MENU
klinika

The Economist

Amerika e ka një as nën mëngë kundër Kinës

16.08.2020 - 09:52

Veprimi i njerëzve të Trump kundë korporativave kineze ka pasur një ndikim në marrëdhënien midis dy ekonomive, por deri më tani të kufizuar. Kjo mund të ndryshojë nëse ai vendosi të shkojë jashtë dhe të shkëpusë Kinën nga sistemi i pagesave globale, të cilin Amerika e kontrollon falë statusit të dollarit si monedhë rezervë e botës dhe lubrifikant i tregtisë.

Z. Trump ka tre mënyra kryesore për të kufizuar financiarisht një vend tjetër. Ai mund të refuzojë hyrjen e bankave të saj për patatina, një shtëpi pastrimi me bazë në Nju Jork përmes së cilës 95% e të gjitha transaksioneve të dollarit janë të drejtuara. Ai mund të përpiqet të detyrojë të shpejtë, një sistem mesazhesh me bazë në Belgjikë që 11,000 banka në të gjithë botën përdorin për të bërë pagesa ndërkufitare, për të dëbuar anëtarët nga shteti fyes. Dhe ai mund të përdorë një embargo në sistemin e tij financiar, duke kërcënuar se do të ndëshkojë çdo institucion financiar të huaj ose vendas që përdor dollarë – siç bëjnë të gjithë – por vazhdon të bashkëveprojë me firmat e embargos.

Këto taktika janë testuar në Iran, Kore të Veriut, Venezuela dhe Myanmar – ekonomi të vogla me të cilat Amerika kishte pak marrëdhënie. Por me Kinën, Amerika tregton mallra me vlerë $ 560bn çdo vit dhe katër mega-bankat e të cilave janë më të mëdha në botë nga asetet , me detyrime të mëdha për kredi.

Çfarë do të ndodhte nëse zoti Trump do ta provonte? Një valë e madhe shoku do të godiste tregjet financiare, të tronditur tashmë nga pandemia. Monedha kineze, së bashku me ato që e ndjekin atë, të tilla si dollari Taiwanese ose Koreja e Jugut, do të vuante, sipas Claire Huang nga Amundi, një menaxher i pasurive. Hong Kongu do të zvogëlojë rezervat e dollarit të tij për të provuar të mbështesë kutinë e tij me efektin e gjelbër. Paratë do të derdheshin në ar.

Si përgjigje, Kina do të përdorë alternativën e saj në shtëpi, të quajtur cips. Do të përpiqej gjithashtu të bindte aleatët e Amerikës në Evropë dhe gjetkë që Uashingtoni po sillej në mënyrë të papërgjegjshme. Shumë nuk do të bindeshin për cips dhe juan, aktualisht me rëndësi margjinale në financat dhe tregtinë ndërkombëtare, do të fitojnë shtat në kurriz të Amerikës.

Kina gjithashtu do të hakmerrej. Ajo mund të mbyllë tregjet e saj drejt bankave dhe firmave perëndimore, t’i bllokojë ato nga projektet e saj të infrastrukturës dhe të kufizojë hyrjen e Amerikës në burimet natyrore dhe mallrat themelore që kontrollon. Dhe, gjithashtu, ka një pengesë të fundit: duke shitur aksionet e tij prej 1.1trn $ të bonove të thesarit amerikan, ekuivalent me 4% të totalit të mbetur.

Tregjet e bonove të lëngshme të Amerikës mund të dëshmojnë se janë të afta të përvetësojnë shokun. Shumica e vëzhguesve nuk e konsiderojnë hedhjen e faturave të saj një mundësi serioze për Kinën, e cila ka pak interes për të destabilizuar sistemin e saj të rezervave të monedhës. Por Amerika nuk është i vetmi vend që është i aftë të vetë-dëmtojë siç duket në shërbim të sigurisë së vendit.

/Përkthyer dhe përshtatur për Konica.al nga The Economist