Vrima në shtresën e ozonit që zhvillohet çdo vit është “më e madhe se zakonisht” dhe aktualisht është më e madhe se Antarktida, thonë shkencëtarët përgjegjës për monitorimin e saj.
Studiuesit nga Shërbimi i Monitorimit të Atmosferës “Copernicus” thonë se vrima e këtij viti po rritet me shpejtësi dhe është më e madhe se 75% e vrimave të ozonit në këtë fazë të sezonit që nga viti 1979.
Ozoni ekziston rreth shtatë deri në 25 milje (11-40km) mbi sipërfaqen e Tokës, në stratosferë, dhe vepron si një krem dielli për planetin, duke e mbrojtur atë nga rrezatimi ultravjollcë.
Çdo vit, një vrimë formohet gjatë dimrit të fundit të hemisferës jugore pasi dielli shkakton reaksione të shkatërrimit të ozonit, të cilat përfshijnë forma kimikisht aktive të klorit dhe bromit që rrjedhin nga komponimet e bëra nga njeriu.
Vincent-Henri Peuch, drejtori i shërbimit, i tha Guardian: “Ne nuk mund të themi me të vërtetë në këtë fazë se si do të evolojë vrima e ozonit. Sidoqoftë, vrima e këtij viti është jashtëzakonisht e ngjashme me atë të vitit 2020”.
Vrima e ozonit 2021 tani është 25% më e madhe në regjistrat tanë që nga viti 1979, por procesi është ende në proces. Ne do të vazhdojmë të monitorojmë zhvillimin e tij në javët e ardhshme. Një vrimë e madhe ose e vogël e ozonit në një vit nuk do të thotë domosdoshmërisht se procesi i përgjithshëm i rimëkëmbjes nuk po shkon ashtu siç pritej, por mund të sinjalizojë që duhet kushtuar vëmendje e veçantë dhe kërkimet mund të drejtohen për të studiuar arsyet pas një vrime të veçantë të ozonit ngjarje.
Shkenctarët shprehen se zgjerimi vrimës se ozonit ka ndodhur prej gazërave të krijuara nga njeriu të njohura si CFCs për herë të parë të zhvilluara në 1930 për përdorimin e sistemeve të ftohjes. Këto kimikate janë të qëndrueshme dhe mund të fluturojnë nga spërfaqja e Tokës në startosferë. Por më pas kur përplasen me zonën stratosferike të ozonit ato shkatërrohen nga rrezatimi i rrezeve ultraviolet.
Vrima e ozonit Arktik 2020 ishte gjithashtu shumë e madhe dhe e thellë, dhe arriti kulmin afërsisht tre herë më madhësinë e SHBA kontinentale.
Vrima e ozonit të Antarktikut zakonisht arrin kulmin midis mesit të shtatorit dhe mesit të tetorit. Kur temperaturat fillojnë të rriten lart në stratosferë në pranverën e fundit të hemisferës jugore, zbrazja e ozonit ngadalësohet, vorbulla polare dobësohet dhe më në fund prishet dhe, deri në dhjetor, nivelet e ozonit zakonisht kthehen në normale
VAZHDO TË LEXOSH MË TEPËR PËR TEMËN
Vrima e ozonit është zvogeluar!
Levy Strauss dhe mbrojtja e kulturave
Shpërthimi hapësinor/ Ndikimi vjen edhe në Tokë
