Çrregullimi reaktiv i atashimit ose sic thuhet ndryshe crregullimi i lidhjes reaktive, është një çrregullim i shëndetit mendor që ndodh kur nevojat emocionale dhe fizike të një fëmije nuk plotësohen nga prindërit ose kujdestarët e tyre. Simptomat e çrregullimit të lidhjes reaktive tek adoleshentët mund të përfshijnë çështje të sjelljes, probleme në krijimin e marrëdhënieve me të tjerët dhe shmangien e dashurisë fizike.
Edhe pse serioz, ky çrregullim mund të trajtohet. Trajtimi i duhur mund të ndihmojë fëmijët dhe adoleshentët me çrregullim të lidhjes reaktive të krijojnë lidhje të shëndetshme dhe të qëndrueshme me të tjerët.
Simptomat e çrregullimit të lidhjes reaktive
Fëmijët dhe adoleshentët mund të zhvillojnë çrregullim të lidhjes reaktive nëse nuk krijojnë lidhje të shëndetshme me kujdestarët e tyre. Çrregullimi zakonisht ndodh kur fëmijët abuzohen ose neglizhohen – emocionalisht ose fizikisht – në moshë të hershme. Kur nuk trajtohet, gjendja mund t’i pengojë ata të krijojnë lidhje të shëndetshme me njerëzit.
Simptomat e çrregullimit të lidhjes reaktive në adoleshencë mund të përfshijnë:
- sjellje agresive
- shpërthime zemërimi
- duke shmangur dashurinë fizike
- shmangia e kujdestarëve dhe anëtarëve të tjerë të familjes
- problemet e sjelljes në shkollë, shtëpi ose të dyja
- vështirësi në krijimin e lidhjeve të ngushta me të tjerët
- vështirësi për të bërë miq
- vështirësi në rregullimin e emocioneve
- hipervigjilencë
- injorimi ose mos angazhimi me familjen e ngushtë
- nervozizëm
- mungesa e besimit te kujdestarët dhe të rriturit e tjerë
- vetëbesim i ulët
- duke mos kërkuar ndihmë apo ngushëllim
- duke mos u përfshirë në ndërveprim social
- duke mos iu përgjigjur dashurisë apo rehatisë
- duke vëzhguar të tjerët nga afër, por rrallë reagojnë ose angazhohen
- i tërhequr, i trishtuar
Adoleshentët me çrregullim të lidhjes reaktive ka të ngjarë të kenë edhe kushte të tjera të shëndetit mendor, sipas hulumtimit të fundit.
Megjithëse këto janë simptoma tipike të çrregullimit të lidhjes reaktive, është e rëndësishme që adoleshenti të vlerësohet nga një profesionist. Disa nga këto simptoma mund të shkaktohen nga kushte të tjera, duke përfshirë autizmin, çrregullimin e stresit post-traumatik (PTSD) dhe depresionin.
Opsionet e trajtimit për çrregullimin reaktiv të lidhjes
Megjithëse çrregullimi i lidhjes reaktive është një çrregullim serioz, ai mund të trajtohet. Në mënyrë tipike, gjendja trajtohet përmes terapisë që përfshin fëmijën, si dhe prindërit ose kujdestarët e tij.
Adoleshenti mund të përfitojë nga llojet e mëposhtme të terapisë:
Terapia individuale: Ka shumë lloje të terapisë. Disa nga më të zakonshmet përfshijnë terapinë konjitive të sjelljes (CBT), terapinë dialektike të sjelljes (DBT) dhe terapinë psikodinamike.
Terapia familjare: Kjo mund të përfshijë adoleshentin, kujdestarët dhe anëtarët e tjerë të familjes.
Terapia në grup: Grupi do të përfshijë një grup adoleshentësh dhe, në disa raste, anëtarët e tjerë të familjes.
Shpesh, një kombinim i terapisë individuale dhe familjare është i nevojshëm.
Opsionet më poshtë mund të jenë gjithashtu të dobishme:
Ndërhyrja në aftësitë sociale: Kjo është një lloj terapie që mund të ndihmojë adoleshentin të mësojë të ketë ndërveprime të shëndetshme me miqtë, anëtarët e familjes dhe të tjerët.
Edukimi përmirësues: Në disa raste, adoleshentët me çrregullim të lidhjes reaktive mund të përjetojnë gjithashtu vonesa në zhvillim dhe probleme të sjelljes që mund të ndikojnë në karrierën e tyre shkollore. Programet arsimore mund t’i ndihmojnë ata me detyrat e shkollës.
Terapitë plotësuese: Së bashku me psikoterapinë, aktivitetet plotësuese si terapia e artit, terapia me kuaj, trajnimi i ndërgjegjes dhe joga mund të jenë gjithashtu shëruese.
Mjekimi: Megjithëse asnjë mjekim nuk përshkruhet posaçërisht për çrregullimin e lidhjes reaktive, ata mund të përfitojnë nga mjekimi nëse kanë një gjendje tjetër (për shembull, depresionin) që mund të trajtohet me ilaçe.
Çdo person me çrregullim të lidhjes reaktive është i ndryshëm dhe plani i trajtimit që përdorni do të varet nga situata individuale e pacientit. Nëse nuk jeni i sigurt se ku të filloni, të flisni me një profesionist të shëndetit mendor është një hap i parë i mirë.
VAZHDO TË LEXOSH MË TEPËR PËR TEMËN
A duhet të kontrollohen adoleshentet për çrregullime ankthi?
Arsyet e çrregullimit të ciklit menstrual!
