Së fundmi Vladimir Putin, tha për Financial Times, “është në konflikt me interesat e shumicës dërrmuese të popullsisë”.
Vizioni i Putinit për liberalizmin është sigurisht një karikaturë. “Ideja liberale”, sugjeron ai, “presupozon se … emigrantët mund të vrasin, plaçkitin dhe përdhunojnë pa u ndëshkuar, sepse të drejtat e tyre … duhet të mbrohen.” Liberalistët thonë tani se fëmijët mund të luajnë pesë ose gjashtë role gjinore “.
Rritja e lëvizjeve populiste zbulon një dëshirë të zjarrtë për përkatësinë dhe identitetin që liberalizmi nuk mund ta kënaqë.
As nuk është e vërtetë që liberalizmi social është refuzuar nga “shumica dërrmuese e popullsisë”. Në disa vende, të tilla si Rusia apo Brazili, qëndrimet ndaj emigracionit ose të drejtave të homoseksualëve mund të kenë qenë të ngurtë.
Në Amerikën e Donald Trump, për shembull, njerëzit janë bërë më përkrahës për imigracionin, por gjithashtu më shumë partiakë.
Megjithatë, pavarësisht nga pikëpamja e Putinit për liberalizmin, është e pakontestueshme të ballafaqohet me sfidat.
Nga Amerika në Filipine, rritja e lëvizjeve populiste zbulon një dëshirë të zjarrtë për përkatësinë dhe identitetin që liberalizmi nuk mund ta kënaqë.
Çështja e vërtetë, megjithatë, nuk është se qëndrimet shoqërore janë bërë më illiberale, por liberalizmi nuk ka qenë në gjendje të trajtojë çështjen themelore të marrëdhënieve midis individit dhe shoqërisë edhe pse ajo çështje është bërë një nga më të spikaturat.
Në mënyrë klasike, liberalët konsideronin se shoqëria përbëhet nga individë të lirë që bashkohen në një marrëveshje racionale vullnetare. Çdo kufizim i vendosur mbi lirinë e një individi, duke përfshirë të drejtën e pronësisë, duhej të ishte i justifikuar dhe minimal.
Kritikët theksuan se njerëzit nuk jetojnë thjesht si individë. Ne jemi qenie shoqërore dhe gjejmë individualitetin tonë dhe zbulojmë kuptimin vetëm përmes të tjerëve.
Për kritikët radikalë të liberalizmit, sidomos socialistëve dhe marksistëve, një individ e kuptoi veten jo përmes traditës, por përmes përpjekjeve për të transformuar shoqërinë, nga betejat për kushte pune të denja për fushatat për të drejta të barabarta.
Mënyra konservatore dhe radikale e të menduarit rreth përkatësisë kanë kohë që kanë bashkëjetuar në tension.
Tensioni midis liberalizmit dhe radikalizmit ka qenë edhe më i rëndësishëm. Radikalizmi injektoi në liberalizëm një ndërgjegje shoqërore. Me kalimin e kohës, shumë fusha të liberalizmit modifikuan lidhjen klasike me pronën private.
Marrëdhënia midis liberalizmit, radikalizmit dhe konservatorizmit filloi të ndryshojë në dekadat e fundit të shekullit të 20-të. Ideja e një alternative për kapitalizmin dukej shumë e zymtë, më shumë pas rënies së Bashkimit Sovjetik.
Edhe para se Muri i Berlinit të kishte rënë, një lloj i ri i liberalizmit ekonomik, i shkëputur nga kufizimet e nevojës sociale, kishte dale, ajo që shumë e quajnë “neoliberalizëm”. Në thelbin e saj ishte një filozofi e deregulimit, privatizimit dhe futjes së forcave të tregut në pothuajse çdo qoshe të jetës shoqërore.
Ironia është se problemi me të cilin ballafaqohet liberalizmi nuk është reduktimi i liberalizmit social. Ironia gjithashtu është se ajo që ekspozohet nuk është thjesht një problem për liberalizmin, por një problem edhe më i madh për të majtën.
Kenan Malik është një kolumnist i The Guardian
VAZHDO TË LEXOSH MË TEPËR PËR TEMËN
Epoka Putin, kërcënim për ekzistencën e Trump…
Demokracia do të na befasojë përsëri…
Europa më e rrëmujshme se kurrë…
