Në një fjalim të enjten, Sekretari i Shtetit Antony Blinken zbuloi qëndrimin zyrtar të administratës Biden ndaj Kinës.
Në vend të Rusisë së Vladimir Putinit, tha Blinken, është Kina ajo që përfaqëson kërcënimin më të fuqishëm për rendin botëror të udhëhequr nga Amerika.
Vetëm Kina, vazhdoi ai, ka “qëllimin për të riformuar rendin ndërkombëtar” dhe fuqinë për ta bërë këtë, tha ai.
Vetëm disa ditë më parë, presidenti Biden u zotua të mbronte Tajvanin nëse Kina pushtonte ishullin e sunduar në mënyrë demokratike, ai u takua me aleatët rajonalë dhe administrata e tij propozoi një plan të ri për të kundërshtuar ndikimin në rritje ekonomike të Kinës në Azi.
Por fiksimi në rritje mbi potencialin e Kinës për të prishur rendin botëror zvogëlon hapësirën për bashkëpunim me Pekinin dhe largon vëmendjen nga kërcënimi real në botë: Rusia.
Në kohën e Putin, Rusia shkatërroi kryeqytetin çeçen, Grozny, në vitin 2000; pushtoi Gjeorgjinë në 2008; aneksoi Krimenë në 2014; dhe përdori forcën e saj ajrore në 2015 dhe 2016 kundër kundërshtarëve të Bashar al-Asadit të Sirisë. Regjimi i Putin ka përdorur sulme kibernetike, ka vrarë kundërshtarë vendas dhe ka miratuar ligje që vendosin dënime drakoniane me burg për këdo që vë në dyshim shtetin.
Ai nisi pushtimin e Ukrainës dhe ka lënë të kuptohet se mund të përdorë armë bërthamore. Ai jo vetëm që ka deklaruar qëllimin e tij për të rivendosur kufijtë ndërkombëtarë dhe për të ringjallur fantazmën e ish-Bashkimit Sovjetik; ai ka vepruar sipas tij.
Parandalimi i sjelljes ruse përmes embargove tregtare, parandalimi i rifurnizimit të ushtrisë së vendit dhe krijimi i një falange ndërkombëtare kundër Putin kërkon bashkëpunim global. Kjo përfshin Kinën.
Natyrisht, duhet të jemi të qartë për Kinën.
Është pa dyshim një kundërshtar potencial më i fuqishëm se Rusia në çdo aspekt– ushtarak, ekonomik dhe ideologjik. Partia Komuniste, nën kontrollin e fortë të Xi Jinping, ndjek një formë të kapitalizmit të sponsorizuar nga shteti, që vë në disavantazh kompanitë e huaja në tregun kinez.
Kina gjithashtu shpenzon më shumë për ushtrinë e saj se çdo vend përveç Shteteve të Bashkuara, i cili synon të kundërshtojë epërsinë ushtarake amerikane në Azinë Lindore.
Nacionalizmi në rritje shprehet në besimin se Tajvani duhet të ribashkohet me Kinën kontinentale dhe se Deti i Kinës Jugore është një liqen kinez.
Por këto çështje nuk e bëjnë domosdoshmërisht Kinën një kërcënim për prosperitetin dhe sigurinë amerikane. As nuk rezulton se çdo vend që nuk u përmbahet normave liberale demokratike është një kërcënim i ri për Shtetet e Bashkuara.
Shtetet e Bashkuara nuk e kanë bazuar kurrë të gjithë politikën e saj të jashtme në të drejtat e njeriut dhe as nuk duhet ta bëjnë këtë; kjo do të ishte një ”recetë” për ndërhyrje dhe konflikt të pafund globalisht. Dhe politika e bazuar në atë që mund të ndodhë është një shpat po aq i rrëshqitshëm.
Partia Komuniste i sheh Shtetet e Bashkuara si një kundërshtar.
Por ka qenë e gatshme të angazhohet diplomatikisht, ka mbrojtur vazhdimisht paprekshmërinë e kufijve shtetërorë dhe nuk është kundër kompromisit me interesa personale për çështje si tregtia dhe ndryshimet klimatike.
Retorika e saj mbi Tajvanin duket e përmbajtur në krahasim me mënyrën se si Shtetet e Bashkuara e kanë trajtuar historikisht Amerikën Latine.
Por është logjike që një fuqi e madhe në zhvillim si Kina të bëjë plane për mbrojtjen e saj, duke përfshirë konfliktin e mundshëm me Shtetet e Bashkuara. Vlen gjithashtu të kujtohet se Kina është thellësisht e lidhur me SHBA-në dhe ekonominë globale. Ajo mban më shumë se një trilion dollarë borxh amerikan në formën e letrave me vlerë të thesarit të SHBA-së, përfiton nga efekti kumulativ i investimeve të SHBA-së në Kinë dhe ka nevojë për akses në tregjet e huaja.
Të gjitha këto realitete i japin formë sjelljes së saj po aq sa edhe mundësia e një konfrontimi të ardhshëm me Shtetet e Bashkuara.
Rusia, nga ana tjetër, është e kufizuar vetëm nga sa larg është i gatshëm të shkojë Putin.
Në vend që ta konsiderojmë Kinën si armikun tonë të madh të ardhshëm, sigurisë amerikane do t’i shërbente më mirë të kuptuarit se sjellja e Rusisë vetëm thekson mënyrat se si Kina dhe Shtetet e Bashkuara mbeten të lidhura me njëra-tjetrën pavarësisht tensioneve të tyre.
Ne duhet t’i ushqejmë në vend që t’i rrezikojmë këto lidhje, të cilat janë thelbësore që të dyja vendet të mbeten të begata, të qëndrueshme dhe të sigurta.
Ne gjithashtu nuk duhet të lejojmë që mospëlqimi ynë ndaj sistemit të brendshëm të Kinës të jetë baza e mënyrës sesi ne angazhohemi me një vend, pozicioni i të cilit në sistemin global është i dyti pas tonit.
Rrallëherë është mirë të përballesh me dy kundërshtarë në të njëjtën kohë.
Biden duhet të gjejë mënyra të reja për të punuar me Kinën, në vend që të përpiqet ta detyrojë atë të jetë ndryshe.
Ai duhet të ndërmarrë hapa të guximshëm për të zbutur retorikën, siç është heqja e tarifave të kohës së Trump për mallrat kineze në këmbim të mbështetjes së reduktuar të Pekinit për Putinin.
Përndryshe, ai do të humbasë një mundësi për të qenë një president i zgjuar, strategjik dhe jo një që lufton me Kinën.
Karabell është themeluesi i Progress Network.
Burimi: New York Times
Përktheu dhe përshtati: Konica.al
VAZHDO TË LEXOSH MË TEPËR PËR TEMËN
‘Prit dhe shiko’, strategjia e suksesshme e Kinës
“Amerika e para” nuk është “Amerika e vetme”!
“Aleanca e Demokracive” degradon politikën e Perëndimit
‘Makthi’ i Biden mund të jetë Kina
