Sot, shumica e fëmijëve të diagnostikuar me leuçemi akute limfoblastike (ALL), kanceri më i zakonshëm i fëmijërisë, janë shëruar.
Megjithatë, disa pacientë të rinj nuk i përgjigjen kimioterapisë, dhe në disa raste të tjera, kanceri kthehet, herë pas here. Duke kërkuar alternativa të reja për këta pacientë, shkencëtarët kanë zbuluar imunoterapi të kancerit, e cila forcon aftësinë e trupit për të çrrënjosur kancerin duke përdorur sistemin e vet imunitar.
Feliksi, 21 vjeç ka pasur kancer gjysmën e jetës së tij – së pari diagnostikuar me leuçeminë akute limfoblastike në moshën 9 vjeçare.
Katër herë, kanceri u kthye dhe ai duroi shumëfish, duke ndëshkuar raundet e kimioterapisë, rrezatimit dhe dy transplanteve të palcës së eshtrave.
Çuditërisht, kjo gjendje ka ndryshuar për për mirë. Në verën e vitit 2015, ai bëri terapinë e qelizave CAR-T si pjesë e një studimi eksperimental klinik në SHBA , dhe që atëherë leukemia e tij është zhdukur.
“Është e mrekullueshme-rezultatet dramatike që po shohim me terapinë CAR-T”, thotë Dr. Nirali Shah, i cili po kryen studimin dhe është doktor i Feliksit.
Terapia CAR-T është një qasje e quajtur transferimi i qelizave birësuese.
Kjo do të thotë është që mjekët përdorin sistemin imunitar të një pacienti të kancerit – një nga luftëtarët më të fuqishëm të sëmundjes që njihen me ilaçe – për të sulmuar kancerin e tij si një infeksion.
Trajtimi me terapinë CAR-T është shumë e ndryshme nga gëlltitja e një pilule ose marrja e kimioterapisë përmes një venë.
Qelizat CAR-T janë përshtatur për çdo individ.
Kur vjen një pacient i ri, hapi i parë është një test gjaku për të parë nëse qelizat tumorale janë të njohura për qelizat imune të mbingarkuara. Nëse qelizat janë të njohura për trupin, mjekët heqin qelizat imune nga pacienti dhe ekipi i përpunimit të qelizave armonizon qelizat imune (qelizat T) duke bashkangjitur receptorin e antigjenit kimer, ose “CAR”, puna e të cilit është të kërkojë dhe shkatërrojë qelizat e kancerit.
Procesi i bërjes së qelizave CAR-T të zakonshme zgjat rreth 10 ditë, koha e mjaftueshme për rritjen e “ilaçit të gjallë” dhe pastaj të injektuar përsëri tek pacientët.
Pak a shumë, kur pacientët fillojnë të ndjehen keq dhe të kenë ethe , dihet se trajtimi po funksionon.
Kjo për shkak se ndjenja e sëmurë është reagimi i trupit ndaj sistemit imunitar duke u aktivizuar. Për pacientët e Shah-it, teste të tjera të laboratorit në të vërtetë mund të gjurmojnë rritjen dhe lëvizjen e qelizave të çliruara brenda pacientëve.
Feliksi ndihej shumë keq pas marrjes së terapive tradicionale, por terapia CAR-T nuk e ka shqetësuar shumë. Pasi e ndjente “stuhinë” imune, dëshmitë e kancerit të tij u sulmuan, dhe ai e mori veten shpejt.
“Ditën tjetër ndjehesha mirë dhe hëngra mëngjesin tim të preferuar me vezë”, thotë ai.
Feliksi tani vazhdon jetën normalisht, ndjek shkollën e lartë dhe studion bioteknologji.
Megjithëse përfituesi i parë i imunoterapisë pediatrike i trajtuar diku tjetër tani ka qenë pa kancer për gati gjashtë vjet, jo të gjithë pacientët kanë pasur përfitime të vazhdueshme nga terapia CAR-T. Megjithatë, një studim i vitit 2018 në Neë England Journal of Medicine tregoi se brenda tre muajve të trajtimit, 80 për qind e fëmijëve që merrnin terapinë CAR-T nuk kishin kancer të dukshëm.
Aktualisht, të gjithë pacientët që marrin terapi CAR-T janë ata njerëz ,kanceri i të cilëve është kthyer ose që kanë zhvilluar tumore të reja.
Një ditë mund të përdoret më herët në kursin e trajtimit, si një “terapi në linjën e parë”.
Tani për tani, pacientët e rinj me kancer si Feliksi janë pionierë të guximshëm në një kohë të mrekullueshme të përparimit mjekësor.
Skuadra e kujdesit, infermierët, dietistët, punonjësit socialë, mjekët dhe të tjerët, i mbikëqyrin këta pacientë të veçantë 24/7 për të monitoruar trajtimin dhe për t’i mbajtur ata në kushte të rehatshme.
“Të gjithë pacientët tanë mbështesin njëri-tjetrin. Nuk mund të bëjmë punën tonë pa bashkëpunimin e tyrë”– thotë doktori.
VAZHDO TË LEXOSH MË TEPËR PËR TEMËN
“Tumori i trurit”- më thanë mjekët!
“The Rock”, mesazh special për të riun me kancer
