Presidenti Biden mbërriti në Shtëpinë e Bardhë 10 muaj më parë me dy prioritete kryesore të politikës së jashtme: Ai donte të rindërtonte aleancat që paraardhësi i tij kishte shkatërruar dhe ai donte të fokusohej në konkurrencën e SHBA-së me Kinën.
Historia dhe fuqitë e tjera të mëdha, jo gjithmonë bashkëpunojnë me planet madhështore të presidentëve. Kriza më e rrezikshme ndërkombëtare për momentin nuk ka ardhur nga Azia, por nga një armik më tradicional, Vladimir Putin i Rusisë.
Biden nuk ka zgjidhje tjetër veçse të merret me sfidën e Putinit – dhe kundërshtarët e tij republikanë mund të avancojnë interesat e SHBA-së nëse ndalojnë t’i mohojnë presidentit mjetet që i nevojiten për ta bërë këtë.
Qëllimi i Putinit, të cilin ai e ka shprehur troç dhe shpesh, është të rivendosë ndikimin e Rusisë mbi perandorinë që humbi në 1991 kur u shemb Bashkimi Sovjetik. Synimi i tij i menjëhershëm është të ndryshojë zgjerimin e NATO-s, aleancës ushtarake të udhëhequr nga SHBA, në kufijtë perëndimorë të Rusisë.
Në muajt e fundit, ai ka paralajmëruar vendet fqinje, duke përfshirë Poloninë dhe tre republikat e vogla baltike, të gjitha anëtarë të NATO-s, se ai e konsideron integrimin e tyre në aleancë një akt jomiqësor.
Ai mbështeti Bjellorusinë, aleatin e tij më të ngushtë, kur diktatori i saj importoi me cinizëm emigrantë të pafat nga Lindja e Mesme, i dërgoi me autobus në kufirin e saj dhe kërkoi që Polonia fqinje t’i pranonte si refugjatë.
Në veprimin e tij më kërcënues, Putin ka zhvendosur më shumë se 90,000 trupa në kufijtë e Ukrainës, ish-republikës sovjetike që ai pushtoi në vitin 2014 për të pushtuar gadishullin e Krimesë.
Putini, nga ana tjetër, e sheh rreshtimin e Kievit me Perëndimin si një kërcënim të drejtpërdrejtë.
Ai ka thënë shpesh se rusët dhe ukrainasit janë “një popull” dhe se të dy vendet duhet të jenë partnerë të ngushtë nëse nuk bashkohen realisht.
Dhe ai ka paralajmëruar prej kohësh se anëtarësimi në NATO për Ukrainën është një “vijë e kuqe”. (Organizata e Traktatit të Atlantikut të Veriut i ka thënë Ukrainës se mund të aplikojë për anëtarësim, por ka ndaluar me kujdes fillimin e procesit formal.)
Në muajt e fundit, Putini e ka afruar vijën e tij të kuqe më shumë. Në fillim të këtij muaji ai sugjeroi se çdo prani e NATO-s në Ukrainë, duke përfshirë ndihmën ushtarake dhe trajnimin, mund të kalojë kufirin.
Për Putinin, këshilltarët dhe pajisjet e NATO-s po e transformojnë gradualisht Ukrainën në një satelit de fakto të aleancës perëndimore. Ai nuk e ka krejtësisht gabim. Ekspertët rusë besojnë se ai ndoshta nuk dëshiron të pushtojë të gjithë Ukrainën – një veprim që do të ishte i kushtueshëm në aspektin ushtarak, ekonomik dhe diplomatik – aq sa ai dëshiron të ndalojë zhvendosjen e vendit drejt perëndimit.
“Putini nuk dëshiron që Ukraina të ketë ndonjë ndërveprim me NATO-n”, më tha Fiona Hill, një zyrtare e Këshillit të Sigurisë Kombëtare gjatë administratës Trump, javën e kaluar. “Ai dëshiron që Ukraina të jetë tërësisht neutrale, në mënyrë të pakthyeshme.”
“Ai po na teston,” shtoi Hill. “Ai po pret të shohë se si do të reagojnë të gjithë. Nëse ka një reagim mjaft të fortë, ai mund të tërhiqet. Sa më e butë përgjigja jonë, aq më shumë ka gjasa që ai të largohet.”
Kështu që Shtetet e Bashkuara dhe aleatët e tyre po përpiqen të pengojnë Putinin nga nisja e luftës, duke dërguar paralajmërime publike dhe mesazhe private për pasojat e një pushtimi.
Ajo që u nevojitet më shumë është të arrijnë dhe të bëjnë publik një konsensus mbi sanksionet specifike që do të zbatonin në rast të aksionit ushtarak rus. Por vendet evropiane, ekonomitë e të cilave janë më të lidhura me Moskën sesa tonat, ngurrojnë të angazhohen.
Një hap i dytë i dobishëm do të ishte një ofertë nga Biden për të diskutuar problemin; Putinit i pëlqen të merret seriozisht si lider i një superfuqie.
Presidenti nuk duhet të pranojë kërkesat e Putinit që vendet perëndimore të kufizojnë ndihmën ushtarake për Kievin, por ai mund ta bëjë të qartë se ndihma është vetëm për qëllime mbrojtëse dhe se kjo nuk do të thotë se Ukraina do të afrohet më pranë anëtarësimit në NATO.
“Ne nuk mund të ushtrojmë presion mbi homologët tanë në një krizë nëse nuk kemi një ambasador,” tha Hill; Diplomatët e rangut më të ulët “nuk kanë të njëjtin pushtet”.
Këtu ka një mësim më të rëndësishëm për presidentin dhe ndihmësit e tij: Shtetet e Bashkuara janë ende superfuqia e vetme me interesa, ndikim dhe aleatë në çdo cep të botës. Ata nuk e kanë luksin të zgjedhin se ku do të vijë kriza e ardhshme.
Një provë e një fuqie të madhe është nëse udhëheqësit e saj mund të ecin dhe të përtypin çamçakëz në të njëjtën kohë.
Përkthyer dhe përshtatur nga The Times/ konica.al
VAZHDO TË LEXOSH MË TEPËR PËR TEMËN
“Diktatura e fundit në Evropë” nuk mund të lihet më në hije!
‘Putin autorizoi ndikimin pro-Trump në zgjedhje’
“Putin vrasës”/ Biden ka të drejtë por duhet ta provojë këtë!
