Vila e Mistereve ishte një nga vilat më luksoze të zbuluara gjatë gërmimeve 1909-1911, në qytetin e lashtë romak të Pompeit, që u varros nën hirin vullkanik, me shpërthimin e malit Vezuv, në vitin 79 pas Krishtit. Për çudi, kjo vilë romake, kur u zbulua, u rishfaq thuajse njëlloj siç qëndronte më shumë se 2 000 vjet më parë; për habi, edhe vepra artistike ka mbijetuar e paprekur./Konica.al
Misteri brenda kësaj vile të lashtë lidhet me një dhomë të veçantë, ku muret janë të mbuluara plotësisht me murale të gjalla të grave të shumta që kryejnë bashkëveprime enigmatike. Dekoret në cohën e lehtë paraqesin imazhe të grave të bukura, burrave të dehur, faunëve, koketave, siluetave me krahë dhe fshikullimi ritual i një gruaje të re. Studiuesit kanë përcaktuar se këto tablo piktoreske mund të ilustrojnë ceremoni sekrete të kryera nga një kult i mistershëm grash.
Kjo seri e vazhdueshme pikturash është domethënëse për studiuesit fetarë, pasi dihet pak për veprimet e fshehta të kultit të së kaluarës. Akoma më pak dihet për kultet e lashta të formuara nga gratë. Dekori piktural është quajtur shpesh vepra artistike më e rëndësishme dhe më e ruajtur nga antikiteti romak. Cili është sekreti pas këtyre ritualeve fetare të koduara brenda muraleve të Vilës së Mistereve? A janë ato vepra arti, që përshkruajnë ritualet ezoterike, që në fakt kryheshin nga gratë në këtë pasuri të lashtë romake? A ishte kjo vendndodhja ku anëtarët e rinj u pyetën përpara fillimit? A po mburrej pronarja për fillimin e saj? Cilat enigma të lashta fshihen ende në këto mure?
Dita e Fundit e Pompeit
Shpërthimi i fuqishëm i malit Vezuv më 24 gusht 79 pas Krishtit, depozitoi një shtresë hiri dhe shtuf vullkanik prej 13 deri në 20 metra në Pompei, duke bllokuar prova të drejtpërdrejta të jetës romake dhe duke ruajtur gjithçka ashtu siç ishte, e fiksuar përgjithmonë në vendin e saj. Këto mbetje të varrosura u karbonizuan dhe u bllokuan brenda shtresave të hirit që u ngurtësuan me kalimin e kohës.
Meqenëse, në qytetin e varrosur për së gjalli, nuk depërtonte as lagështi apo fije ajri, shumë prej shtëpive, objekteve dhe veprave të artit kanë mbijetuar të paprekura. Mbetjet e djegura zbulojnë detaje të ndërtesave publike, orendi, ushqim dhe dëshmi të aktiviteteve të përditshme. Zbulimi i qytetit antik ekspozoi një burim të pasur informacioni mbi jetën e lashtë romake, që nuk ishte më parë. Gjendja e jashtëzakonshme e ruajtjes, e mundësuar nga shpërthimi i Vezuvit, tani i lejon historianët të rikrijojnë jetën e përditshme të banorëve të Pompeit./Konica.al
VAZHDO TË LEXOSH MË TEPËR PËR TEMËN
Çezari me Pompein u përleshën Tej Drinit
“E jashtëzakonshme”, zbulohen në Pompei dy trupa të paprekur
Çezari-Triumfi-Shteti
