MENU
klinika

Nga New York Times

Po, Trump po nxit dhunën!

18.03.2019 - 15:39

Presidenti i Shteteve të Bashkuara tregoi javën e kaluar se mbështetësit e tij politikë mund të përdorin dhunën nëse nuk bëhej siç donin ata.

Deklarata nuk ka marrë aq shumë vëmendje. Unë mendoj se keni dëgjuar shumë më tepër për skandalin e pranimit të kolegjit sesa për kërcënimin e presidentit për dhunë ekstralegale.

Në një intervistë Presidenti Trump filloi të ankohej për Paul Ryan. Si kryetar i Dhomës, Ryan bllokoi përpjekjet e republikanëve të tjerë të Shtëpisë për të thirrur dhe për të hetuar njerëzit e të majtës politike. Aleatët besnikë të Trump “donin të ashpërsonin”, tha Trump, “por ata nuk u lejuan nga udhëheqja.”

Për Trump, incidenti ishte pjesë e një problemi më të madh: “Ju e dini, e majta luan një lojë më të ashpër. Është shumë qesharake. Unë në fakt mendoj se njerëzit në të djathtë janë më të ashpër, por nuk tregohen të tillë. Në rregull? Mund t’ju them se kam mbështetjen e policisë, mbështetjen e ushtrisë. Unë kam njerëz të ashpër, por ata nuk tregohen të ashpër, deri në një pikë të caktuar, dhe pastaj do të ishte shumë keq, shumë keq”.

Kjo nuk ishte hera e parë që Trump kishte menduar për dhunën, natyrisht.

Unë jam shumë i vetëdijshëm për përpjekjet e ndryshme për të justifikuar këtë sjellje. Republikanët e tjerë po e mbajnë në kontroll.

Por kjo situatë është tepër e rëndësishme. Inkurajimi i vazhdueshëm i presidentit për dhunën dhe nacionalizmin, është njëra arsye pse po shtohet dhuna. Qesharake se si funksionon e gjitha kjo.

Pas kërcënimit të fundit të Trump-it, unë fola me disa ekspertë në demokraci dhe autoritarizëm. Përgjigjet e tyre ishin të qëndrueshme: Jo, Shtetet e Bashkuara nuk do të përballen me rrezik të dhunës politike të përhapur në çdo kohë së shpejti. Por fjalët e Trump-it ende e dëmtojnë demokracinë dhe sigurinë publike.

Shtetet e Bashkuara, fatmirësisht nuk kanë milicitë qytetare të armatosura që kryejnë sulme të rregullta, si në vende të tjera. Por situata është ende shqetësuese. “Biseda e dhunshme mundet, në minimum, të inkurajojë dhunën”, tha Steven Levitsky, bashkëautor i Ziblatt dhe një shkencëtar politik i Harvardit.

Këto rreziqe nuk janë vetëm hipotetike. Në sondazhin e Bright Light Watch të shkencëtarëve politikë në fund të vitit të kaluar, vetëm 49 përqind thanë se Shtetet e Bashkuara nuk toleronin dhunën politike, një rënie të dukshme nga nivelet e mëparshme.

Statistikat për krimet e urrejtjes janë jo shumë të besueshme, por provat tregojnë fuqishëm se po rriten.

Vitin e kaluar, 39 nga 50 vrasjet ekstremiste të gjurmuara nga A.D.L u kryen nga supremacistët e bardhë dhe tetë të tjerë u kryen nga vrasësit që mbështetën pikëpamjet anti-qeveritare.

Motivi për këto krime, qoftë në Zelandën e Re javën e kaluar apo Pittsburgh vitin e kaluar, zakonisht janë rezultat i sëmundjeve mendore, zemërimit personal dhe ideologjisë së përzierë. Trump nuk meriton të fajësohet për ndonjë krim specifik. Por ai e meriton fajin për nxitjen e dhunës.

Nuk është shumë e komplikuar: Trump nxit dhunën dhe nacionalizmin e bardhë. Dhe vini re, dhuna është në rritje. Duket shumë e vështirë të bindësh veten se kjo është vetëm një rastësi…

David Leonhardt është ish-shef i Byrosë së Uashingtonit për Times, dhe ishte redaktor themelues i The Upshot dhe kreu i The 2020 Project, për të ardhmen e redaksisë Times. Ai fitoi çmimin Pulitzer 2011 për koment, për kolonat e krizës financiare.

VAZHDO TË LEXOSH MË TEPËR PËR TEMËN