Vladimir Putin e di se si t’i mbajë armiqtë e tij gjithë kohën me hamendësime.
Rusia do të nisë një stërvitje të madhe ushtarak. Sa trupa do të marrin pjesë saktësisht? Çfarë do të bëjnë ata? Askush nuk e di me siguri – përveç vetë rusëve, dhe ata po dërgojnë sinjale kontradiktore.
Perëndimi ka arsye të forta për t’u shqetësuar.
Versioni i këtij viti i stërvitjes ushtarake katërvjeçare ruse, i njohur si Zapad 2021, zhvillohet në një sfond ogurzi. Në pranverë, Kremlini vendosi një numër të madh ushtarësh në zonat afër Ukrainës. Rreth 80,000 trupa dhe pajisjet e tyre thuhet se mbeten në zonë.
Ndërkohë, Bjellorusia – ushtria e së cilës është pjesë përbërëse e stërvitjes Zapad – ka arsyet e veta për të bërë keq.
Presidenti autoritar i saj, Alexander Lukashenko, ka goditur ashpër opozitën pasi një vit protesta nxori qytetarët në rrugë në numër të paparë.
Të hënën, një gjykatë në Minsk dënoi një nga udhëheqësit kryesorë të protestës me 11 vjet burg. Dëshpërimi i Lukashenkos e ka shtyrë atë në një përqafim më të ngushtë me aleatët e tij të vjetër në Moskë – dhe përkeqësoi marrëdhëniet me Evropën, e cila i është përgjigjur sulmeve të tij ndaj disidencës me sanksione.
Javët e fundit, bjellorusi ka vendosur një taktikë të re: dërgimin e mijëra emigrantëve pa dokumente nga Iraku, Afganistani dhe gjetkë mbi kufirin e tij në fqinjët e Bashkimit Evropian Lituania dhe Letonia, të cilët nuk janë të pajisur mirë për t’u marrë me fluksin.
Burimet në rajon më thanë se KGB -ja Bjelloruse – po, ende quhet kështu – madje u ka shpërndarë bileta avioni falas azilkërkuesve në Irak; kur emigrantët mbërrijnë në Minsk, ata transportohen në kufi dhe dërgohen përtej.
Lukashenko e di se migrimi i pakontrolluar ka një histori të destabilizimit të demokracive evropiane duke fuqizuar populistët ksenofobikë dhe duke polarizuar shoqëritë.
Deri më tani zyrtarët e BE i janë përgjigjur në mënyrë efektive këtij armatimi të migrimit, duke dërguar mbështetje në vendet baltike dhe madje duke iu referuar veprimeve të Lukashenkos si një “sulm të drejtpërdrejtë”.
Mes zhurmës, një gjë është e qartë: Putini e pëlqen paqartësinë.
Ai lehtë mund të qetësonte nervat duke njoftuar qeveritë perëndimore për detajet e lëvizjeve të ardhshme të trupave të tij.
Ekziston një procedurë për këtë në Dokumentin e Vjenës, një marrëveshje mbi masat e ndërtimit të besimit të krijuar nga Organizata për Sigurinë dhe Bashkëpunimin në Evropë (e cila përfshin Rusinë) në 1990. (Ajo u përditësua në 2011.)
NATO ende përdor këtë mekanizëm për të njoftuar rusët kur mban manovra ushtarake. Por Moska preferon t’i mbajë partnerët e saj në errësirë.
“Mungesa e interesit rus për transparencën aktuale është pjesë e veglave të tyre hibride,” më tha Ben Hodges, ish -gjeneral komandant i Ushtrisë së Shteteve të Bashkuara në Evropë.
“Kjo u jep atyre fuqi, ushtron presion mbi kombet e Evropës Lindore përgjatë kufirit, dhe gjithashtu përfundimisht i mërzit shumë nga ajo që ata po bëjnë.”
Shefi i Shtabit të Përgjithshëm Bjellorusi ka deklaruar se rreth 12,800 trupa do të marrin pjesë në stërvitjen Zapad (nga të cilat vetëm 2,500 do të jenë ruse). Kjo shifër është nën pragun e përcaktuar nga Dokumenti i Vjenës.
Megjithatë, një gjeneral rus ka thene se numri aktual i pjesëmarrësve do të jetë më shumë se 200,000.
Për Putinin, mbjellja e frikës dhe paparashikueshmërisë është një forcë shumëfishuese.
Kujtojmë që rusët kanë përdorur stërvitjet e kaluara si mbulesë për operacionet aktuale ushtarake në Gjeorgji (2008), Ukrainë (2014) dhe Siri (2015) – të gjitha veprimet që vazhdojnë të jehojnë. Trupat ruse aktualisht zënë 20 përqind të territorit të Gjeorgjisë. Rusia aneksoi Krimesë dhe nisi një luftë në rajonin e saj lindor Donbas që ende po shkakton viktima. Dhe Rusia ka ruajtur praninë e saj ushtarake në Siri edhe pse Perëndimi ka hequr dorë në mënyrë efektive nga çdo rol atje.
A e dinë politikëbërësit në Uashington këtë histori? Me sa duket jo.
Unë mund të imagjinoj rrethanat në të cilat Rusia një ditë mund të jetë një partner për Perëndimin. Por partneriteti funksionon vetëm nëse të dyja palët tregojnë se mund t’u përmbahen rregullave. Putin, agjenti i konfirmuar i kaosit, është shumë larg nga kjo.
Përkthyer dhe përshtatur nga The Washington Post/ konica.al