Gjermania është zemra e Evropës, zemra e ngadaltë e një biznesmeni të ushqyer mirë që pushon në shtratin e tij të zyrës pas një dreke të bollshme. Për hir të Evropës dhe për vetë Gjermaninë, ajo zemër duhet të rrahë pak më shpejt.
Nuk është se elitat gjermane nuk i njohin intelektualisht problemet që mblidhen rreth tyre. Berlini, i cili po fillon të rivalizojë Londrën si një qendër mendimesh, po shikojnë saktësisht pse, përballë sfidave të Brexit, populizmit, Donald Trump, Vladimir Putin, ndryshimit të klimës dhe AI, Evropës i duhet më shumë autonomi strategjike, inovacion dixhital dhe rritje e qëndrueshme.
Tani për tani, Gjermania ka qëllime, por jo mjetet.
Pse kjo gjendje? Për shkak se Gjermania ka ecur shumë mirë. Nuk e ka ndjerë dhimbjen që, në një mënyrë a tjetër, pjesët e tjera të kontinentit kanë përjetuar. Kriza, çfarë krize? Natyrisht, kjo nuk është e vërtetë për të gjithë, por edhe gjermanët e Lindjes nuk ankohen për rrethanat e tyre ekonomike.
Shumica e gjermanëve ndoshta ende e shohin periudhën e drejtimit të Angela Merkel, si një kohë të qëndrueshme dhe të mirë për vendin.
Ekonomia gjermane ka ecur mirë gjatë kësaj periudhe. Kjo është pjesërisht sepse mund të tërheqë të gjitha pikat e forta të njohura të biznesit gjerman, dhe pjesërisht sepse kancelaria e Merkel ka përfituar nga reformat e tregut të punës dhe sistemit të mirëqenies të futura nën kancelarin social demokrat Gerhard Schröder. Por gjithashtu ka përfituar shumë nga rrethanat e jashtme.
Megjithatë, pas kësaj historie suksesi ka një ankth në rritje. Mbase vendi ka harxhuar vitet, duke mos investuar sa duhet në infrastrukturën e tij të plakur?
Ndoshta gjithçka që është arritur gjatë shumë dekadave tani do të shkatërrohet falë imigracionit, Luftave tarifore të Trump, populizmit dhe pasigurive të tjera.
Pra, 30 vjet pas një revolucioni paqësor që hapi derën për bashkimin gjerman, ne kemi një shoqëri konservatore, që nënkupton një fuqi mbrojtëse, status quo.
Presidenti francez, Emmanuel Macron, me padurim dëshiron të revolucionarizojë Evropën, por Gjermania e Merkel nuk po luajnë.
Politika përputhet me ekonominë dhe shoqërinë. Gjermania është i vetmi vend ku politikanët përpiqen në mënyrë aktive të tingëllojnë të mërzitshëm. Kjo është pjesë e një kulture të përgjegjësisë, shkathtësisë dhe moderimit që mishëron një refuzim të vetëdijshëm të egërsisë së sjelljes politike gjermane midis 1914 dhe 1945.
Për 10 nga 14 vitet e fundit, Merkel ka kryesuar qeveritë e koalicionit. Kjo ka sjellë qëndrueshmëri, por me një kosto.
Centrizmi konsensual nuk e ka inkurajuar debatin e fortë politik thelbësor për një demokraci liberale..
Të gjithë e dinë se ky është muzgu i epokës Merkel, por, megjithatë, në një sondazh të fundit të Politbarometrit, më shumë se dy të tretat e të pyeturve thanë se duan që Merkel dhe qeveria e saj të vazhdojnë deri në fund të mandatit zgjedhor aktual, në vjeshtë 2021.
Sigurisht, i takon popullit gjerman të vendosë se kush ata dua t’i qeverisë ato, por do të sugjeroja që kjo nuk është në interesin as të Gjermanisë dhe të Evropës.
Çfarëdo që të ndodhë, mua më duket se është e qartë se: në interesin afatgjatë të Gjermanisë dhe në Evropën, është koha për një ndryshim.
Timothy Garton Ash është një kolumnist i The Guardian.
Përkthyer dhe përshtatur nga The Guardian/ konica.al