Konsumatorët në ekonomitë më të mëdha të botës grumbulluan 2.9 trilion dollarë kursime shtesë gjatë bllokimeve të lidhura me Covid, një grumbull i madh parash që krijon potencialin për një rimëkëmbje të fuqishme nga recesioni pandemik.
Familjet në SHBA, Kinë, Mbretëria e Bashkuar, Japonia dhe vendet më të mëdha të zonës së euros morën para kur u detyruan nga koronavirusi të qëndronin në shtëpi dhe jashtë dyqaneve, sipas vlerësimeve nga Bloomberg Economics. Ata ka të ngjarë të vazhdojnë ta bëjnë këtë pasi kufizimet mbeten dhe qeveritë po heqin stimujt.
Gjysma e totalit, 1.5 trilion dollarë dhe në rritje, është vetëm në SHBA, tregojnë të dhënat. Kjo është të paktën dyfishi i rritjes mesatare vjetore të produktit të brendshëm bruto të dëshmuar në zgjerimin e fundit dhe ekuivalente me prodhimin vjetor të Koresë së Jugut. Kursime të tilla duhet të sigurojnë karburant për ekonomitë që të rikthehen pasi Covid-19 të zgjidhet përfundimisht nën kontroll dhe ndërsa vaksinat të japin efektin e dëshiruar.
Optimistët janë duke vënë bast për një zbavitje blerjesh ndërsa njerëzit kthehen tek shitësit me pakicë, restorantet, ambientet e argëtimit, zonat e nxehta turistike dhe ngjarjet sportive, si dhe përshpejtojnë ato blerje të biletave të mëdha. Ata që janë më pak të sigurt pyesin nëse paratë do të përdoren për të mbuluar borxhet ose grumbulluar derisa të kalojë kriza shëndetësore dhe tregjet e punës të duken më të forta.
Në SHBA, një pakësim i të gjitha parave të kursyera në vitin e kaluar do të çonte rritjen ekonomike deri në 9% sesa 4.6% të parashikuara aktualisht për PBB-në e vitit 2021, sipas BE. Në të kundërt, nëse kursimet nuk harxhohen, ekonomia ka të ngjarë të rritet vetëm 2.2%.
“Vera 2020 doli të ishte një agim i rremë, por gjithashtu tregoi sa shpejt ekonomitë mund të kërcejnë kur të hiqen kontrollet Covid-19”, tha Maeva Cousin, ekonomist i lartë i zonës së euros në Bloomberg Economics. “A mund të ndodhë e njëjta gjë në 2021? Mbrojtësit masivë të parave nga kursimet e bllokimit të familjeve janë një arsye për të cilën kemi besim se kërkesa duhet të rikthehet ndjeshëm.”
SHBA nuk është e vetmja. Familjet kineze derdhën 2.8 trilion juanë (430 miliardë dollarë) më shumë në llogaritë e tyre bankare sesa mund të kishin bërë normalisht. Depozitat e ngjashme u rritën me 32.6 trilionë jen (300 miliardë dollarë) në Japoni dhe 117 miliardë paund (160 miliardë dollarë) në Mbretërinë e Bashkuar. Ata në ekonomitë më të mëdha të zonës së euros u ngjitën së bashku me 387 miliardë euro (465 miliardë dollarë), të udhëhequr nga 142 miliardë euro të Gjermanisë.
Një faktor që mund të rrisë dëshirën për të dërrmuar: Normat e ulëta të interesit që ulin tërheqjen e mbajtjes së fondeve në bankë.
Tërheqja në drejtim tjetër është rreziku që njerëzit të zgjedhin të përdorin kursimet e tyre për të paguar borxhin ose të vendosin të ruajnë buxhetet e tyre familjare për shkak të rreziqeve të vazhdueshme shëndetësore ose shqetësimit se tregu i punës do të rimëkëmbet ngadalë.
Janë ata që fitojnë më shumë ata që ka të ngjarë të kenë grumbulluar, ndërsa familjet me të ardhura më të ulëta mund të jenë detyruar të zhyten në kursimet e tyre tashmë dhe kanë më shumë gjasa të konsumojnë. Disa mund të shtyhen nga dyshimi se në disa pika qeveritë do të rrisin taksat për të paguar për programet e tyre të shpëtimit.
“Afatshkurtër, shumë varet nga sjellja post-pandemike, e cila mund të marrë kohë për t’u rikthyer në normat para-pandemike”, tha Yelena Shulyatyeva, ekonomiste e lartë amerikane për Bloomberg Economics. “Afatmesëm, pavarësisht nëse fondet shtesë shkojnë në konsum, duke paguar borxhin, apo edhe të qëndrojnë në bankë si një fond me ditë me shi, kjo është pozitive për rritjen ekonomike.”
/Përkthyer dhe përshtatur për Konica.al nga Bloomberg
VAZHDO TË LEXOSH MË TEPËR PËR TEMËN
Biden kërkon të zhvendosë zinxhirët e furnizimit, por Kina…
Asnjë krizë nuk krahasohet me këtë pandemi!
