Shfaqja e miqësisë Kinë-Rusi në Pekin ishte mjaft e ngrohtë për të shkrirë një akullnajë siberiane.
Përpara ceremonive të hapjes së Lojërave Olimpike Dimërore – Presidenti rus Vladimir Putin përshkoi me shpejtësi një tapet të kuq për të kapur krahun e zgjatur të liderit kinez Xi Jinping. Putin foli për një afërsi “të paprecedentë” midis dy fuqive.
Deklarata e tyre e përbashkët prej 5300 fjalësh e lëshuar në të njëjtën ditë përbënte një traktat mbi rreziqet e epërsisë amerikane, duke argumentuar për një rishikim të gjithçkaje, nga përkufizimi i Uashingtonit për “demokracinë” deri te qeverisja e internetit.
Deklarata e përbashkët nuk e përmend Ukrainën me emër. Por me trupat ruse të vendosura në kufirin e atij vendi dhe me Shtetet e Bashkuara që paralajmëruan për një sulm në çdo moment, koha e festës së dashurisë këtë muaj nuk humbi. Ajo erdhi ndërsa Perëndimi po kërcënon sanksione gjymtuese ndaj Moskës nëse forcat e saj veprojnë.
Putin, siç theksoi New York Times, ka grumbulluar rezerva valutore, duke ulur buxhetin e tij dhe duke u riorientuar larg SHBA-së. dhe importet evropiane për t’u përgatitur për ndëshkimin perëndimor.
Por edhe Rusia ka nevojë për miq.
Kina është rasti më i mirë i Putinit. Në hijen e përshkallëzimit të krizës në Ukrainë, të dy kombet duket se kanë krijuar lidhje më të forta të ndërtuara mbi interesat e përbashkëta strategjike – dhe armiqtë. Deklarata e përbashkët këtë muaj sugjeroi një udhërrëfyes për një bosht autoritar që shërben si një kundërpeshë më e fortë ndaj Perëndimit demokratik, edhe pse ata kërkuan të shtrembëronin përkufizimin e vetë demokracisë.
“Manifesti i Pekinit”, siç e quan David Ignatius i The Post, u përpoq të paraqiste një vizion të ri të një bote shumëpolare të prirur në “rishpërndarjen e pushtetit”.
Por sa larg është vërtet e gatshme të shkojë Kina për të ndihmuar Rusinë?
Në një forum të Këshillit Atlantik javën e kaluar, ish-SH.B.A. këshilltari i sigurisë kombëtare Stephen Hadley argumentoi se Kina – e cila njeh qeverinë ukrainase dhe ka zhvilluar lidhje tregtare me të – “nuk do të miratojë zyrtarisht” një pushtim, por do të “fajësojë Shtetet e Bashkuara dhe fajëson Perëndimin për provokimin e tij dhe dështimin.
Ka disa arsye për të besuar në kufijtë e partneritetit kinezo-rus, veçanërisht në rast të sanksioneve serioze perëndimore me efekte të dëmshme për çdo kompani kineze që i shkel ato.
Megjithatë, ngecja aktuale midis Rusisë dhe Perëndimit – siç sugjerohet nga ai opus i një deklarate të përbashkët – mund të jetë thelbësisht i ndryshëm.
Përmirësimi i lidhjeve kino-ruse i ka lejuar Moskës të ridislokojë trupa nga kufiri kinez më afër Ukrainës në Bjellorusi, sipas Bonnie Glaser, drejtoreshë e programit për Azinë e Fondit Gjerman Marshall.
“Në një kontekst më të gjerë strategjik ku Pekini e sheh veten në një rivalitet në rritje me Shtetet e Bashkuara, konsolidimi i një partneriteti me Rusinë tani ia vlen çmimin e disa liderëve të pakënaqur evropianë dhe kostot modeste të mundshme ekonomike në Ukrainë”, shkroi Glaser.
Bloomberg News, duke cituar tre zyrtarë të lartë, raportoi javën e kaluar se administrata e Biden beson gjithnjë e më shumë se Kina po i shikon SHBA-të dhe përgjigjen ndaj Ukrainës si një rast provë për mënyrën se si ajo mund të reagojë ndaj agresionit kinez në Tajvan.
Akademikët kinezë e kundërshtojnë këtë karakterizim – pjesërisht sepse nuk është e pazakontë që ata të “griten kur të huajt dyshojnë se Kina është asgjë tjetër veçse një gjigant paqedashës”, vëren Economist.
Me siguri do të vëzhgonte nga afër reagimin e Perëndimit ndaj agresionit rus në Ukrainë. Por ekspertët kinezë thonë se Pekini e kupton se një përballje mbi Tajvanin do të ishte shumë më e rëndë.
Burimi: The Washington Post
Përktheu dhe përshtati: Konica.al