Kur administrata Trump vendosi sanksione ndaj Venezuelës dhe Iranit, Kina u bë blerësi më i madh i naftës bruto të këtyre vendeve, pavarësisht paralajmërimeve të përsëritura nga zyrtarët e Uashingtonit – dhe jo vetëm paralajmërimet, por edhe veprimet – se ekziston një gjë e tillë si sanksione dytësore.
Tani, Kina është bërë gjithashtu një blerës edhe më i madh i naftës nga eksportuesi më i madh në botë, rastësisht subjekt i sanksioneve jo vetëm të SHBA-së, por edhe të Bashkimit Evropian. Dhe ndërsa çmimet e naftës në pjesën më të madhe të botës po rriten, për Kinën ato po bien.
Bloomberg raportoi këtë javë se Iranit i është dashur të ulë çmimin e naftës së tij tashmë të zbritur në mënyrë që të jetë në gjendje të konkurrojë me naftën bruto ruse të dërguar në Kinë. Tregu është i rëndësishëm për Iranin, pasi është një nga të paktët ku nafta e papërpunuar e tij pranohet mes sanksioneve ende të vazhdueshme të SHBA.
“Konkurrenca e vetme midis fuçive iraniane dhe ruse mund të përfundojë në Kinë, e cila do të funksiononte tërësisht në avantazhin e Pekinit,” tha analistja e energjisë Vandana Hari, cituar nga Bloomberg. “Kjo gjithashtu ka të ngjarë t’i bëjë prodhuesit e Gjirit të shqetësuar, duke parë që tregjet e tyre të çmuara të pushtohen nga nafta e papërpunuar me zbritje të madhe.”
Kjo mund të lë të kuptohet për mundësinë e mosmarrëveshjes brenda OPEC+, por përsëri, do të duhet pak kohë që një mosmarrëveshje e tillë të shfaqet. Ndërkohë, Irani, sipas raportit të Bloomberg, po ul çmimet e tij të naftës në rreth 10 dollarë për fuçi nën standardin Brent për të konkurruar me Urals, i cili ka prona të krahasueshme dhe që Rusia i eksporton shumë në Kinë.
Blerësit kryesorë të naftës së papërpunuar iraniane dhe ruse janë rafinerët privatë në Kinë – të ashtuquajturat çajniqe. Ndryshe nga kompanitë kryesore shtetërore që duhet të ecin me kujdes rreth sanksioneve dhe që kanë kuota të eksportit të karburantit, kazanët janë të orientuar drejt furnizimit të tregut të brendshëm dhe vala e fundit e bllokimeve të kovid nuk ka bërë asgjë të mirë për kërkesën e brendshme të karburantit.
Megjithatë, edhe para se Rusia t’i bashkohej partisë së sanksioneve, Kina po gllabëronte fuçitë iraniane dhe venezueliane që pothuajse askush tjetër nuk i donte. Pekini mund të jetë shumë mirë duke festuar fshehurazi sanksionet ndaj Rusisë pasi ato i dhanë vendit akses në shumë më tepër naftë bruto: Venezuela ka kapacitet të kufizuar prodhimi dhe planet e Iranit për të rritur kapacitetin e tij varen nga një marrëveshje e re bërthamore me Perëndimin.
Komentatorët dhe analistët e industrisë kanë vënë në dukje që nga marsi se Rusia mund të mos jetë në gjendje t’i vendosë të gjitha eksportet e saj të naftës që shkuan në Evropë para luftës në Ukrainë tek një blerës tjetër. Por kjo nuk është diçka që shqetëson Kinën. Kina është shfaqur si blerësi më i madh i të gjithë naftës së sanksionuar, duke përfituar nga nafta e papërpunuar me zbritje – shpesh me zbritje të madhe -, ndërsa presidenti i SHBA po detyrohet të shkojë tek prodhuesit e Lindjes së Mesme dhe të lutet për më shumë naftë.
Ajo që është edhe më e rëndësishme është se ndërsa Kina ka të ngjarë të vazhdojë të marrë të gjitha vëllimet e naftës ruse, iraniane dhe venezueliane që i nevojiten, ka një shans mjaft të mirë që vizita e Biden në Arabinë Saudite të mos rezultojë në prodhim shtesë të naftës nga Mbretëria. ose anëtarët e tjerë të OPEC-ut të Lindjes së Mesme. Për shkak të diçkaje që quhet kapacitet rezervë.
Lajmi, i publikuar në fillim të këtij muaji nga Reuters, se Arabia Saudite dhe Emiratet e Bashkuara Arabe mund të mos kenë aq kapacitet të lirë prodhimi sa vlerësohet nga agjenci të tilla si EIA dhe IEA, bëri valë të konsiderueshme në tregun e naftës, pasi thelloi frikën se nafta oferta nuk do të rritet ndjeshëm së shpejti.
Çmimet e naftës vazhduan të rriteshin, megjithëse të zbutura nga frika në rritje për një recesion global, duke i bërë karburantet edhe më të shtrenjta për drejtuesit e automjeteve në Evropë dhe Amerikën e Veriut. Megjithatë, jo në Kinë.
Çmimet e karburantit në Kinë janë aktualisht në rënie pas disa muajsh rritjeje. Megjithatë, krahasuar me rritjen e çmimeve të karburantit në SHBA dhe BE, rritja e çmimit të Kinës është mjaft e parëndësishme. Mund të ketë të bëjë me ato fuçi të sanksionuara që vijnë nga Venezuela, Irani dhe Rusia.
/Përkthyer dhe përshtatur për Konica.al nga OilPrice.com