Në përvjetorin e 40-të të “hapjes” së madhe të Kinës” nën udhëheqjen e Deng Xiaoping, udhëheqësit e saj meritojnë lëvdata për heqjen e qindra miliona njerëzve nga varfëria dhe tejkalimin e Shteteve të Bashkuara si ekonomia më e madhe në botë…
Dyzet vjet më parë, më 29 dhjetor 1978, Komiteti i 11-të Qendror i Partisë Komuniste të Kinës bërikomunikimin zyrtar nga seanca e tretë plenare, se do të niste eksperimentin më të madh ekonomik në historinë njerëzore.
Liderët e vendit, duke kanalizuar dëshirat e Deng Xiaoping, njoftuan një seri “modernizimesh” që do të transformonin një nga vendet më pak të zhvilluara në botë në një fuqi kryesore ekonomike.
Në vitin 2014, Kina arriti Shtetet e Bashkuara si ekonominë më të madhe në botë. PBB-ja e saj për frymë, 40 herë më e ulët se ajo e Shteteve të Bashkuara në 1980, është rritur shumë, dhe tani është vetëm 3.4 herë më e ulët.
Për të qenë të sinqertë, Kina ka zvogëluar në mënyrë të pamohueshme varfërinë absolute.
Kapitalizmi me karakteristika kineze nënkupton praninë e një shteti të fortë në të gjitha fushat e jetës kombëtare. Aparati i sigurisë se shtetit mbikëqyr liritë civile dhe të drejtat politike. Në vend që të bëhej më demokratike, Kina u bë një pioniere e llojit të neoliberalizmit autoritar që tani shihet në Turqi, Brazil, Hungari, Indi etj.
Në vitin 2007, kryeministri i atëhershëm, Wen Jiabao, e përshkroi modelin e Kinës si “të paqëndrueshëm, të pabalancuar, të pakoordinuar dhe të paqëndrueshëm”.
Konsumi i saj i brendshëm i të gjitha burimeve natyrore tani përbën një të tretën e totalit global, krahasuar me vetëm një të katërtën për të gjitha vendet e zhvilluara.
Për më tepër, Kina tani kontribuon me 28% të emetimeve globale të dioksidit të karbonit, dy herë më shumë sa SHBA, tre herë më shumë se Bashkimi Evropian dhe katër herë më shumë se India.
Në Kongresin Kombëtar 19 të CPC në tetor 2017, presidenti kinez Xi Jinping foli për një “kontradiktë thelbësore midis zhvillimit të pabalancuar dhe joadekuat dhe nevojave gjithnjë në rritje të njerëzve për një jetë më të mire.
Me sa duket, episodi më i madh i rritjes ekonomike në historinë njerëzore ka mbaruar.
Éloi Laurent është një hulumtues në Qendrën për Kërkime Ekonomike të Shkencës (OFCE), dhe profesor në Universitetin Stanford.
VAZHDO TË LEXOSH MË TEPËR PËR TEMËN
Kina, mrekullia ekonomike që duhet marrë shembull…
“Kina po përgatitet për më të keqen”
A është Kina ”fajtore” për situatën në Korenë e Veriut?
