Zakonisht nuk shkruaj për vendit tim, por duhet të bëj një përjashtim për dokumentarin e ri të kineastit slloven Miran Zupanič, Sarajevo Safari, i cili detajon një nga episodet më të çuditshme dhe patologjike të rrethimit të kryeqytetit boshnjak në vitet 1992-96.
Dihet mirë se snajperët serbë në kodrat që rrethojnë qytetin do të qëllonin në mënyrë arbitrare banorët në rrugë dhe se aleatët e zgjedhur serbë (kryesisht rusë) u ftuan të gjuanin.
Por tani mësojmë se kjo mundësi është dhënë jo vetëm si një gjest vlerësimi, por edhe si një lloj aktiviteti turistik për klientët me pagesë.
Nëpërmjet “safarive” të organizuara nga Ushtria Serbe e Bosnjës, dhjetëra të huaj të pasur – kryesisht nga Shtetet e Bashkuara, Mbretëria e Bashkuar dhe Italia, por edhe nga Rusia – paguanin shumë dollarë për mundësinë për të qëlluar mbi civilët e pafuqishëm.
Merrni parasysh formën e veçantë të subjektivitetit që një safari i tillë do t’i jepte “gjuetarit”.
Megjithëse viktimat ishin anonime, kjo nuk ishte lojë; drithërima perverse qëndronte në faktin se ishte e vërtetë. E megjithatë, duke luajtur “gjuetarin”, këta turistë të pasur, në mënyrë efektive e përjashtuan veten nga realiteti i zakonshëm. Për objektivat e tyre, alternativat ishin jeta a vdekja.
Ka diçka tejet të ndershme në këtë shkrirje të realitetit dhe spektaklit.
Në fund të fundit, a nuk janë politikanët kryesorë dhe menaxherët e korporatave të angazhuar gjithashtu në një lloj safari? Nga pozicioni i tyre i sigurt në suitën C, drejtuesit shpesh shkatërrojnë shumë jetë.
Dmitry Medvedev, një ish-president rus, i cili tani shërben si zëvendëskryetar i Këshillit të Sigurimit të Rusisë, kohët e fundit ia imponoi një logjikë të ngjashme udhëheqësve politikë perëndimorë.
Duke hedhur poshtë paralajmërimet e SHBA-së dhe NATO-s për pasojat e një sulmi taktik bërthamor rus, Medvedev argumentoi se:
“Siguria e Uashingtonit, Londrës, Brukselit është shumë më e rëndësishme për Aleancën e Atlantikut të Veriut sesa fati i një Ukraine që po vdes, për të cilën askush nuk ka nevojë. Furnizimi me armë moderne është vetëm një biznes për vendet perëndimore. Demagogët e huaj dhe evropianë nuk do të humbasin në një apokalips bërthamor. ”.
Medvedev ka thënë gjithashtu se Kremlini do të “bëjë gjithçka” për të parandaluar “fqinjët armiqësorë” si “Ukraina naziste” që të marrin armë bërthamore, pasi kjo supozohet se do të përbënte një kërcënim ekzistencial për shtetin rus.
Por duke qenë se është Rusia ajo që po kërcënon ekzistencën e Ukrainës si shtet, logjika e Medvedevit dikton që edhe Ukraina duhet të ketë armë – madje edhe armë bërthamore – për të arritur barazinë ushtarake.
Kujtoni fjalët e vetë Putinit qershorin e kaluar: “…nuk ka asnjë shtet ndërmjetësues, asnjë shtet i ndërmjetëm: ose një vend është sovran, ose është një koloni, pavarësisht se si quhen kolonitë.”
Duke qenë se ai padyshim e sheh Ukrainën si një koloni ruse, Perëndimi nuk duhet ta trajtojë Ukrainën sikur të ishte dakord me t
ë. Kjo do të thotë të refuzosh idenë se fuqitë perëndimore duhet të shmangin Ukrainën dhe të ndërmjetësojnë një zgjidhje me Rusinë.
Harlan Ullman nga Këshilli Atlantik, shkruan: “Clemenceau vërejti se ‘lufta është shumë e rëndësishme për t’u lënë në dorë gjeneralëve’.
Në këtë rast, a është Ukraina shumë e rëndësishme për t’iu lënë Zelenskit? SHBA-së i duhet një strategji me një platformë të hapur për t’i dhënë fund dhunës dhe luftës.”
Të majtët nga Noam Chomsky te Jeffrey Sachs (për të mos përmendur shumë apologjetët e Rusisë në të djathtë) kanë mbajtur qëndrime të ngjashme.
Pasi insistuan fillimisht se Ukraina nuk mund të fitojë një luftë kundër Rusisë, ata tani nënkuptojnë se ajo nuk duhet të fitojë, sepse kjo do ta bënte Putinin edhe më të rrezikshëm.
Por nëse do të kishim ndjekur këshillat e atyre që duan paqe dhe nuk do të kishim dërguar armë në Ukrainë, ai vend tani do të ishte plotësisht i pushtuar.
Një qëndrim shumë më i mirë është miratuar nga të Gjelbërit gjermanë, të cilët mbrojnë jo vetëm mbështetjen e plotë për Ukrainën, por edhe reformat strukturore për të përshpejtuar tranzicionin larg naftës dhe gazit, që nga ana tjetër do ta largojë njerëzimin nga ndryshimet katastrofike klimatike.
Pjesa tjetër e së majtës perëndimore ka qenë në safari, duke refuzuar një ndërhyrje që do të ndryshonte mënyrën e saj të jetesës.
Ata që duan paqe, argumentojnë se Rusia ka nevojë për një fitore ose lëshime që do t’i lejojë asaj të “shpëtojë imazhin”. Por pas kërcënimeve bërthamore të Medvedevit dhe Putinit, është Ukraina dhe Perëndimi që nuk mund të bëjnë më kompromis dhe ende të shpëtojnë imazhin.
Kujtojmë se Medvedev parashikoi se Perëndimi do të refuzonte t’i përgjigjej ushtarakisht një sulmi bërthamor rus, sepse është shumë frikacak dhe i etur për ta bërë këtë.
Medvedev dhe Putin supozojnë se Perëndimi dekadent dhe hedonist thjesht do të shmanget.
Dhe kjo na kthen në dinamikën e kapur në Safari të Sarajevës.
Elitat e privilegjuara ndihen sikur mund të ndërhyjnë në botën reale në mënyra strategjike që nuk sjellin asnjë rrezik personal.
Por realiteti i ndikon të gjithë përfundimisht. Kur të ndodhë, ne nuk duhet t’i vëmë veshin këshillave të atyre që shqetësohen vetëm për të mos provokuar ujkun në luginë.
Slavoj Žižek, Profesor i Filozofisë në Shkollën e Diplomuar Evropiane, është Drejtor Ndërkombëtar i Institutit Birkbeck për Shkenca Humane në Universitetin e Londrës dhe autor, së fundmi, i Heaven in Disorder (OR Books, 2021).
Burimi: Project Syndicate
Përktheu dhe përshtati: Konica.al
VAZHDO TË LEXOSH MË TEPËR PËR TEMËN
“NATO nuk do të njihte kufij nëse nuk do të ndalej nga Putin”
“Ballkani e kupton më mirë se çdokush luftën në Ukrainë”
