Blerja e sistemeve raketore S-400 të Rusisë nga Turqia ka bërë që shumë të pyesin nëse vendi po largohej nga Perëndimi, por Presidenti turk Rexhep Tajip Erdogan e kupton se sa i nevojitet mbështetja evropiane dhe amerikane për ekonominë e tij dhe për të ruajtur sigurinë e NATO-s, thanë në një analizë ekspertët amerikanë të Institutit Uashington për Politikat e Lindjes së Afërt.
Erdogan është i vetëdijshëm se shumica e suksesit të tij zgjedhor që nga viti 2002 është nxitur nga shuma rekord e investimeve të drejtpërdrejta kryesisht të huaja evropiane (FDI) që vendi ka tërhequr gjatë asaj kohe, shkruan Soner ğağaptay dhe Deniz Yüksel të martën.
Që nga kriza e monedhës së Turqisë vitin e kaluar, Erdogan e kupton se vetëm Bashkimi Evropian, Shtetet e Bashkuara dhe FMN mund të shpëtojnë Turqinë nga një krizë financiare, thanë autorët.
“Duke pasur parasysh madhësinë e ekonomisë së saj, partnerë si Rusia dhe Irani nuk mund të sigurojnë paratë e nevojshme për të zbutur një krizë të tillë, dhe Kina duket se nuk dëshiron ta bëjë këtë,” thanë ğağaptay dhe Yüksel.
Udhëheqësi i Turqisë dëshiron ta mbajë vendin e tij brenda asaj që autorët e quajnë “Perëndimi strategjik”, i cili përfshin vendet anëtare të NATO-s dhe OECD-së. Ky grup përbënte 56 përqind të tregtisë turke vitin e kaluar, me BE-në që zinte 42 përqind.
“Katër destinacionet kryesore të eksportit të Turqisë në vitin 2018 ishin Gjermania (16.1 miliardë dollarë), Britania (11.1 miliardë dollarë), Italia (9.6 miliardë dollarë) dhe Shtetet e Bashkuara (8.3 miliardë dollarë), të gjitha larg Rusisë dhe Kinës,” thanë Gağaptay dhe Yüksel, duke shtuar se 78 përqind e investimeve të huaja direkte të Turqisë erdhën nga Perëndimi strategjik vitin e kaluar.
Megjithatë, gati 80 përqind e borxhit të jashtëm të Turqisë i detyrohet bankave të BE, thanë autorët. “Pavarësisht ndjenjave të tyre për tendencat populiste të Erdoganit, liderët evropianë nuk mund të lejojnë të shohin që ekonomia turke të shkatërrohet,” tha Çağaptay dhe Yüksel.
Turqia gjithashtu ka nevojë për Perëndimin për sigurinë, pasi një largim nga NATO do ta vinte Erdoganin në mëshirën e Rusisë, me gjithë marrëveshjen e fundit të armëve, thanë ata.
“Megjithëse kontrolli i Erdoganit është shqetësues, Turqia mbetet një komb relativisht i qëndrueshëm, një fakt që nuk duhet të ndryshojë në një kohë kur trazirat politike dhe konfliktet ushtarake po paralizojnë pjesën më të madhe të Lindjes së Mesme.”
VAZHDO TË LEXOSH MË TEPËR PËR TEMËN
‘Ndarja’ e Turqisë nga Perëndimi, aspak e papritur
A do ta gjejë Turqia rrugën drejt Perëndimit?
70-vjetori i NATO-s dhe sfidat e aleancës
