MENU
klinika

Historia e Xhulias

Koha me nipërit mund t’ju shtojë jetën

02.09.2019 - 14:02

Mbesat e Xhulias, të moshave 9, 12 dhe 13 vjeç, kalojnë një pjesë të çdo vere në shtëpinë e saj me pamje nga liqeni . Ata bejnë shëtitje më varkë, not dhe punojnë në projekte dhe pikturojna në studion e gjyshes së tyre.

Përvojat e tyre kanë pasqyruar atë që kanë gjetur studiuesit shkencorë: Kalimi i kohës me nipërit dhe mbesat mund të ketë ndikime pozitive në shëndet. Por ka një vërejtje. Cilësia është po aq e rëndësishme sa sasia.

“Ka qenë një verë e vështirë, por më bën të ndihem vërtet mirë t’i kem në shtëpi, dhe ata kanë qenë shumë të dobishëm për mua,” tha Xhulia , 74 vjeç, e cila kishte bërë rrezatim për të trajtuar kancerin jo-invaziv të gjirit. “Tani për tani, është një vend shërues, dhe ata me të vërtetë po më ndihmojnë të kapërcej këtë”.

Një studim i vitit 2016 zbuloi se gjysma e gjyshërve që morën pjesë të paktën herë pas here në jetën e nipërve të tyre kishin më shumë gjasa të ishin gjallë pesë vjet më vonë sesa ata që nuk kishin asnjë përfshirje. Dhe në një studim të vitit 2014, studiuesit raportuan se gjyshërit të cilët vëzhgonin nipërit dhe mbesat e tyre një ditë në javë kishin rezultate më të larta njohëse sesa ata që nuk e bënin këtë.

“Të kesh një lidhje të ngushtë një ose dy herë në javë mund të jetë me të vërtetë e dobishme, si për disponimin ashtu edhe për shëndetin”, tha Dr. Carolyn Kaloostian, një specialiste e mjekësisë geriatore në Pasadena, California. Ajo është një asistente klinike e mjekësisë familjare në University of California California’s School of Medicine.

“Studimet kryesore tregojnë se për sa kohë që nuk është mbizotëruese, nëse ka sasi të moderuar të përgjegjësisë dhe aktivitete të këndshme, me të vërtetë ndihmon në shumë mënyra.”

Kaloostian rekomandon gjyshërit të angazhohen me nipërit e mbesat e tyre në aktivitete që do të ishin të shëndetshme për të dy palët, të tilla si bisedat e ndryshme , shëtitje nëpër park apo edhe një vrapim i ngadaltë.

“Nëse ne mund t’i bëjmë gjyshërit të lëvizin, kjo do të përmirësojë shëndetin e zemrës, shëndetin e përgjithshëm dhe gjendjen e të trurit,” tha Kaloostian.

Mund të duket si sens i zakonshëm që është e shëndetshme që gjyshërit të kalojnë kohën me nipërit dhe mbesat e tyre. Por Susan Kelley, një profesor i infermierisë dhe drejtor i Projektit në Universitetin Shtetëror të Xhorxhias në Atlanta, tha se cilësia e bashkëveprimit është një faktor kritik.

“Për kujdestarët me kohë të pjesshme, kërkimi është i përzier,” tha Kelley. “Disa shohin një përmirësim në shëndetin mendor dhe të tjerët raportojnë se janë rritur stresi dhe çështje shëndetësore.”

Puna e Kelley përqendrohet tek gjyshërit që po rritin nipat dhe mbesat, një fenomen në rritje në Shtetet e Bashkuara.

Sipas ekspertëve, midis 2.5 dhe 3 milion gjyshër luajnë një rol prindëror, diçka që Kelley i atribuohet kryesisht çështjeve të shëndetit mendor, burgosjes dhe abuzimit të substancave, shumica e nxitur nga epidemia e opioideve.

“Është më shumë sesa vetëm të ushqeshësh dhe të veshësh fëmijët”, tha Kelley. “Gjyshërit po merren me traumën e tyre emocionale, sepse diçka ka shkuar keq në jetën e fëmijës së tyre të rritur”.

Kjo mund të bëjë një dëm për shëndetin e një gjyshi.

Një studim i publikuar në qershor në Rishikimi i Ekonomisë së Familjes, ka raportuar se gjyshërit të cilët ofrojnë 10 orë shtesë për kujdesin e fëmijëve në muaj, kanë më shumë të ngjarë të përjetojnë simptoma depresive si trishtim, pesimizëm, pagjumësi, lodhje dhe dhimbje kronike. Është pjesë e një organi në rritje të kërkimeve që demonstrojnë se gjyshërit në një rol kujdestar përjetojnë nivele më të ulëta të shëndetit fizik dhe mendor.

Për Xhulian , lodhja e saj e fundit është një efekt anësor i terapisë rrezatuese. Ndërsa ajo nuk ka qenë aq aktive fizikisht me nipërit dhe mbesat e saj gjatë kësaj vere siç do të ishte normalisht, ajo nuk e ka fshehur entuziazmin e saj për vizitën e tyre të gjatë.

“Ne kemi shumë ndërveprim, ndonjëherë është fizike dhe nganjëherë është një shkëmbim më mendor, kreativ,” tha Xhulia . Ata shpesh punojnë krah për krah në studion e saj , ku vajzat së fundmi kanë bërë “kukulla shëruese” nga fustanet e spitalit të rrobave të vjetra të Xhulias .

“Është kënaqësi ti kesh ato afër , dhe e them me siguri që ato më mbajnë energjike në shumë mënyra”.