Vrasja e 33 ushtarëve turq në një sulm ajror muajin e kaluar në Provincën Idlib të Sirës, jo vetëm që solli Turqinë dhe Sirinë në një gjendje lufte të padeklaruar, por gjithashtu përkeqësoi marrëdhëniet e Ankarasë me Moskën.
Duket se kjo do të ishte një kohë e mirë që Ankaraja dhe Perëndimi të përmirësojnë marrëdhëniet e tyre, sepse Turqia do të detyrohet të kërkojë mbështetje nga NATO, SHBA dhe Evropa.
Presidenti i Turqisë Rexhep Tajip Erdogan ka kërkuar gjithashtu më shumë mbështetje nga aleatët e tij të NATO-s dhe BE-së për luftën në Siri dhe krizën e refugjatëve në kufirin e vendit të tij me Greqinë. Sipas burimeve diplomatike, Turqia i ka paraqitur NATO-s një listë me 10 kërkesa, duke përfshirë më shumë mbështetje ajrore në kufirin turko-sirian; më shumë avionë dhe dronë vëzhgimi; dhe më shumë anije në Mesdheun lindor.
![Flags of members of North Atlantic Treaty Organization (NATO) wave outside of the NATO Headquarters in Brussels, Belgium on 14 March 2019. [Dursun Aydemir - Anadolu Agency]](https://i0.wp.com/www.middleeastmonitor.com/wp-content/uploads/2019/03/20190315_2_35436772_42595592.jpg?resize=1200%2C800&quality=85&strip=all&ssl=1)
Profesori i Shkencave Politike Lenore G Martin nga Kolegji Emmanuel në Boston nuk beson se NATO do t’u përgjigjet kërkesave të Turqisë në një mënyrë që do të sjellë një konfrontim me Rusinë.
Sidoqoftë, kriza e Idlibit e ka detyruar Ankaranë të marrë të paktën mbështetje politike nga NATO si një veprim balancues kundër Rusisë, sipas profesorit Selcuk Colakoglu, Drejtor i Qendrës Turke për Studime të Azisë Paqësorit në Ankara. “Kjo ishte hera e parë që qeveria turke kërkoi mbështetje nga NATO në Siri që nga Janari 2017,” tha ai.
Por Erdogan nuk mund të presë mbështetje ushtarake të aleancës për veprimet e vendit të tij në Siri, pasi kjo do të kërkonte nxitjen e nenit 5 të Traktatit.
“Është e pamundur që NATO të ndërmarrë veprime në Turqi nëse nuk ka një sulm të drejtpërdrejtë në tokën turke nga Siria,” më tha Colakoglu.
Kristian Brakel, drejtori i vendit për Turqinë në fondacionin Heinrich Böll në Berlin nuk është i bindur se do të ndodhë.
Shtetet perëndimore, thotë Brakel, nuk janë të gatshëm të përfshihen më shumë.
Për më tepër, Perëndimi e konsideron blerjen e sistemit të raketave S400 të Ankarasë nga Rusia dhe ndihmën e luftëtarëve të huaj, shumë prej tyre islamistë, si një kërcënim për sigurinë perëndimore.
Si i tillë, megjithë njëfarë koordinimi midis NATO-s dhe Ankarasë, kriza e Idlib i ka bërë marrëdhëniet BE-Turqi më të brishta.
Me pak fjalë, ka shumë mosbesim midis Turqisë dhe aleatëve të saj në NATO dhe BE.
Ne nuk duhet të harrojmë se Turqia ka ndjekur me vite me radhë një politikë të jashtme autonome, dhe sipas mendimit të Brakel, “Turqit nuk janë të gatshëm të heqin dorë nga iluzioni i tyre për një lloj politikë të jashtme, në të cilën Turqia është një fuqi rajonale më vete.
Sidoqoftë, për sa kohë që shtetet perëndimore nuk bëjnë ndonjë kundërveprues bindës, Kremlini do të vazhdojë të ketë kontroll mbi Ankaranë në shumë mënyra. Sipas Brakel, nuk ka nevojë të ofrojë shumë në mënyrë që të mbajë situatën nën kontroll.
Samiti i armëpushimit Idlib në Moskë tregoi se as Turqia, as Rusia nuk janë të gatshme të sakrifikojnë bashkëpunimin dypalësh.
Nëse Turqia dhe blloku Rusi-Iran-Siri mund të gjejnë një zgjidhje të ekuilibruar për Idlibin, si dhe territoret e tjera në veri të kontrolluara nga Turqia, do të jetë vendimtare për të ardhmen e partneritetit Moskë-Ankara.
Ndërkohë, Turqia dhe Perëndimi mbeten shumë larg njëra-tjetrës.
VAZHDO TË LEXOSH MË TEPËR PËR TEMËN
“Turqia nuk është trajtuar siç duhet”
“Asnjë aleat tjetër i NATO-s nuk ka vuajtur më shumë se Turqia”
A do ta gjejë Turqia rrugën drejt Perëndimit?
