MENU
klinika

Si maten dhe çfarë tregojnë

Çfarë duhet të dini për gazrat e gjakut?

30.08.2022 - 15:47

Emfizema është një gjendje e mushkërive dhe një lloj sëmundje pulmonare obstruktive kronike (COPD). Simptomat zakonisht përfshijnë gulçim, një kollë të vazhdueshme dhe intolerancë ndaj ushtrimeve. Ndërsa përparon, njerëzit me emfizemë mund të kenë vështirësi në frymëmarrje edhe në pushim.

Testet e gazit të gjakut janë një matje e sasisë së dioksidit të karbonit dhe oksigjenit në gjakun tuaj. Tek njerëzit me emfizemë, kjo matje mund të jetë një tregues se sa ka përparuar gjendja.

Një test i quajtur test i gazit të gjakut arterial përdoret për të matur nivelet e gazit në gjak dhe është një test i rëndësishëm për njerëzit me emfizemë.

Çfarë duhet të dini për emfizemën dhe gazrat e gjakut?

Testet e gazit të gjakut matin sasinë e oksigjenit dhe dioksidit të karbonit në gjakun tuaj. Sa herë që merrni frymë, ajri udhëton nëpër grykë, në mushkëri dhe më pas në mijëra tuba të vegjël e të hollë që përfundojnë në qese ajri të grumbulluara të quajtura alveola.

Enët e gjakut thithin oksigjenin përmes mureve të alveolave dhe më pas e dërgojnë atë, përmes gjakut, në të gjitha qelizat e trupit. Dioksidi i karbonit largohet nga qarkullimi i gjakut dhe nga trupi kur nxirrni frymën.

Emfizema dëmton muret midis alveolave dhe enëve të gjakut. Kur kjo ndodh, mushkëritë nuk mund të marrin aq shumë oksigjen në gjak ose të heqin aq shumë dioksid karboni. Kjo ndikon në nivelet e oksigjenit dhe dioksidit të karbonit në gjak.

Njerëzit me emfizemë të lehtë deri të moderuar shpesh kanë nivele standarde të gazit në gjak. Njerëzit me emfizemë të rëndë shpesh kanë vlera të gazit në gjak që tregojnë gjak acidik, ose nivele më të larta të dioksidit të karbonit në gjakun e tyre. Njerëzit me emfizemë të rëndë do të kenë gjithashtu nivele të reduktuara të oksigjenit.

Rezultatet jonormale ose të ndryshuara dukshëm të testit të gazit të gjakut arterial mund të jenë një shenjë se emfizema ka shkaktuar dëme të konsiderueshme në muret e alveoleve. Kjo shpesh do të thotë që gjendja po përparon.

Si maten gazrat e gjakut?

Një test i gazit të gjakut arterial mat nivelet e oksigjenit dhe dioksidit të karbonit në gjak. Mund të jetë pak invaziv, por ky test ofron informacion të detajuar në lidhje me gazrat e gjakut, si dhe balancën e pH të gjakut.

Bëhet duke futur një gjilpërë në një arterie për të mbledhur gjak. Në shumë raste, përdoret një arterie në kyçin e dorës. Nevojitet vetëm një sasi e vogël gjaku, por, për shkak se arteriet shtrihen më thellë se venat, ky test mund të jetë më i dhimbshëm se një marrje gjaku standarde.

Shpesh përdoret për njerëzit me emfizemë dhe bronkit kronik për të testuar përparimin e sëmundjes. Testi mund të ndihmojë gjithashtu në kontrollin e funksionit të veshkave dhe metabolizmit. Ai mat sasinë e oksigjenit dhe dioksidit të karbonit në gjak  dhe kontrollon se sa acid apo alkalik ndodhet.

Njerëzit me emfizemë të lehtë deri të moderuar në përgjithësi kanë nivele të gazit në gjak që bien brenda një intervali standard. Megjithatë, nëse emfizema përparon, nivelet e gazit në gjak zakonisht bien jashtë kufijve standardë. Në mënyrë të veçantë, mund të ketë sasi më të larta të dioksidit të karbonit në gjak.

Monitorimi i rregullt i niveleve të gazit në gjak mund t’i ndihmojë mjekët të përcaktojnë kur emfizema ka përparuar dhe nëse nevojitet trajtim shtesë.

VAZHDO TË LEXOSH MË TEPËR PËR TEMËN


Shkaku numër një: Cigarja...

A është emfizema e mushkërive ngjitëse?