“Ai donte të thante kënetën këtu në vendin tonë”, tha presidenti i ri i Ukrainës, Volodymyr Zelensky, në thirrjen e tij telefonike tani famëkeqe me Donald Trump në korrik.
Pasi ka fituar në zgjedhjet presidenciale të prillit dhe ato parlamentare, ai ka bindur votuesit ukrainas dhe perëndimorët se ai është serioz në përfundimin e korrupsionit dhe luftën me Rusinë, e cila i ka marrë jetën 13,000 njerëzve dhe ka zhvendosur 1.5 milion njerëz.
Për këto qëllime, ai ka sjellë në shtëpi 35 ukrainas, përfshirë 24 marinarë, të cilët po mbaheshin nga Rusia. Kthimi i tyre u prit me gëzim mbarëkombëtar dhe rriti vlerësimin e miratimit të Zelensky, i cili tani ka arritur në 70%.
Por ai do të duhet të përmbushë premtimet e tij.
Veprimtaria diplomatike ka ringjallur shpresat për një process paqeje. Marrëveshja e Minskut, e ndërmjetësuar nga Franca dhe Gjermania në 2014-15, ndaloi masakrën e ushtrisë ukrainase nga forcat ruse, por nuk u zbatua kurrë, kështu që Rusia ende kontrollon rajonin Donbas në Ukrainën jug-lindore.
Asnjë nga palët nuk ishte shumë e interesuar për një zgjidhje në atë kohë. Lufta i lejoi Vladimir Putin, presidentit të Rusisë, jo vetëm që të destabilizojë Ukrainën, por edhe ta portretizojë veten si mbrojtës të rusëve etnikë.
Fitorja e Zelensky e ka ndryshuar këtë.
Të dy Trump dhe Emmanuel Macron, presidenti i Francës, kanë bërë thirrje për normalizimin e marrëdhënieve me Rusinë, megjithëse për arsye të ndryshme. Macron, i cili ka ambicie për të formuar një arkitekturë të re evropiane të sigurisë, ka argumentuar se “largimi i Rusisë larg Evropës është një gabim i thellë strategjik”.
Detajet e çdo marrëveshje të re janë parësore. Putin dëshiron që Donbasit t’i jepet një status i veçantë brenda kushtetutës së Ukrainës, me kusht që Moska të ruajë ndikimin mbi të dhe mund ta përdorë atë për të shtypur presionin ndaj Kievit kur dëshiron.
Sidoqoftë, e gjitha kjo varet kryesisht nga aftësia e Zelensky për të mposhtur korrupsionin.
Zelensky është në një pozitë të ndërlikuar.
“Gjëja më e rëndësishme është se askush nuk e harron Ukrainën,” tha Zelensky ndërsa shkonte në Asamblenë e Përgjithshme. Me Ukrainën të përfshirë në polemikën për shkarkimin e Trump, ka pak shanse për këtë.
Por ekziston rreziku që ai të mbahet mend për një arsye të gabuar.
VAZHDO TË LEXOSH MË TEPËR PËR TEMËN
Një mundësi ‘e artë’ për Ukrainën dhe Zelenskyn
Pse Perëndimi po ‘bën një sy qorr’ me Zelenskyn?
Presidenti ukrainas Zelensky – shërbëtor i Donald Trump
