Trombocitopenia imune, ose ITP, është një çrregullim imunitar ku gjaku nuk mpikset shpejt sepse trupi nuk ka mjaftueshëm trombocite.
Si rezultat, ITP mund të çojë në mavijosje dhe gjakderdhje të tepërt brenda, si dhe në dhe nën lëkurë.
Njerëzit me ITP shpesh kanë shumë mavijosje të purpurta të quajtura purpura në lëkurë ose brenda gojës për shkak të numrit të ulët të trombociteve. Këto mavijosje mund të shfaqen gjithashtu si pika të kuqe ose vjollcë me përmasa të qarta, si një skuqje, në lëkurë, e cila quhet petechiae.
ITP dikur quhej purpura trombocitopenike idiopatike, por emri ka ndryshuar. Gjendja nuk është më idiopatike (që do të thotë se nuk ka asnjë shkak të njohur) sepse studiuesit tani e dinë se gjendja është autoimune dhe “purpura” u hoq nga emri sepse rreth një e treta e pacientëve të sapo diagnostikuar nuk kanë gjakderdhje.
Gjendja prek afërsisht 50 deri në 150 njerëz për milion, dhe mund të ndodhë te kushdo në çdo moshë, megjithëse është më e përhapur te të rriturit pas moshës 60 vjeç.
Rreth 40 për qind e të gjitha rasteve prekin fëmijët, megjithëse duket se zhvillohet më shpesh te fëmijët e moshës 2 deri në 4 vjeç.
Llojet e ITP
Dy llojet kryesore të ITP:
ITP akute. Ky lloj është afatshkurtër, zgjat më pak se 6 muaj. Është forma më e zakonshme e çrregullimit tek fëmijët.
ITP kronike: Kjo formë afatgjatë zgjat 6 muaj ose më shumë dhe më së shpeshti shihet tek të rriturit, megjithëse mund të prekë këdo.
Çfarë e shkakton ITP?
Trombocitet krijohen në palcën e eshtrave. Ato ndihmojnë qelizat e gjakut të ngjiten me njëra-tjetrën dhe proteinat në mënyrë që të mbyllin dhe shërojnë plagët dhe prerjet. Por kur nivelet e trombociteve janë të ulëta, siç është me ITP, duhet më shumë kohë që plagët të ndalojnë gjakderdhjen dhe të shërohen.
Nivelet e trombociteve janë të ulëta me ITP sepse antitrupat e sistemit imunitar sulmojnë dhe shkatërrojnë trombocitet nëse keni këtë çrregullim imunitar.
ITP nuk është ngjitëse dhe nuk mund të transmetohet nga një person te tjetri. Por mund të klasifikohet si parësore, që do të thotë se ndodh vetë, ose mund të jetë dytësore, që do të thotë se një gjendje tjetër e shkakton atë.
Shkaktarët e mundshëm për ITP dytësore përfshijnë:
- sëmundje të tjera autoimune
- infeksionet kronike
- medikamente të caktuara, si ibuprofeni ose asprina
- dehidratim
- trauma
- shtatzënia
- lloje të caktuara të kancerit
ITP është quajtur “idiopatike”, që do të thotë se nuk ka ndonjë shkak të njohur. Kjo për shkak se gjendja nuk është e trashëgueshme dhe nuk ka predispozita të njohura për ITP parësore.
Cilat janë simptomat e ITP?
ITP nuk shkakton gjithmonë simptoma të dukshme. Dikush me ITP gjithashtu mund të jetë asimptomatik për periudha të gjata kohore dhe të mos ketë asnjë simptomë derisa të ketë një episod.
Nëse ka simptoma, ato më të zakonshmet përfshijnë:
mavijosje e lehtë, edhe nëse nuk ju kujtohet se keni përplasur diçka
petechia me përmasa të qarta, ose pika të kuqe-vjollcë që pothuajse duken si një skuqje në lëkurë, zakonisht në këmbë
gjakderdhje spontane nga hundët
gjakderdhja e mishrave të dhëmbëve
prerje që kërkojnë një kohë të gjatë për të ndaluar gjakderdhjen
gjak në urinë
gjak në jashtëqitje
menstruacione anormalisht të rënda
gjakderdhje e bollshme gjatë operacionit
Cilat janë trajtimet për ITP?
Mjeku do të zgjedhë trajtimin bazuar në:
VAZHDO TË LEXOSH MË TEPËR PËR TEMËN
Çfarë është hepatiti alkoolik?
“Rrëzohesha shpesh, trupi ishte i mavijosur dhe me palgë”
“Kam vënë re që me plakjen shenjat në trup më janë shtuar”
