Në rast se do të mbetet fuqia kryesore e botës, Shtetet e Bashkuara duhet ta përqendrojnë vëmendjen e tyre tek Kina në rritje dhe në një ekspansion në nivel global, e cila siç e pranoi edhe presidenti Xho Bajden në strategjinë e tij 48-faqëshe të Sigurisë Kombëtare të publikuar në tetorin e vitit të kaluar “është i vetmi vend që synon si të riformatojë rendin ndërkombëtar dhe të rrisë gjithnjë e më shumë, fuqinë ekonomike, diplomatike, ushtarake dhe teknologjike në funksion të këtij objektivi”.
Strategjia e Mbrojtjes Kombëtare, shprehet hapur se Kina përfaqëson “sfidën më gjithëpërfshirëse dhe serioze për sigurinë kombëtare të SHBA-së”. Megjithatë, përfshirja gjithnjë e më madhe e Amerikës në luftën me Rusinë mbi të ardhmen e Ukrainës, po e largon vëmendjen e saj nga sfida thelbësore që paraqitet për të Kina.
Në vend se të eksplorojë mundësinë e arritjes së një marrëveshje armëpushimi, për t’i dhënë fund asaj që është kthyer gjithnjë e më shumë në një luftë rrënuese, me asnjërën nga palët që është në pozitën për të arritur përparime të mëdha në fushën e betejës, administrata Bajden dhe disa aleatë të SHBA, po trajnojnë mijëra rekrutë ukrainas dhe po e armatosin me shpejtësi Ukrainën për një ofensivë të re që do të nisë së shpejti, për ta ndihmuar atë të rimarrë disa nga territoret e saj të pushtuara nga Rusia.
Por në thelbin e tij sulmi është shumë më i vështirë sesa mbrojtja. Një ofensivë e madhe pranverore nga forcat ukrainase (duke u mbështetur tek pajisjet perëndimore të dërguara muajt e fundit) mund të shkaktojë shuma viktima në radhët e këtyre të fundit.
Në fakt, sa më gjatë të zgjasë lufta në Ukrainë, aq më të mëdha janë gjasat që të zhvillohen dy zhvillime tronditëse:Rusia dhe Kina të çimentojnë një aleancë strategjike kundër Perëndimit; dhe që presidenti kinez Xi Jinping të nisë sulmin ushtarak kundër Tajvanit.
Në gjysmën e dytë të Luftës së Ftohtë, pas afrimit të presidentit Nikson me Kinën, SHBA-ja e pozicionoi Kinën kundër Bashkimit Sovjetik, duke e kthyer gradualisht marrëdhënien kino-amerikane në një aleancë informale të orientuar drejt frenimit dhe dobësimit të ndikimit sovjetik.
Kjo garë ndikoi në shtrirjen perandorake të Bashkimit Sovjetik, dhe në fund në triumfin e Perëndimit në Luftën e Ftohtë, pa një konflikt të armatosur të drejtpërdrejtë. Një administratë amerikane largpamëse, do të shmangte përballjen e njëkohshme me Rusinë dhe Kinën, dhe do të kërkonte të vinte sërish njërën kundër tjetrës.
Megjithatë, politika aktuale e SHBA-së po ndihmon në rikthimin e dy konkurrentëve natyrorë, Rusisë dhe Kinës, në partnerë të ngushtë strategjikë midis tyre. Rrjedhimisht, Amerika rrezikon seriozisht ta përshpejtojë rënien e saj relative.
Politika e sanksioneve të SHBA-së, po promovon një partneritet reciprokisht të dobishëm midis Rusisë dhe Kinës, duke ndihmuar në thellimin e një ndarje natyrore të prioriteteve strategjike. Fokusi kryesor i Kinës është në periferinë e saj. Ai shtrihet nga Japonia në të gjithë Azinë Juglindore, dhe deri në Indi.
Ndërsa vëmendja e Rusisë, është e përqendruar kryesisht në Evropën Lindore dhe Qendrore. Teksa Rusia kërkon që të rifitojë ndikimin midis shteteve që kufizojnë krahun e saj perëndimor, revizionizmi muskuloz i Kinës synon të vendosë “hegjemoninë përgjatë periferisë së saj, veçanërisht në lidhje me Tajvanin, Detin e Kinës Jugore dhe Indinë”.
Në një kohë që Rusia e mban të zënë SHBA-në në Evropë, Xi ka një hapësirë më të madhe strategjike për të arritur atë që ai e ka quajtur si “misioni historik” i Kinës:rimarrjen me forcë të Tajvanit. Çështja nuk është më nëse, por kur Xi do të japë urdhër të nisë sulmi kundër Tajvanit, një demokraci e lulëzuar që gjithashtu që është superfuqia globale e gjysmë-përçuesve.
Vetëm kompania gjigante “Taiwan Semiconductor Manufacturing Company” (TSMC), prodhon më shumë se 90 për qind të gjysmëpërçuesve më të avancuar në botë. Këshilli i Sigurisë Kombëtare i SHBA-së ka parashikuar se vënia nën kontroll nga Kina e TSMC, mund t’i shkaktojë një dëm prej mbi 1 trilion dollarë ekonomisë globale, përveç kërcënimit të udhëheqjes ushtarake dhe teknologjike të SHBA-së.
Në fjalimin e tij të parë si president në mandatin e tij të tretë më 13 mars, Xi e lidhi pa mëdyshje përfshirjen e Tajvanit me suksesin e politikës së tij kombëtare të përtëritjes, duke thënë se “thelbi” i përpjekjes së tij të madhe për përtëritje ishte “bashkimi i atdheut”.
Dhe ç’është më e keqja, në një kohë kur regjimi i tij komunist ka ngritur baza të reja për sulme ajrore në qytetet përtej ngushticës, pra drejt Tajvanit; kur ka miratuar ligje të reja të gatishmërisë ushtarake, Xi deklaroi muajin e kaluar se Kina duhet të përgatitet për luftë për të përballuar një fazë të re të “luftës” ideologjike dhe gjeostrategjike.
Pas pra ndryshimit të statuskuosë territoriale në Detin e Kinës Jugore dhe Himalaja, Xi po synon të lëvizë kundër Tajvanit, pavarësisht rrezikut të një konfliktit të drejtpërdrejtë me SHBA-në. Në fjalimet e kohëve të fundit, Xi e ka cilësuar SHBA-në si një armike të Kinës. Ndërsa gjatë takimit në Moskë me presidentin rus Vladimir Putin, në një deklaratë të përbashkët prej 9 pikash, Amerika u identifikua zyrtarisht si kundërshtarja e tyre e përbashkët. Nën këtë sfond, për administratën Bajden është bërë më emergjent se kurrë frenimi i Kinës nga përmbysja e rendit botëror, duke nisur me pushtimin e Tajvanit.
Por në vend se të angazhojë burime të mjaftueshme për të mbrojtur Tajvanin, administrata po shfaq shenja ankthi mbi varësinë e Amerikës nga mikroçipat që prodhon ishulli. Ajo po e rrit kapacitetin e saj të prodhimit të çipave, teksa kompanitë amerikane kanë premtuar dhjetëra miliarda dollarë investime mbi gjysmëpërçuesit.
Por përqendrimi aktual i SHBA-së në frenimin e ambicieve rajonale të Rusisë, po e dobëson kundërshtimin të përpjekjeve të Kinës për të zëvendësuar Amerikën si fuqia më e madhe në botë. Sa më gjatë të përfshihet SHBA-ja në luftën në Ukrainë, aq më e madhe do të jetë hapësira strategjike për Kinën për të çuar përpara axhendën e saj ekspansioniste, duke përfshirë edhe përshpejtimin e akumulimit të fuqisë ushtarake dhe ekonomike.
Nëse pushtimi rus i Ukrainës ka tronditur themelet e rendit ndërkombëtar, siç besojnë shumë zyrtarë dhe ekspertë në Perëndim, një pushtim kinez i Tajvanit do të sillte një rend të ri global duke i dhënë fund epërsisë globale të Amerikës, dhe e duke minuar sistemin e aleancës të udhëhequr nga SHBA. Ai do të ndryshonte trajektoren e shekullit XXI-të, ashtu siç bëri Lufta e Parë Botërore gjatë shekullit XX-të.
VAZHDO TË LEXOSH MË TEPËR PËR TEMËN
“Aleanca e Demokracive” degradon politikën e Perëndimit
“Kina do të pushtojë Tajvanin deri në 2025”
