Në një vend që është i ndarë për pothuajse gjithçka, e vetmja e përbashkët është frika nga Kina.
“Kinezët po hanë drekën tonë”, thotë Presidenti Biden. Senati republikan Josh Hawley nga Misuri thotë se ata “janë në rrugën e duhur” për të arritur qëllimin e tyre për “dominimin” në botë.
Ekspertët paralajmërojnë se Iniciativa e Rripave dhe Rrugëve të Kinës dhe diplomacia e vaksinave po forcojnë fuqinë e saj të butë.
Le të shohim se çfarë po ndodh në të vërtetë në tokë.
Sekreti dhe mashtrimi i Kinës për origjinën e covid-19 kanë nxitur thirrjet në rritje për hetime të hollësishme, duke përfshirë tani nga Biden. Në vend që të jetë transparent dhe të mirëpresë përpjekjet ndërkombëtare për të kuptuar se çfarë shkoi keq, qëndrimi i Pekinit ka qenë mbrojtës dhe obstruksionist – duke nxitur dyshime dhe teori konspirative.
Kjo është pjesë e një modeli.
Javën e kaluar, traktati ambicioz i tregtisë dhe investimeve i Kinës me Bashkimin Evropian u përplas, kryesisht për shkak të reagimit të tepërt të Kinezëve.
Në Mars, BE zgjodhi të mos mbështesë karakterizimin e SHBA të veprimeve të Kinës në Xinjiang si gjenocid, por njoftoi një grup të vogël sanksionesh kundër katër zyrtarëve lokalë dhe zyrës rajonale të sigurisë publike.
Siç vëren Stuart Lau në Politico, kundërsulmi i Pekinit erdhi si një tronditje për të gjithë.
Vendosi sanksione të gjera në të gjithë E.U. Komiteti Politik dhe i Sigurisë, si dhe nënkomiteti parlamentar për të drejtat e njeriut, pesë parlamentarë kryesorë evropianë dhe madje edhe ekspertë akademikë që studiojnë Kinën. Si rezultat, Evropa gjithçka është tërhequr nga marrëveshja.
Ose merrni marrëdhëniet e Kinës me Australinë, një nga partnerët e saj kryesorë tregtarë. Australia është bërë disi më këmbëngulëse ndaj Kinës si për tregtinë ashtu edhe për të drejtat e njeriut por gjithmonë ka punuar për të mbajtur marrëdhënie konstruktive.
Vitin e kaluar, Canberra bëri thirrje për një hetim të pavarur për origjinën e covid-19.
Si përgjigje, Kina kishte atë që mund të quhet vetëm një çlirim.
Ose merrni parasysh trajtimin e marrëdhënieve të Kinës me Indinë. Vitin e kaluar, trupat kineze u përplasën me forcat indiane në përleshje që kapën Kinën rreth 100 milje katrore tokë përgjatë kufirit të ngrirë të Himalajës.
Rezultati është që India, e cila ka qenë prej kohësh e kujdesshme për të nënshkruar në një koalicion anti-kinez, tani është shumë më e gatshme.
Ndërkohë, Tajvani, Japonia dhe vendet përreth Detit të Kinës Jugore kanë shumë histori të tyre për të treguar në lidhje me Kinën.
Politika e jashtme aktuale e Kinës është shumë larg qasjes së saj të durueshme, afatgjatë dhe të moderuar gjatë epokës Deng Xiaoping dhe më pas.
Në atë kohë, qëllimi kryesor ishte të sigurohej që rritja ekonomike meteorike e vendit të mos shkaktonte pakënaqësi dhe kundërpeshë nga kombet e tjera.
Këshilltari i Presidentit Hu Jintao, Zheng Bijian shpiku termin “ngritje paqësore” për të përshkruar aspiratat dhe strategjinë e Kinës.
Tani diplomatët kinezë përqafojnë konfliktin dhe hedhin fyerje në atë që njihet si diplomacia “luftëtar ujku”.
Ajo që bie në sy në lidhje me strategjinë e Kinës është se ajo ka prodhuar një seri “qëllimesh të veta” – duke çuar vendet që të miratojnë vetë politikat që Pekini ka kohë që përpiqet të ndalojë. Ka pasur gjithashtu pasoja serioze për imazhin e saj global, duke zvogëluar shumë fuqinë e saj të butë.
Pikëpamjet negative ndaj Kinës midis amerikanëve u rritën nga 47 përqind në 2017 në një marramendëse 73 përqind në 2020.
Nëse mendoni se kjo është një fenomen i SHBA, këtu janë numrat për disa vende të tjera: 40 përqind në 73 përqind në Kanada, 37 përqind në 74 përqind në Mbretërinë e Bashkuar, 32 përqind në 81 përqind në Australi, 61 përqind në 75 përqind në Korenë e Jugut dhe 49 përqind në 85 përqind në Suedi. Nëse këto ditë ka një temë të vetme në jetën ndërkombëtare, ajo po rrit armiqësinë e publikut ndaj Kinës.
Presidenti Xi Jinping ka transformuar qasjen e Kinës, brenda dhe jashtë vendit.
Ai ka konsoliduar pushtetin për partinë dhe veten e tij. Ai ka rikonfirmuar kontrollin e partisë mbi politikën ekonomike, në muajt e fundit duke vendosur ulje në pjesët më inovative të ekonomisë kineze (sektori i teknologjisë) ndërsa jep përfitime për atë më joproduktive (ndërmarrjet e vjetra shtetërore).
Dhe ai ka ndjekur një politikë të jashtme luftarake, të paparashikueshme dhe shpesh emocionuese.
Duke bërë të gjithë këtë, ai po çmonton reputacionin e fituar të Kinës si një lojtar i zgjuar, i qëndrueshëm dhe produktiv në skenën botërore.
E gjitha sjell ndërmend një periudhë tjetër të politikës së centralizuar dhe politikës së jashtme agresive – epokën e Mao.
Ajo nuk përfundoi aq mirë për Kinën.
Përkthyer dhe përshtatur nga The Washington Post/ konica.al
VAZHDO TË LEXOSH MË TEPËR PËR TEMËN
‘Prit dhe shiko’, strategjia e suksesshme e Kinës
‘Lufta’ SHBA-Kinë/ Rinisin bisedimet tregtare
