Teksa lufta e egër në Ukrainë vazhdon, bota pret që Gjermania, ekonomia më e madhe e Evropës dhe një peshë e rëndë politike, të luajë një rol qendror në luftën për të izoluar dhe ndaluar Rusinë.
Por sa serioze është Gjermania për të mbështetur Ukrainën?
Më 27 shkurt, në përgjigje të pushtimit rus të Ukrainës, kancelari gjerman Olaf Scholz njoftoi një “ndryshim historik”. Në një fjalim, Scholz ndryshoi politikën e jashtme të Gjermanisë. Duke braktisur qëndrimin e saj për të mos dërguar armë në rajonet e krizës, Gjermania tani do të dërgojë armatime në Ukrainë për t’u mbrojtur kundër Rusisë, tha Scholz. Gjermania do të rriste shpenzimet e saj ushtarake, kundër të cilave partia e Scholz, Social Demokratët, bëri fushatë vjeshtën e kaluar. Ai do të mbështeteste sanksionet dhe potencialisht madje duke i mohuar Rusisë aksesin në sistemin bankar SWIFT. Scholz ndaloi përfundimin e tubacionit të diskutueshëm të gazit natyror Nord Stream 2 nga Rusia, i cili do të kishte siguruar varësinë energjetike të Gjermanisë nga Rusia.
Këto lëvizje ishin një ndryshim 180 gradë nga politika e gjatë e Gjermanisë e “Wandel durch Handel”, ose ndryshimi përmes tregtisë – ideja që Rusia do të angazhohej në mënyrë më efektive përmes tregtisë dhe integrimit ekonomik.
Atë që vendet fqinje dhe kritikët e huaj e panë si një mbështetje të rrezikshme nga Rusia, një sërë qeverish gjermane e konsideruan si vendosjen e marrëdhënieve më të mira me një fuqi të rëndësishme rajonale.
Megjithatë, gati dy muaj pas njoftimit historik të Scholz, nuk ka ndodhur asgjë e madhe në asnjë nga këto fronte. Pavarësisht kritikave nga vëzhguesit ndërkombëtarë dhe ministrat e saj, qeveria gjermane e ka ecur ngadalë mbështetjen e saj për Ukrainën.
Ndihma ushtarake ende nuk është dorëzuar. Estonia dhe Republika Çeke, vende shumë më të vogla se Gjermania, i kanë dhuruar Ukrainës më shumë armatime dhe armë sesa Gjermania që nga fillimi i luftës.
Asnjë armë e rëndë si tanke, artileri apo sisteme të avancuara të mbrojtjes ajrore nuk janë dorëzuar fare.
Ukraina ka ofruar të blejë 100 tanke gjermane, por Gjermania ka refuzuar, duke argumentuar se Organizata e Traktatit të Atlantikut të Veriut duhet të arrijë një vendim të përbashkët midis anëtarëve të saj për marrëveshjen fillimisht.
Edhe pse ofensiva e re ruse në rajonin e Donbasit ka filluar, me granatimet pa dallim të qendrave të popullsisë, qeveria gjermane nuk ka lëvizur.
Javën e kaluar, Scholz njoftoi se Gjermania do t’i japë Ukrainës 1 miliard dollarë. Kjo ka të ngjarë të marrë miratimin parlamentar, por një vendim është shtyrë deri në qershor. Ndërkohë, Rusia merr 1 miliard dollarë në ditë nga Gjermania dhe vende të tjera evropiane nga shitja e naftës dhe gazit të saj. Gjermania është më e varur nga gazi dhe nafta ruse sesa pjesa tjetër e Evropës, kështu që ndërprerja e varësisë së saj do të ishte një sinjal i fuqishëm i angazhimit të besueshëm ndaj Ukrainës. Për më tepër, nuk do të ketë domosdoshmërisht pasoja të rënda ekonomike për Gjermaninë.
Sondazhet tregojnë se publiku gjerman mbështet dërgimin e ndihmës ushtarake dhe financiare në Ukrainë, me shumicën që mbështet ndryshimin e Scholz-it në politikë. Edhe pse gjermanët janë të shqetësuar për ndërprerjen e furnizimeve ruse me energji, mbështetja e tyre për Ukrainën vazhdon.
Pra, çfarë po e ndalon Gjermaninë? Inercia për ndihmën ekonomike dhe ushtarake nuk mund të shpjegohet me mungesën e mbështetjes popullore, dëmtimin e mundshëm të ekonomisë gjermane apo edhe me politikën e koalicionit qeveritar. A
Dështimi për të vepruar ilustron një qëndrim këmbëngulës politik gjerman se nuk mund të kishte “paqe në Evropë pa Rusinë”.
Në praktikë, kjo ka nënkuptuar prioritizimin e interesave ruse.
Për dekada, elitat gjermane hodhën poshtë interesat e sigurisë së vendeve më të vogla rreth tyre, ashtu siç ka bërë presidenti rus Vladimir Putin.
Në këndvështrimin e përbashkët të shumë liderëve rusë dhe gjermanë, vende të tilla si Ukraina, Polonia, Republika Çeke dhe shtetet baltike janë thjesht “tokat midis” – vendeve të reja, interesat e të cilëve nuk duhen marrë aq seriozisht. Gjermania i shpërfilli paralajmërimet e tyre për Putinin dhe Nord Stream 2.
Ukraina tani paraqet një telash: Është e vështirë të justifikosh një partneritet me Rusinë kur ajo është e prirur për të pushtuar dhe eliminuar sovranitetin dhe identitetin kombëtar ukrainas.
Lidhjet midis elitave politike gjermane dhe ruse e përforcojnë këtë. Ndoshta më famëkeqi, Gerhard Schröder, ish-kancelari gjerman, fitoi shpejt një vend në bordin e kompanisë ruse të energjisë Rosneft pasi la postin dhe më pas loboi energjikisht për interesat ruse.
Vetëm disa javë para pushtimit rus, Schröder u emërua për t’u bashkuar me bordin e Gazprom, kompania shtetërore ruse që qëndron pas gazsjellësit Nord Stream 2.
Politikanë të tjerë kanë mbrojtur atë që ata i shohin si interesa të përbashkëta gjermane dhe ruse.
Frank-Walter Steinmeier, presidenti i Gjermanisë, mbrojti Nord Stream 2 vitin e kaluar si një nga urat e fundit midis Rusisë dhe Evropës. Sigmar Gabriel, ish-udhëheqësi socialdemokrat dhe ministri i energjisë, bëri thirrje për “federalizimin e Ukrainës” pas pushtimit rus të Krimesë në vitin 2014, gjë që kuptohet gjerësisht se nënkupton një rol të përhershëm rus në Ukrainë.
Edhe Scholz, kancelari aktual, më parë kërkoi lidhje miqësore me Rusinë, ndërkohë që injoroi pushtimin e Gjeorgjisë nga Putin në 2008 dhe agresionin kundër Ukrainës në 2014. Për shumë elita gjermane, qetësimi i Rusisë përputhet mjeshtërisht me atë që ata i shohin si interesat ekonomike të Gjermanisë: jo vetëm energjinë, por miliardat e zhytura nga oligarkët rusë në pronat dhe industritë e paluajtshme gjermane.
Në këtë kontekst, mbrojtja e mbijetesës së Ukrainës pa marrë parasysh më parë interesat ruse është pothuajse e pamundur.
Në fund të fundit, paraardhësja e Scholz-it, kancelarja Angela Merkel, gjithashtu “kishte parasysh atë që ishte e tolerueshme për Rusinë”, siç tha një nga këshilltarët e saj kryesorë të politikës së jashtme.
Gjermania është lideri politik dhe ekonomik i Bashkimit Evropian.
Megjithatë, herë pas here, ajo është shtyrë dhe i është nënshtruar qeverisë autokratike të Rusisë. Nëse pushtimi i tmerrshëm i një vendi sovran evropian nuk mund t’ua ndryshojë mendjen politikanëve në Berlin, Gjermania jo vetëm që po dështon sa i përket detyrimeve të saj morale, por edhe po shkatërron reputacionin e qeverisë së saj se i përket Putinit.
Anna Grzymala-Busse është profesoreshë e shkencave politike në Universitetin e Stanfordit.
Burimi: The Times
Përktheu dhe përshtati: Konica.al
VAZHDO TË LEXOSH MË TEPËR PËR TEMËN
“Pasardhësja” e Merkel do t’i tregojë vendin Putinit!
