Aspekti më pozitiv i bisedimeve të së hënës midis presidentit amerikan Joe Biden dhe homologut të tij kinez Xi Jinping është se ato të paktën u zhvilluan.
Marrëdhëniet midis dy ekonomive më të mëdha në botë kanë ardhur në rënie me shpejtësi alarmante; Sipas disa raporteve, zyrtarët kinezë kohët e fundit po pengonin përgatitjet për një takim mes dy liderëve në Bali.
Por bota tashmë ka parë tensionet të shtohen nga një pushtim të plotë nga Vladimir Putin i Rusisë.
Një sulm kinez në Tajvan do të ishte edhe më katastrofik.
Një ndryshim në marrëdhëniet SHBA-Kinë është kërkuar nga kthesa nacionaliste dhe autoritare e Pekinit nën drejtimin e Xi gjatë dekadës së fundit, abuzimet e të drejtave të njeriut në Xinjiang dhe thirrjet e tij gjithnjë e më të zëshme për “ribashkim” me ishullin vetëqeverisës të Tajvanit.
Por Pekini u zemërua nga vizita e kryetares së Dhomës së Përfaqësuesve të SHBA Nancy Pelosi në Taipei në gusht – e cila shkaktoi një shfaqje ushtarake të forcës nga Kina – dhe Biden ka shkuar më tej se presidentët e mëparshëm duke u zotuar për të mbrojtur ishullin. Muajin e kaluar, Shtëpia e Bardhë vendosi kontrolle të rrepta të eksportit duke synuar industrinë e avancuar të gjysmëpërçuesve të Kinës.
Vendosmëria e Uashingtonit për të frenuar ambiciet e Pekinit për ta tejkaluar atë si fuqia kryesore ushtarake dhe ekonomike në botë do të thotë shkëputje e mëtejshme nga Kina është e pashmangshme.
Por Uashingtoni duhet në të njëjtën kohë të menaxhojë me kujdes marrëdhëniet me Pekinin. Ajo duhet të udhëhiqet nga tre parime: që shkëputja nuk duhet të rrëzojë ekonominë globale; se lufta duhet shmangur; dhe se bashkëpunimi i Kinës është ende i nevojshëm për një sërë çështjesh globale.
Ka disa ngjashmëri me detentimin SHBA-Sovjetik që mori formë disa vite pas krizës së raketave kubane të vitit 1962 – megjithëse SHBA-ja dhe Bashkimi Sovjetik kishin ardhur tashmë në prag të luftës bërthamore.
Zbutja i kishte rrënjët pjesërisht në ndërtimin e kontakteve ndërmjet funksionarëve në nivele të ndryshme.
SHBA dhe Kina në mënyrë të ngjashme secila duhet të kuptojnë se si mendon tjetra. Pra, është pozitive që Biden dhe Xi ranë dakord të caktojnë zyrtarë që të vazhdojnë të bisedojnë.
Një rrugë e mundshme është e hapur për marrëdhënie më konstruktive.
Kina mund të fillojë duke rivendosur bashkëpunimin gjyqësor për çështje të tilla si ekstradimi dhe zbatimi i drogës, si dhe bisedimet dypalëshe për ndryshimin e klimës, të cilat Pekini i pezulloi pas vizitës së Pelosit në Tajvan.
Rifillimi i komunikimeve ushtarake-ushtarake është gjithashtu thelbësor për besimin dhe sigurinë reciproke.
Nga ana e saj, SHBA-ja ka hapësirë për manovrim në mënyrën se si zbaton me rreptësi kontrollet e saj mbi gjysmëpërçuesit. Ajo gjithashtu duhet të përmbahet në gjuhën e saj mbi Tajvanin. Biden u kujdes të hënën të këmbëngulte se nuk do të kishte asnjë ndryshim në politikën “Një Kinë”, sipas së cilës Uashingtoni e pranon, por nuk e miraton, pikëpamjen e Pekinit se Tajvani është pjesë e Kinës.
Në terma afatgjatë, përpjekjet e Uashingtonit për të ngadalësuar blerjen e teknologjive ushtarake të avancuara nga Pekini duhet të kombinohen me bashkëpunimin në fushat me shqetësim të përbashkët.
Këto janë jo vetëm tranzicioni i gjelbër, por edhe armët bërthamore, parandalimi i pandemisë dhe ristrukturimi i borxhit për tregjet në zhvillim.
Biden këmbënguli në Bali se SHBA do të “vazhdonte të konkurronte fuqishëm” me Pekinin.
Por, siç vë në dukje ish-kryeministri australian dhe eksperti i Kinës, Kevin Rudd, konkurrenca mes të dyve ka qenë “e pamenaxhuar”.
Për të shmangur një përkeqësim katastrofik, ka ardhur koha për një menaxhim të kujdesshëm.
Burimi: Financial Times
Përktheu dhe përshtati: Konica.al
VAZHDO TË LEXOSH MË TEPËR PËR TEMËN
Ku ndryshon politika e jashtme, mes Trump e Biden?
