Marshimi i Yevgeny Prigozhin në Moskë filloi papritur dhe përfundoi në mister. Njëzet e katër orët më konfuze dhe të furishme të luftës në Ukrainë përcaktuan fillimin e fundit të “mbretit të mercenarëve”. Ekspertët nuk e kuptojnë nëse fakti që Vladimir Putin ndenji “duarkryq”, duhet të interpretohet si një strategji apo frikë. Siç shkruan “Insideover”, frika e Putinit ishte pjesë e një strategjie të frymëzuar nga mësimet e tentativës për grusht shteti ushtarak në Turqi në korrik 2016, e përdorur nga Recep Tayyip Erdo?an, i cili ishte në dijeni të përgatitjes së tij, për të spastruar agjentët e dyfishtë. Revolta e Ëagner ishte një “boomerang” për Prigozhin dhe mbështetësit e tij. Dhe tani frika më e madhe është një rikthim në vitin 1917.
“Prigozhin para Prigozhin”
Në Rusinë e gushtit të vitit 1917, dy muaj para Revolucionit që do të ndryshonte shekullin e njëzetë, vetëm një pjesë e vogël e njerëzve, jashtë rrethit carist, duket se ishin në dijeni dhe të ndërgjegjshëm për fatin e Rusisë. Një nga të paktët njerëz tëmençur, Lavr Kornilov, Komandanti i Përgjithshëm i Ushtrisë, ishte gati të sfidonte Carin për të shpëtuar Rusinë.Kornilov ishte një nga kritikuesit më të mëdhenj të linjës politike të Carit. Ai s’donte që Rusia të tërhiqej nga lufta, por ta luftonte atë siç duhet, më shumë armë, më shumë ndëshkime për kryengritësit dhe të padisiplinuarit. Dhe ai kërkoi që Cari ta merrte seriozisht kërcënimin bolshevik. Në fund të gushtit, duke pranuar se të dyja kërkesat ishin shpërfillur, ai mblodhi një grusht ushtarësh dhe nisi marshimin drejt kryeqytetit. Plani i Kornilovit, për të fituar luftën dhe për të shmangur revolucionin në shtëpi, konsistonte në hyrjen në kryeqytet, i cili në atë kohë ishte Petrogradi, për të eliminuar sovjetikët, për të imponuar një ndryshim drejtimi në Ministrinë e Luftës të kryesuar nga Aleksandr Kerensky dhe për të nxitur një riorganizim në nivelet më të larta.
Revolucioni i Tetorit
Në 27 gusht, sovjetikët reaguan ndaj lajmit të marshimit në Petrograd duke u armatosur dhe duke përgatitur barrikada, të koordinuara në organizimin e rezistencës nga një revolucionar i quajtur Lev Trotsky. Gjithçka ishte gati për betejë. Por asnjë luftë nuk do të zhvillohej asokohe. Rebelët, të dobësuar nga përleshjet me trupat e rregullta dhe bolshevikët rrugës për në Petrograd, nuk arritën kurrë në kryeqytet.Kornilov donte të shpëtonte Rusinë, por tentativa për puç do të kishte efektin e kundërt: ardhjen e përshpejtuar të Revolucionit. Ende nuk janë identifikuar të gjithë aktorët e përfshirë në tentativën e puçit të Kornilovit, arsyet e vërteta të të cilëve mbeten mister.Njëqind e gjashtë vjet më vonë, në vitin 2023, dikush tjetër ndoqi gjurmët e Kornilovit, Yevgeny Prigozhin, për pak a shumë të njëjtat arsye, mosmarrëveshje me Mbrojtjen dhe një luftë. Dhe është frika e përsëritjes së kolapsit të sistemit, që në ditët e revoltës e shtyu Putinin të deklaronte se nuk do të lejonte “kthimin e Rusisë në vitin 1917”.
Mallkimi i Rusisë
1598. 1917. 1991. 1999. Ka katër data që shënuan një pikë kthese epokale në historinë e Rusisë. Katër data që janë sinonim i luftës civile, me shpërbërjen e sistemit dhe që përfaqësojnë arsyen e kurorëzimit të Putinit në mbrëmjen e fundit të shekullit të njëzetë. 1598 është viti i fillimit të të ashtuquajturës Epoka e Problemeve. 1917 është viti i epilogut të përgjakshëm të epokës cariste, Revolucionit Rus dhe fillimit të një lufte civile që zgjati deri në vitin 1923. 1991 është fundi i epikës sovjetike dhe akti i parë i një ribërjeje të Epokës së Telasheve dhe viti 1999 që dukej se po çonte në komplotin e Rusisë. Katër takime, katër trauma, katër datat kyçe në historinë e Rusisë janë një nga manifestimet e asaj që mund të përkufizohet si mallkimi i anarkisë ciklike, një mallkim që e fut Rusinë në një unazë kohore : përsëritjen periodike të së njëjtës ngjarje. Marshimi në Moskë, megjithëse i dështuar i bëri “fantazmat” më të gjalla se kurrë. Prandaj Putini, deklaroi se nuk do të lejonte një 1917 të ri. Dhe ai do të përdorë çdo mjet, për të shmangur këtë rikthim në të shkuarën.
VAZHDO TË LEXOSH MË TEPËR PËR TEMËN
Kush është Yevgeny Prigozhin?
Kremlini po korr atë që mbolli…
