Përgjigja është po, por mendohet se është shumë e rrallë.
Emri rubeola vjen nga latinishtja që do të thotë “e kuqe e vogël”, dhe sëmundja virale mendohej të ishte një lloj skarlatina ose fruthi deri në vitet 1800. Pikërisht atëherë, studiuesit gjermanë të mjekësisë e identifikuan atë si një sëmundje më vete, prandaj edhe pseudonimi “fruthi gjerman”.
Ja çfarë duhet të dini për virusin, kush është më i rrezikuar dhe si funksionon vaksina.
Cilat janë simptomat e fruthit gjerman (rubeolës)?
Simptomat e rubeolës zakonisht përfshijnë:
një skuqje e lehtë që fillon në fytyrë dhe përhapet në pjesën tjetër të trupit
ethe e lehtë
nyjet limfatike të fryra
dhimbje të fytit
sy rozë
Disa gra që e marrin atë gjithashtu mund të ndjejnë dhimbje dhe ngurtësi në gishtat, kyçet dhe gjunjët e tyre. Dhimbja mund të zgjasë deri në një muaj.
Rreth 25% deri në 50% e njerëzve që sëmuren nga fruthi gjerman nuk shfaqin asnjë simptomë.
Kush ka më shumë gjasa të sëmuret nga fruthi gjerman (rubeola)?
Është shumë e rrallë të sëmuresh nga rubeola. Në mbarë botën, ata që kanë më shumë gjasa ta marrin atë janë fëmijët dhe të rinjtë.
Në shumicën dërrmuese të rasteve, vetëm një dozë e virusit krijon imunitet të përjetshëm. Ndërsa është e mundur që të infektoheni dy herë, është shumë e rrallë.
A është i rëndë fruthi gjerman (rubeola)?
Shumica e simptomave të rubeolës nuk janë të rënda. Sëmundja nuk mund të shërohet pasi ta keni marrë. Në vend të kësaj, trajtimi përqendrohet në pushimin, menaxhimin e temperaturës dhe sigurimin që ju të merrni lëngje të mjaftueshme.
Rreziqet kryesore janë për shtatzënat dhe fëmijët e tyre të palindur, sepse virusi i rubeolës krijon një rrezik shumë të lartë të defekteve serioze të lindjes tek foshnjat e palindura.
Deri në 85% e foshnjave që kontraktojnë virusin gjatë 12 javëve të para të shtatzënisë janë në rrezik të kenë një ose më shumë defekte të lindjes ose probleme neurologjike si sindroma kongjenitale e rubeolës (CRS).
Virusi mund të shkaktojë defekte të lindjes. Defektet e lindjes janë më pak të zakonshme nëse një person shtatzënë preket nga virusi i rubeolës pas javës së 20-të të shtatzënisë.
Sot, virusi nuk po shkakton më këto lloj problematikash, falë një programi të suksesshëm vaksinimi.
Virusi i rubeolës është shumë ngjitës. Njerëzit mund ta transmetojnë virusin përmes frymëmarrjes, teshtitjes ose kollitjes. Shumë njerëz që kanë virusin nuk e dinë atë dhe mund ta kalojnë atë deri në një javë para shfaqjes së skuqjes dhe një javë pas.
Sa efektive është vaksina gjermane e fruthit?
Vaksina jepet dy herë, si pjesë e një vaksine të kombinuar që mbron kundër fruthit, shytave dhe rubeolës (MMR).
Doza e parë është deri në 95% efektive. Doza e dytë është menduar për ata që nuk iu përgjigjën dozës së parë. Në raste shumë të rralla, disa njerëz nuk i përgjigjen as një doze të dytë.
Në shumicën e rasteve, vaksinimi jepet gjatë fëmijërisë, megjithëse të rriturit mund të kenë nevojë për të nëse nuk e kanë marrë kur ishin të vegjël. Mbrojtja supozohet të jetë e përjetshme.
Ndërsa një dozë është zakonisht efektive, ekspertët rekomandojnë që grupet e mëposhtme të kenë dy doza MMR, kryesisht për mbrojtjen nga fruthi dhe shytat:
personeli shëndetësor
njerëzit që jetojnë në një komunitet që përjetojnë një shpërthim ose të ekspozuar së fundmi ndaj sëmundjes
njerëzit që planifikojnë të udhëtojnë ndërkombëtarisht në zona të cenueshme
personat që kanë marrë vaksinën e inaktivuar (të vrarë) të fruthit ose vaksinën e fruthit të tipit të panjohur gjatë viteve 1963-1967 (të rekomanduara dy doza)
personat e vaksinuar para vitit 1979 ose me vaksinën kundër shytave të vrarë ose me vaksinën kundër shytave të tipit të panjohur, të cilët janë në rrezik të lartë për infeksionin e shytave (p.sh., personat që punojnë në një institucion shëndetësor), (rekomandohen dy doza)
Vaksina zakonisht u jepet fëmijëve në dy doza të veçanta, por edhe të rriturit mund të imunizohen. Nëse nuk jeni të sigurt për statusin tuaj të imunitetit, mund ta diskutoni atë me mjekun dhe të kërkoni një test gjaku për të përcaktuar nëse jeni imun.
VAZHDO TË LEXOSH MË TEPËR PËR TEMËN
Keni ethe apo kollë? Rrezikoheni nga virusi…
Fruthi, çfarë duhet të dini me patjetër?
Çfarë janë ethet e shkallës së ulët?
