MENU
klinika

Analiza

Demokracia, edhe në Amerikë, është në rrezik

31.08.2022 - 09:30

Në një turne fjalimi të sponsorizuar nga Ambasada e SHBA-së në Jemen përpara zgjedhjeve të tij kombëtare të vitit 1993, u takova me krerët e partive të ndryshme politike dhe dëgjova ankesa për sjelljet represive dhe antidemokratike të partisë në pushtet.

Disa ishin shkelje të rënda të të drejtave të njeriut; të tjerët ishin në dukje të imët, por ende kërcënuese në një demokraci të brishtë dhe të re,”ata po shpërndajnë para për mbështetje” ose “po ngacmojnë vullnetarët tanë”.

Këtyre ankesave të fundit, unë u përgjigja: “Ne e kemi pasur atë problem në Michigan”, ose “Ne e kemi parë atë lloj ngacmimi”.

Kam thënë shpesh se edhe pse i papërsosur, sistemi ynë ofron mundësinë për të mbajtur përgjegjës shkelësit, për të korrigjuar gabimet tona dhe për të korrigjuar abuzimet.

Nuk mendoj se mund ta them sot.

Ndërsa disa amerikanë ende i qëndrojnë besnikë besimit se ne jemi “qyteti i ndritshëm në kodër”, modeli për demokracitë në zhvillim në mbarë botën, ajo që po bëhet në mënyrë shqetësuese është se demokracia jonë është në rrezik.

US President Joe Biden speaks about the American Rescue Plan and the Paycheck Protection Program (PPP) for small businesses in response to coronavirus, in the Eisenhower Executive Office Building in Washington, DC, February 22, 2021. – The Paycheck Protection Program (PPP) has been a key lifeline to businesses amid the Covid-19 crisis, but the smallest among them, those least likely to have relationships with banks, often missed out. (Photo by SAUL LOEB / AFP) (Photo by SAUL LOEB/AFP via Getty Images)

Ne i projektojmë botës se zgjedhjet e lira dhe të ndershme dhe mbrojtja e të drejtave personale dhe politike janë themelet e një rendi demokratik. Dhe ne i gjykojmë vendet e tjera nga shkalla në të cilën ato ofrojnë të dyja këto.

Ndërsa këto mund të jenë themelet, është përgjegjësia dhe respekti i ndërsjellë midis fituesve dhe humbësve që janë llaçi që i mban këto blloqe ndërtimi në vend. Pa to, e gjithë ndërtesa rrezikohet të shembet.

 Mjerisht, efektet gërryese të mungesës së përgjegjshmërisë dhe mirësjelljes po bëjnë dëmin e tyre në SHBA sot.

Pas 11 shtatorit, ne pamë ligje që justifikonin luftën në Irak, ligje dhe urdhra ekzekutivë që shkelnin të drejtat themelore si të emigrantëve të ligjshëm ashtu edhe të qytetarëve, dhe dokumente “ligjore” që lejojnë torturën kundër të burgosurve të kapur. Nuk kishte asnjë përgjegjësi për trillimet, gënjeshtrat apo torturat.

Kryengritja e 6 janarit dhe nxitja kriminale që i paraprinë thërrasin për marrje përgjegjësish.

Megjithatë, një Kongres i ndarë hodhi poshtë një hetim të plotë dypartiak, duke i detyruar demokratët të vazhdojnë me disa republikanë të guximshëm për të zbuluar të vërtetën rreth këtij kërcënimi të paprecedentë ndaj demokracisë amerikane.

Ajo që mund të kishte qenë një kërkim i unifikuar për llogaridhënie tani sfidohet nga republikanët si një dredhi e thjeshtë partiake.

Ndërsa republikanët kryesorë thonë se zgjedhjet e vitit 2020 u vodhën, bashkëpunëtorët e tyre po konkurrojnë për poste të ndjeshme që mbikëqyrin zgjedhjet e ardhshme. Legjislacioni i ri në shumë shtete do ta bëjë më të vështirë votimin, duke vënë në rrezik zgjedhjet e lira dhe të ndershme.

Po aq i dëmshëm është edhe polarizimi i politikës.

Keith Weber of Centralia, Washington holds a flag that combines a Gadsden flag from the American Revolution with a Confederate flag from the American Civil War as he talks to protesters holding flags with US President Donald Trump on them as people demonstrate against Washington state’s stay-home order at the state capitol in Olympia, Washington, on April 19, 2020. – Hundreds protested on April 18 in cities across America against coronavirus-related lockdowns — with encouragement from President Donald Trump — as resentment grows against the crippling economic cost of confinement. (Photo by Jason Redmond / AFP) (Photo by JASON REDMOND/AFP via Getty Images)

Në të kaluarën, pavarësisht mosmarrëveshjeve të tyre, partitë do të bashkoheshin për të miratuar legjislacionin në interesin kombëtar dhe do t’i shtyheshin Shtëpisë së Bardhë për emërimet presidenciale. Disa republikanë mbështetën legjislacionin për të drejtat civile dhe miratuan buxhete, ndërsa demokratët mbështetën disa shkurtime taksash dhe reforma arsimore.

Të dyja palët miratuan nominimet për poste të larta nga presidentët e partisë kundërshtare.

Një rend i ri në politikën amerikane filloi kur Newt Gingrich u bë kryetar i dhomës, ndërsa Kongresi u bë një klub partizan që përdorej për të goditur administratën e Klintonit.

Ky mosfunksionim partiak është bërë më i shëmtuar me kalimin e kohës, duke arritur sot përmasa kaq katastrofike sa Kongresi nuk është në gjendje të mbledhë votat e nevojshme për të miratuar një ligj për vaksinat kundër varianteve të reja të koronavirusit.

Në vend të një “qyteti në kodër”, ne jemi bërë një mësim se çfarë mund të ndodhë pa llogaridhënie dhe komoditet politik.

Ne nuk jemi ende si Libani, Izraeli apo Iraku, ku sjellja kriminale mbetet e pandëshkuar, ndarjet ideologjike krijojnë paralizë dhe mungesa e komoditetit rezulton në kaos.

Por nëse nuk shikojmë një kohë të gjatë në pasqyrë, njohim krizën me të cilën përballemi dhe marrim masa, aty do të shkojmë.

Shkrimtari është president i Institutit Arabo-Amerikan me bazë në Uashington

Burimi: The Times

Përktheu dhe përshtati: Konica.al

VAZHDO TË LEXOSH MË TEPËR PËR TEMËN


Thjesht një mbështetje për hegjemoninë e SHBA-së

“Aleanca e Demokracive” degradon politikën e Perëndimit

Editoriali i The Washington Post

‘Armikja’ e Amerikës nuk është FBI-ja!