Triumfi i Fratelli d’Italia në zgjedhjet parlamentare italiane të dielën e 25 shtatorit, nuk është surprizë duke pasur parasysh sondazhet në javët e fundit.
Por fitorja e një lëvizjeje post-fashiste në një anëtar themelues të Bashkimit Evropian (BE) – dhe në ekonominë e tretë më të madhe në eurozonë – është gjithsesi një tërmet politik.
Me më shumë se një të katërtën e votave, partia e Giorgia Melonit do të të formojë një qeveri koalicioni me Ligën e Matteo Salvinit dhe Forza Italia të Silvio Berlusconit. Për herë të parë që kur Benito Musolini erdhi në pushtet pas marshimit në Romë saktësisht 100 vjet më parë, Italia është gati të eksperimentojë me një qeveri të dominuar nga e djathta ekstreme.
Sigurisht, Fratelli d’Italia deri më tani është përpjekur të mbajë distancën nga fashizmi historik. Por paqartësitë dhe kredencialet e tij të dyshimta kontribuojnë në shqetësimin për qëllimet e tij të vërteta dhe bëjnë thirrje për vigjilencë maksimale.
Me këto zgjedhje, politika italiane ka demonstruar edhe një herë paqëndrueshmërinë e saj ekstreme.
Pas një periudhe të shkurtër prej 19 muajsh stabiliteti dhe besueshmërie ndërkombëtare nën qeverinë e Mario Draghit, vendi ka zgjedhur të bëjë një hap drejt së panjohurës duke sjellë në pushtet një koalicion heterogjen, populist dhe të bazuar në identitet, jetëgjatësia e të cilit është tashmë në pikëpyetje. .
Situata është edhe më pak e qartë sepse fitorja elektorale ka rezultuar në një ekuilibër pushteti që nuk është aspak i qëndrueshëm.
Edhe pse koalicioni ka siguruar shumicën absolute të vendeve si në Dhomën e Deputetëve ashtu edhe në Senat, dy nga përbërësit e tij, Liga dhe në një masë më të vogël Forza Italia, kanë dalë nga zgjedhjet shumë të dobëta.E gjithë kjo po ndodh brenda një sistemi institucional ku pushtetet e opozitës kufizojnë hapësirën e manovrimit të mazhorancës. K
jo periudhë do të jetë një provë vendimtare për qëndrueshmërinë e demokracisë italiane.
Për të ruajtur kohezionin e tij, koalicioni do të duhet të fillojë duke gjetur gjuhën e përbashkët për konfliktin ruso-ukrainas. Atlantizmi dhe mbështetja e Meloni për Ukrainën janë në kundërshtim me rusofilinë e Berlusconi dhe Salvini.
Forca e unitetit evropian përballë Vladimir Putinit do të varet nga ekuilibri i fuqisë brenda qeverisë së ardhshme italiane.
Marrëdhëniet me institucionet evropiane janë gjithashtu të pasigurta. Antievropianizmi i thellë i presidentit të Lidhjes ka të ngjarë të përplaset me pragmatizmin e Meloni, e cila është e vendosur të ndjekë planin e reformës të hartuar nga paraardhësi i saj dhe miratuar nga Komisioni Evropian.
Fratelli d’Italia sigurisht u ka premtuar votuesve të saj se do të gjejë mënyra për të përmirësuar financat publike dhe konkurrencën e vendit, siç kërkohet nga Brukseli.
Por me një borxh të barabartë me 150% të PBB-së, Italia nuk i ka realisht mjetet.
Për Evropën, një kontinent që tashmë po përballet me një luftë të plotë për herë të parë në dekada, situata politike në Itali është një sfidë e re.
Menjëherë pas suksesit të Demokratëve të Suedisë, dhe suksesit të Partisë Kombetare Kombëtare e Marine Le Pen-it, fitorja historike e Fratelli d’Italia konfirmon të gjithë ata që pretenduan ta shpërfillnin idenë se rreziku vjen kryesisht nga njëra anë në Evropë: nga e djathta ekstreme.
Këto janë parti nacionaliste që kërkojnë të normalizojnë imazhin e tyre, por që gjithsesi janë kundër identitetit dhe parimeve, vlerave që themeluan Bashkimin Evropian.
Për momentin, Evropa mund të marrë parasysh të bëjë kompromiset e nevojshme për të zhdukur radikalizmin e shprehur gjatë zgjedhjeve. Është në interesin e mazhorancës së re italiane të tregojë pragmatizëm për të respektuar votën e elektoratit duke marrë parasysh edhe përgjegjësitë e Italisë në kuadër të projektit europian.
Nëse nuk do të ishte kështu, një spirale vdekjeprurëse do të vihej në lëvizje për të dyja palët.
Burimi: Le Monde
Përktheu dhe përshtati: Konica.al
VAZHDO TË LEXOSH MË TEPËR PËR TEMËN
Kush është Giorgia Meloni?
