Geert Wilders mund të jetë vetëm maja e ajsbergut. Pas fitores shokuese në zgjedhjet e së djathtës radikale në Holandë, elitat evropiane po skanojnë me nervozizëm peizazhin politik për të parashikuar të ardhmen e afërt dhe të gjithë pyesin nëse një kandidat i ri i ekstremit të djathtë ka ndonjë shans në zgjedhje. Ajo që shihet është e mjaftueshme për të frikësuar deri në palcë çdo politikan centrist dashamirës të BE-së: në një listë të gjatë vendesh evropiane, përfshirë Francën dhe Gjermaninë. Partitë e linjës së ashpër kundër imigracionit, disa prej tyre më ekstreme se Wilders, janë aktualisht duke kryesuar në sondazhe, ose në vendin e dytë. Lufta e Evropës për të vënë nën kontroll emigracionin ilegal dhe rritja e kostos së jetesës nuk janë asgjë e re. Megjithatë, ajo që është e re është lufta midis Izraelit dhe Hamasit, e cila po nxit tensione civilizuese në zemër të shumë vendeve evropiane me një numër të madh të popullsisë myslimane, thonë analistët për Politico.
Përtej emigracionit
Protestat pro-palestineze sigurisht që funksionuan në favor të liderëve të ekstremit të djathtë dhe ata janë të vetëdijshëm për këtë. Megjithatë, ata nuk marrin pjesë në kryqëzatën e gjithanshme si për shembull të demokratëve suedezë, të cilët bëjnë thirrje me zë të lartë që xhamitë të rrafshohen me tokë. Në Holandë, Wilders, pothuajse i harruar, kryesonte sondazheve holandeze në ditët e fundit përpara zgjedhjeve të përgjithshme. Zbutja e mesazheve politike nuk do të thotë se liderët e ekstremit të djathtë po heqin dorë nga besimet e tyre thelbësore dhe nuk po përpiqen të tërheqin një elektorat që po shkon më tej në të djathtë. “Ka shkuar përtej imigrimit… është një ndjenjë e një përplasjeje qytetërimesh, një ndjenjë se ka përplasje midis Islamit dhe Perëndimit,” tha Jean-Yves Camus, një ekspert për lëvizjet e ekstremit të djathtë në Evropë. Zgjedhjet evropiane janë më pak se një vit larg, por kjo përzierje marramendëse, e krizës së migracionit me frikën e islamit politik, po i bën partitë e establishmentit të djersiten.
Lufta civile në Francë
Pas Wilders, shembulli më i dukshëm i një politikaneje që shpreson të përfitojë nga përfitimet e markës së saj politike është Marine Le Pen. Sipas një sondazhi të Ifop të publikuar më 30 tetor, ish-avokatja është në rrugën e duhur për të hyrë në raundin e dytë të zgjedhjeve të ardhshme presidenciale, ku mund të mposhttë rivalin Edouard Philippe, me 6 pikë përqindjeje. Partitë kryesore thonë se nuk mund të mashtrohen nga taktikat e ekstremit të djathtë. Për trupat e Macron, vendimi i Le Pen për t’u bashkuar me marshimin kundër antisemitizmit nuk ishte një shenjë normalizimi, por një marifet për të prishur ekuilibrin e brishtë multikulturor të një vendi që është shtëpia e popullsisë më të madhe myslimane dhe hebreje në Evropë. E djathta ekstreme po përpiqet të krijojë një “çështje civilizuese” rreth luftës kundër diskriminimit, tha një deputet i Parlamentit Evropian nga Renew, i cili dëshironte të shprehte qëndrimin e tij për çështjen e ndjeshme në mënyrë anonime. “Nëse ata ia dalin, ne kemi një problem real, ne po shkojmë drejt luftës civile”, shtoi ai.
“Yjet” e ekstremit të djathtë
Disa analistë thonë se emigracioni, lufta Hamas-Izrael, lodhja e partive kryesore dhe pasiguria mbi luftën në Ukrainë po krijojnë një hap të paprecedentë drejt yjeve për partitë e ekstremit të djathtë të Evropës, pasi shumë përpiqen të afrohen më pranë qendrës. Në Portugali, partia e ekstremit të djathtë Chega, e themeluar mezi katër vjet më parë, është rritur në 13.5 përqind. Në Itali, pikëpamjet e saj të forta kundër imigracionit e kanë ndihmuar Melonin të ruajë popullaritetin e saj në një nivel të lakmueshëm. Në Gjermani, AfD është tani partia e dytë më e madhe, shumë përpara socialdemokratëve të kancelarit Olaf Scholz dhe pas CDU-së konservatore. “Është periudha e përsosur për të bërë një përparim, lëvizjet populiste po rriten në vende të tjera dhe në SHBA me Donald Trump… ka një ndjenjë se diçka po ndodh”, tha Milan Niç, një analist politik në Këshillin Gjerman për Marrëdhëniet me Jashtë.
VAZHDO TË LEXOSH MË TEPËR PËR TEMËN
“Gjermania u bashkua sepse kishim një BE dhe një NATO”
“Gaz nga Saharaja, për Evropën”
