Kapsllëku është një situatë e pakëndshme pa marrë parasysh moshën tuaj. Por për të moshuarit, është një gjendje më e zakonshme që mund të vijë me komplikime serioze.
Kapsllëku është një term që përdoret për të përshkruar kur keni tre ose më pak lëvizje të zorrëve në një javë. Mund të përdoret gjithashtu për të përshkruar një situatë ku nuk jeni në gjendje të zbrazni plotësisht zorrët. Shumë njerëz madje e konsiderojnë veten si kaps kur duhet të sforcohen për të nxjerrë jashtëqitje.
Kapsllëku u ndodh të gjithëve herë pas here, por kur bëhet i rregullt, mund të jetë problem.
Kur jashtëqitja grumbullohet në zorrën e trashë për një kohë të gjatë, ajo mund të bëhet e fortë dhe e thatë dhe më e vështirë për t’u kaluar. Rreth 16 për qind e të rriturve përjetojnë kapsllëk kronik. Kjo përqindje rritet në rreth një të tretën e të rriturve mbi 60 vjeç.
Cilat janë llojet e kapsllëkut tek të moshuarit?
Dy llojet kryesore të kapsllëkut tek njerëzit e të gjitha moshave janë kapsllëku parësor dhe dytësor.
Kapsllëk parësor ose primar
Kapsllëku primar, i njohur gjithashtu si kapsllëk funksional, ndodh kur problemi lidhet me funksionin e zorrëve dhe nuk shkaktohet nga një gjendje tjetër mjekësore ose mjekim. Kapsllëku funksional ndahet në tre nëngrupe:
kapsllëk normal i tranzitit
kapsllëk i ngadalshëm i tranzitit
çrregullime të defekimit
Është e mundur që të keni më shumë se një nga këto nëntipe të kapsllëkut funksional në të njëjtën kohë. Kapsllëku normal i tranzitit është më i zakonshmi dhe ndodh kur jashtëqitja lëviz me një frekuencë të rregullt, por është e vështirë për t’u nxjerrë.
Në konstipacionin e ngadalshëm të tranzitit, vetë zorra lëviz jashtëqitjen ngadalë për një arsye ose një tjetër, me vonesa në zbrazje. Kjo ndodh shpesh tek njerëzit me çrregullime metabolike si diabeti dhe hipotiroidizmi.
Me çrregullime të defekimit, problemet në muskulaturën e rektumit zbehin dëshirën për të defekuar, duke bërë që jashtëqitja të mblidhet në zorrën e trashë pa u shkarkuar.
Kapsllëk dytësor
Kapsllëku sekondar është kur problemet e zorrëve zhvillohen si rezultat i ndonjë problemi tjetër mjekësor, fizik ose strukturor. Mund të shkaktohet gjithashtu nga një mjekim ose trajtim që po merrni. Shembujt përfshijnë:
duke marrë më shumë se pesë medikamente të ndryshme të rregullta
duke pasur një sëmundje kronike
duke pasur shqetësime për shëndetin mendor
Si mund ta parandaloni kapsllëkun tek të moshuarit?
Nëse keni disa kushte mjekësore ose merrni një numër të madh ilaçesh, mund të mendoni se kapsllëku është i pashmangshëm. Por ka hapa që të rriturit e moshuar mund të ndërmarrin për t’u siguruar që gjërat të ecin pa probleme, duke përfshirë:
të pini shumë ujë
qëndroni aktiv
bëni ushtrime të rregullta
synoni për 25 deri në 30 gram (g) fibra në dietën ditore
caktoni rregullisht përpjekjet për tualetin pas ngrënies
Cili është trajtimi i kapsllëkut tek të moshuarit?
Në mënyrë ideale, ju do të jeni në gjendje të zgjidhni kapsllëkun pa përdorimin e medikamenteve.
Qëllimi i parë në trajtimin e kapsllëkut është zvogëlimi i simptomave si dhimbja e barkut dhe fryrja. Qëllimi i dytë është të keni lëvizje të rregullta dhe të buta të zorrëve që nuk kërkojnë që ju të sforcoheni të paktën tre herë në javë.
Ushtrimi, hidratimi dhe ndryshimet në dietë – veçanërisht rritja e marrjes së fibrave – janë zakonisht sugjerimet e para që mjeku do të bëjë për të arritur këto qëllime.
Nëse metodat jomjekësore nuk funksionojnë, mjeku mund t’ju ekzaminojë për impakt fekal. Kjo është një gjendje që zhvillohet kur jashtëqitja e fortë dhe e thatë grumbullohet në zorrën e trashë, duke e bërë të vështirë kalimin e jashtëqitjes. Në disa raste, jashtëqitja e lëngshme mund të rrjedhë rreth impaktit. Kjo quhet diarre e tejmbushjes.
Nëse kjo ndodh, zgjidhja e këtij problemi duhet të jetë hapi i parë. Kjo gjendje trajtohet ose me një klizmë ose me shkarkues.
VAZHDO TË LEXOSH MË TEPËR PËR TEMËN
10 shenja që dhimbja e stomakut mund të jetë diçka serioze
6 mënyra natyrale për të shpëtuar nga kapsllëku dhe fryrja e barkut
