MENU
klinika

Analiza e Project Syndicate

Fati i Evropës dhe mbijetesa e Ukrainës

07.07.2022 - 08:30

Synimet e presidentit rus Vladimir Putin në Ukrainë dihen tashmë.

Ai dëshiron t’i japë fund statusit të saj si një entitet politik i pavarur dhe të inkorporojë territorin e tij brenda Federatës Ruse. Sipas tij, arritja e këtij qëllimi do të zhbënte dy gabime të mëdha historike të kryera në shekullin e kaluar: Së pari, lejimi i ekzistencës së një republike ukrainase brenda Bashkimit Sovjetik dhe, së dyti, lejimi i kësaj republike të bëhet një shtet-komb i pavarur.

Sa i mundshëm është ky rezultat?

Në teori, ushtria ruse mund të kalojë nëpër fushat e gjera të Ukrainës për shumë vite, duke i lënë qendrat e saj urbane në gërmadha. Por një mësim nga zonat që Rusia ka arritur të pushtojë që nga 24 shkurti është se asaj do t’i duhet gjithashtu të vendosë një regjim të ashpër represioni, rusifikimi të detyruar dhe eliminimit të drejtpërdrejtë të kundërshtarëve.

Kjo do të kërkonte një mobilizim masiv të burimeve në Rusi. Deri më tani, Putini ka hezituar të urdhërojë ndonjë mobilizim të tillë, apo edhe të flasë në termat e luftës.

Në katër muajt që nga fillimi i pushtimit, popullit rus i është thënë se ka thjesht një “operacion special ushtarak” në Ukrainë. Rekrutimi shtesë i ushtrisë ka ardhur kryesisht nga zonat më pak të zhvilluara të Rusisë, ku papunësia e lartë i lë të rinjtë me pak alternativa.

Në çdo rast, represioni i intensifikuar dhe propaganda gjithnjë e më e intensifikuar do të ishin të nevojshme për një mobilizim të kohës së luftës brenda Rusisë.

Mesazhi i Kremlinit ka shumë të ngjarë të përqendrohet gjithnjë e më shumë në krijimin e një narrative për një luftë të nevojshme dhe të drejtë me të gjithë Perëndimin, që do të përshkruhen si një grup nazistësh të vendosur për të shkatërruar Rusinë.

Rritja e viktimave ruse, të cilat tashmë janë më të larta se nga lufta sovjetike dhjetëvjeçare në Afganistan, do të jetë një problem; por nëse përpjekjet për rekrutim shmangen nga zonat kryesore urbane, mund të jenë të menaxhueshme.

Një Rusi plotësisht e mobilizuar do të ishte një vend plotësisht i shkëputur nga Perëndimi. Meqenëse sanksionet e ashpra do të mbeten në fuqi, industria ruse do të detyrohet të frenojë projektet e reja të mëdha të naftës dhe gazit në Arktik, ku Kremlini ka vënë në rrezik të ardhmen ekonomike të vendit.

Rusia do të duhej të bëhej në mënyrë dramatike më e varur nga Kina.

Por është e paqartë se për sa kohë qeveria kineze do të vazhdonte me një politikë të “shpëtimit të Rusisë”, as nuk ka ndonjë arsye për të besuar se India do të zgjidhte Rusinë në vend të Shteteve të Bashkuara si partnerin e saj teknologjik për të ardhmen.

Ndërsa synimet e Kremlinit në Ukrainë bëhen më të qarta, çdo mbështetje ndërkombëtare e mbetur ka të ngjarë të zvogëlohet më tej.

Putini e ka vendosur vendin e tij në një drejtim që është shumë problematik, nëse jo krejtësisht katastrofik.

Ndërkohë, me vendimin e tij të fundit për ta bërë Ukrainën (dhe Moldavinë) një kandidate për anëtarësim, Bashkimi Evropian ka ndërmarrë një hap të madh strategjik që do të ketë pasoja në vitet në vijim.

 Ndërsa Putini përshkallëzoi rrënjësisht përpjekjet e tij për të eliminuar Ukrainën në shkurt, BE-ja tani ka dyfishuar mbështetjen e vendit dhe ndihmën e tij për të ndërtuar një të ardhme më të ndritur.

Natyrisht, anëtarësimi zyrtar i Ukrainës nuk është i afërt. Ndërsa Ukraina bëri njëfarë përparimi duke zbatuar një marrëveshje të gjerë të tregtisë së lirë dhe asociimit me BE-në në vitin 2014, ajo ka ende një rrugë të gjatë për të bërë për të përmbushur të gjitha kërkesat për anëtarësim. Megjithatë, duke e ftuar Ukrainën të anëtarësohet, BE-ja është zotuar të mbështesë mbijetesën e shtetit ukrainas përballë sulmit rus.

Përveç ndihmës ushtarake që vjen tani, kjo do të kërkojë mbështetje financiare shumë të konsiderueshme për sa kohë që agresioni i Rusisë të vazhdojë. Lufta është e shtrenjtë.

Evropa ka bërë lëvizjen e duhur. Zbërthimi dhe eliminimi përfundimtar i një shteti evropian do të kërcënonte sigurinë e të gjithë evropianëve, për të mos përmendur minimin e stabilitetit global dhe hapjen e një kutie të Pandorës me çështje të tjera.

A ka ndonjë kufi tjetër në hapësirën e madhe midis lumenjve Vistula dhe Vollga ku kufijtë mund të zhvendosen ose eliminohen, siç kanë ndodhur shumë herë më parë në histori? A ka shtete të tjera që mund të eliminohen nga lista e anëtarëve të Kombeve të Bashkuara? Këto nuk janë pyetje kot.

Putini ka treguar tashmë se ai mendon aq pak për sovranitetin e Kazakistanit sa mendon për sovranitetin e Ukrainës.

BE-ja e ka bërë të qartë se synon të qëndrojë e vendosur në mbrojtje të shteteve ekzistuese, duke pranuar se paprekshmëria e kufijve është themeli i sigurisë evropiane dhe rendit global. Prandaj, ajo duhet të jetë e vendosur në mosnjohjen e asnjë territori të pushtuar nga Rusia – përfshirë Krimenë.

Tani është thjesht e paimagjinueshme që BE-ja të pranojë copëtimin ose eliminimin e dhunshëm të Ukrainës. Pyetja, pra, është nëse Putini mund të pranojë të tërhiqet, ose nëse ndryshimi i regjimit ose kolapsi i shtetit do të kërkohet për të sjellë një rezultat të ngjashëm.

Këtu do të çojë lufta agresive që Putini filloi më 24 shkurt.

Carl Bildt është një ish-kryeministër dhe ministër i jashtëm i Suedisë,

Burimi: Project Syndicate

Përktheu dhe përshtati: Konica.al