Duke marrë një faqe nga ‘libri i rregullave’ të aleancës perëndimore, presidenti rus Vladimir Putin po i kushton kohë dhe energji të konsiderueshme krijimit të një boshti të ri autokratësh që po e sjell Moskën në një bashkëpunim gjithnjë e më të ngushtë me Kinën, Korenë e Veriut dhe Iranin.
Vendet perëndimore i nënvlerësojnë këto zhvillime dhe rrezikun e tyre. Një bllok i fuqishëm antiperëndimor i diktaturave po merr formë.
Që kur Rusia nisi pushtimin e saj në Ukrainë në shkurt, Moska, Pekini, Pheniani dhe Teherani kanë punuar për të përmirësuar bashkëpunimin e tyre. Duke ndarë një grup të përbashkët ankesash anti-amerikane dhe objektiva anti-perëndimore, këta diktatorë po gjejnë mënyra të reja për të punuar së bashku si në nivelin taktik ashtu edhe në atë strategjik.
“Rrethanat strategjike po i shtyjnë këto vende drejt njëri-tjetrit,” për të bashkëpunuar në mënyra më aktive dhe komplekse, më tha një zyrtar i lartë i administratës Biden – dhe strategjia e SHBA ende nuk i është përshtatur.
Sigurisht, biseda e diktatorëve për miqësitë ka gjithmonë një element propagande.
Kërkesa e Putinit për aftësinë e Rusisë për t’i bërë ballë presionit perëndimor në forumin e tij ekonomik në Vladivostok këtë javë nuk duhet të merret dhe aq seriozisht.
Megjithatë, Perëndimi nuk mund të injorojë shenjat në rritje se autokratët po organizohen më shumë – në mënyra që kërcënojnë interesat e SHBA-së dhe Evropës.
Partneriteti strategjik Rusi-Kinë që Putin dhe Xi Jinping krijuan në shkurt në Pekin po përshpejtohet në arenat ushtarake, energjetike dhe financiare. Edhe pse Kina nuk po i siguron armë Rusisë drejtpërdrejt, bashkëpunimi i tyre ushtarak vazhdon të thellohet.
Për shembull, Kina ka dërguar 2000 trupa për të marrë pjesë në stërvitjet e përbashkëta ushtarake të Putinit “Vostok 2022” që po zhvillohen në Rusinë e largët lindore.
Putin dhe Xi janë vendosur të takohen javën e ardhshme në Uzbekistan për të ndërtuar një partneritet Rusi-Kinë “superior ndaj aleancave politike dhe ushtarake të epokës së Luftës së Ftohtë”.
Përpara takimit, të dy vendet nënshkruan një sërë marrëveshjesh gazi që do të ekzekutohen në monedhat e tyre, një hap drejt krijimit të pavarësisë nga dollari amerikan dhe shmangies së sanksioneve të SHBA.
Ajo që dikur ishte një aleancë ushtarake taktike midis Rusisë dhe Iranit në Siri, tani po zgjerohet. Irani po furnizon Rusinë me dronë të armatosur për përdorim në Ukrainë dhe po ndihmon Rusinë të shmangë sanksionet energjetike dhe financiare perëndimore. Putin udhëtoi në korrik për në Teheran, ku nënshkroi marrëveshje bashkëpunimi për energjinë dhe tregtinë, ndërsa Udhëheqësi Suprem Ayatollah Ali Khamenei iu bashkua duke fajësuar Shtetet e Bashkuara dhe NATO-n për luftën në Ukrainë.
Moska dhe Pheniani janë më afër se sa kanë qenë për dekada të tëra.
Në një letër drejtuar Kim Jong Un muajin e kaluar, Putin thuhet se u zotua të “zgjerojë marrëdhëniet gjithëpërfshirëse dhe konstruktive dypalëshe” midis dy vendeve. Rusia thuhet se po furnizon Korenë e Veriut me grurë dhe energji në këmbim të mbështetjes diplomatike në Kombet e Bashkuara. Pheniani ka njohur gjithashtu territoret e pushtuara nga Rusia në Ukrainën lindore si shtete të pavarura.
Ka raporte se mijëra punëtorë të Koresë së Veriut mund të dërgohen në Ukrainën lindore për të mbështetur qeveritë kukull të kontrolluara nga Moska atje. Komuniteti i inteligjencës amerikane thuhet se beson se Rusia mund të blejë “miliona” predha artilerie nga Koreja e Veriut. Kjo marrëveshje mund të mos realizohet kurrë.
Por nëse do të ndodhte, do të thoshte se Rusia, një anëtare e përhershme e Këshillit të Sigurimit të OKB-së, po braktiste çdo pretendim për t’iu përmbajtur sanksioneve të vetë OKB-së kundër Phenianit.
Administrata e Biden thotë se kontakti i Putinit me diktatorë të tjerë të izoluar, si Kim, tregon se ai është i dëshpëruar dhe për këtë arsye politika e SHBA-së për të ushtruar presion ndaj Rusisë po funksionon.
Kur u pyet për lidhjet në rritje midis Rusisë dhe Koresë së Veriut, një zyrtar i lartë i mbrojtjes i SHBA-së më tha: “Nga këndvështrimi ynë, është më shumë një shenjë dobësie sesa fuqie”. Kjo ka kuptim si mesazhe publike, por kjo nuk e zgjidh problemin.
Disa zyrtarë dhe ekspertë theksojnë se ka arsye të mira për të besuar se përpjekjet e fundit të Moskës për të ndërtuar një bllok autokratik kundër Perëndimit nuk do të kenë sukses.
Diktatorët kanë vështirësi të besojnë njëri-tjetrin. Ka dyshime për atë që Koreja e Veriut ose Irani mund të ofrojnë realisht. Ndërkohë, varësia në rritje e Rusisë nga Kina është një problem i madh për Putinin në planin afatgjatë.
Por politikëbërësit nuk mund të lejojnë të rrinë duarkryq dhe të shpresojnë se autokratët do të dështojnë.
Qeveritë perëndimore duhet të kenë një përgjigje koherente. Hapi i parë është të pranojmë zgjerimin e aleancës autoritare dhe kërcënimin që ajo paraqet për interesat tona. Më pas, vendet perëndimore duhet të krijojnë strategji të reja dhe novatore ushtarake, diplomatike dhe ekonomike për të luftuar bashkëpunimin e autokratëve.
Një botë e ndarë në blloqe nuk është një rezultat i mirë.
Çdo politikë e përgjegjshme duhet të përfshijë diplomacinë që synon angazhimin e këtyre kundërshtarëve dhe përpjekjen për të ruajtur sistemin e përgjithshëm shumëpalësh.
Por nëse boshti i autokratëve vazhdon të zgjerohet, Shtetet e Bashkuara dhe partnerët e tyre duhet të jenë gati.
Burimi: The Washington Post
Përktheu dhe përshtati: Konica.al
VAZHDO TË LEXOSH MË TEPËR PËR TEMËN
“Aleati i fundit i Putinit në Evropë, Vuçiç po përfiton nga agresioni rus”
A do të ketë dhe Putini fatin e Lukashenkos?
A ka Putini “as nën mëngë”?
