Është e lehtë të harrohet se ekonomia e dytë më e madhe në botë është ende një treg në zhvillim. Ndikimi global i Kinës, aftësia e saj teknologjike në fusha të caktuara, madje edhe yield-et e ulëta të obligacioneve, të gjitha e dallojnë atë nga anëtari tipik i klasës së aseteve të saj. Por në të paktën një aspekt Kina i ngjan një tregu klasik në zhvillim: ajo ruan një frikë të dukshme për të luhatur monedhën e saj. Në vend të kësaj, Kina vëzhgon me vëmendje vlerën e juanit kundrejt dollarit dhe një shportë të monedhave të partnerëve të saj tregtarë, duke kufizuar çdo lëvizje të mprehtë.
Për pjesën më të madhe të vitit të kaluar, ai shqetësohej se juani do të notonte shumë lart. Përpjekjet kryesisht të suksesshme të Kinës për të zhdukur variantet e hershme të Covid-19 i mbajtën fabrikat e saj të hapura dhe kufijtë e saj të mbyllur. Kjo lejoi që eksportet e saj të lulëzojnë, duke vënë presion në rritje mbi juanin, edhe pse turizmi jashtë vendit dhe importet e shërbimeve të tjera pësuan, duke hequr një burim presioni në rënie. Juani u rrit ndjeshëm kundrejt shportës së monedhave të partnerëve tregtarë dhe butësisht ndaj dollarit, i cili në vetvete ishte i fortë.
Tani lufta e Kinës kundër pandemisë po kontribuon në dobësinë e papritur të monedhës. Bllokime mjaft të rrepta për të penguar prodhimin janë vendosur në Shangai dhe qytete të tjera që përbëjnë mbi 9% të PBB-së, sipas Gavekal Dragonomics, një konsulencë. Shifrat ekonomike të Kinës për prillin “do të jenë sigurisht katastrofike”, thotë ai. Lufta në Ukrainë ka kontribuar në daljet nga tregjet e obligacioneve dhe aksioneve të Kinës, teksa të huajt rivlerësojnë rreziqet e investimit në vendet në mosmarrëveshje gjeopolitike me Perëndimin. Dhe ndërsa Amerika e ka humbur frikën nga virusi, ekonomia e saj është mbinxehur, duke detyruar Rezervën Federale të rrisë normat e interesit. Në prill, yield-i nominal i thesarit dhjetëvjeçar tejkaloi shkurt atë të obligacioneve kineze për herë të parë që nga viti 2010. (Yield-et reale mbeten shumë më të larta në Kinë, ku inflacioni i çmimit të konsumit është vetëm 1.5%, krahasuar me 8.5% në Amerikën më të madhe, ekonomi më “e pjekur”.)
Një juan më i dobët është njëkohësisht një reflektim i këtyre sfidave dhe një mënyrë për t’u përballur me to. Kjo do të ndihmojë në veçanti për të mbështetur eksportet e Kinës. Por banka qendrore nuk është e përgatitur të lejojë që monedha të dominohet nga forcat e tregut. Ajo mbart plagët e rënieve të së kaluarës në juan, të cilat morën një vrull të tyren. Më 25 prill, ajo tha se do të shkurtonte sasinë e rezervave që bankat duhet të mbajnë nga 9% e depozitave të tyre në valutë në 8%. Kjo do të lëshojë disa dollarë në treg, duke lehtësuar presionin mbi juan. Lëvizja sinjalizon gjithashtu pakënaqësinë e bankës qendrore për shpejtësinë e zbritjes së monedhës së saj.
Shqetësimet për monedhën e Kinës mund të pengojnë bankën qendrore nga ulja e normave të interesit për të ringjallur rritjen. Kjo do ta lërë ekonominë e saj më të varur se kurrë nga stimuli fiskal. Në një takim të Komitetit Qendror të fuqishëm për Çështjet Financiare dhe Ekonomike më 26 prill, Xi Jinping, presidenti i Kinës, bëri thirrje për më shumë investime në infrastrukturë, nga rrugët rurale dhe kanalizimet urbane te rrjetet inteligjente të energjisë elektrike dhe platformat e inteligjencës artificiale. Citigroup, një bankë, parashikon që shpenzimet për infrastrukturën mund të rriten me 8% këtë vit. Por sipas Natixis, një bankë tjetër, Kina nuk do të përmbushë objektivin e saj të rritjes (gjithnjë e më të dobët) prej rreth 5.5% nëse investimet në infrastrukturë nuk rriten me pothuajse 18%. Edhe një treg konvencional në zhvillim me nevoja të mëdha infrastrukturore do të luftonte për të rritur shpenzimet me kaq shumë. Frika e Kinës nga lundrimi ka penguar përgjigjen e saj monetare ndaj vështirësive të saj ekonomike. Dhe kjo ka ngritur frikën për ngecjen e saj.
/Përkthyer dhe përshttaur për Konica.al nga The Economist
VAZHDO TË LEXOSH MË TEPËR PËR TEMËN
Analiza/ Si filloi rënia e naftës e dimë, por si do të jetë fundi?
Analizë: Ekonomike globale bën hapa mbrapa
BBC/ Paralajmërimi i Dr Doom: 10 vjet depresion dhe borxhe
