Ndryshimet e mëdha që ka pësuar Kina gjatë dekadave janë të vështira për tu kuptuar, sidomos për ata që nuk i kanë përjetuar ato. Si mundet një vend që ka ndryshuar në mënyrë drastike,të ruajë identitetin? Çfarë roli duhet të luajë historia në politikën e sotme? Si duhet të përdoren ngjarjet e kaluara për të hartuar rrëfimin e sotëm?
Për Kinën, ky është një vendim nga niveli më i lartë i qeverisjes. Udhëheqja e Partisë Komuniste vendos udhëzime dhe kufizime për raportimin e medias dhe mësimet në shkollë. Ata e harmonizojnë tregimin sipas qëllimeve të veta, për të forcuar fuqinë dhe legjitimitetin e partisë.
Ajo thekson disa aspekte të ngjarjeve, duke lënë në hije të tjerët. Në praktikë, kjo çon në një narrativë propagandistike me të cilën Partia Komuniste e ka udhëhequr vendin, ka udhëhequr rritjen ekonomike dhe ka ripërtërirë pozicionin historik të Kinës si një fuqi botërore.
Retorika zyrtare e sotme e Kinës, e shoqëruar me sjelljen më agresive të vendit nën udhëheqjen e Presidentit Xi Jinping, tregon një Kinë që është e preokupuar të tregojë forcën e saj aktuale.
Ky vit shënon 40-vjetorin e politikave të reformës ekonomike të Deng Xiaoping. Me sa duket, kjo do të ishte koha e përkryer për të pasqyruar jo vetëm se sa larg Kina ka shkuar në dekadat e fundit. Megjithatë, kjo nuk ka ndodhur.
Duke ripërdorur të kaluarën e Kinës, Xi po e dëmton vendin. Pamja e një Kina të fortë, nxit idetë nacionaliste se sukseset e Kinës janë rezultat i udhëheqjes aktuale.
Kjo, megjithatë, nuk përputhet me realitetin. Nuk e solli partia Kinën këtu ku është sot.
Në vitin 1978, kur Deng po përpiqej të zbatonte politikat e reja ekonomike, Kina ishte në një situatë të tmerrshme. Njerëzit ende ishin të shqetësuar nga vitet e trazirave dhe urisë. Deng u la me detyrën sfiduese të përpjekjes për të ringjallur kombin dhe për të shëruar pasojat e këtyre dështimeve.
Deng e dinte këtë, dhe për tu siguruar që gabimet e së kaluarës nuk do të përsëriteshin, ai duhej të mësonte nga vende të tjera, domethënë SHBA.
Jo shumë kohë pas fillimit të procesit të reformimit, Deng dhe më pas presidenti i SHBA Jimmy Carter njoftuan normalizimin e marrëdhënieve diplomatike. Kur Deng vizitoi SHBA-në në janar 1979, ai shprehu vendosmërinë e tij për të përmirësuar jetën e popullit kinez. E bëri.
Marrëveshja e Marrëdhënieve Tregtare SHBA-Kinë u nënshkrua dhe u hap tregtia dypalëshe. Së shpejti, Kina filloi të krijojë zona të posaçme ekonomike që inkurajonin tregtinë ndërkombëtare dhe investimet e huaja nga Shtetet e Bashkuara dhe vendet e tjera perëndimore.
Në vitin 2001, me mbështetjen e SHBA, Kina u bashkua me Organizatën Botërore të Tregtisë.
Deng e kuptoi se prosperiteti i ardhshëm i Kinës varej nga tregtia me vendet e tjera dhe një sistem ndërkombëtar të qëndrueshëm.
Në të njëjtën kohë, prania e Shteteve të Bashkuara në Azi-Paqësor, ruajti stabilitetin në rajon, duke lejuar që Kina të përqëndrojë shumicën e përpjekjeve të saj në shqetësimet e brendshme dhe rritjen ekonomike.
Kina e sotme nuk ka të njëjtin mendim për sistemin ndërkombëtar.
Kina tani po krijon rregullat e veta. Udhëheqja është veçanërisht duke minimizuar rolin që SHBA luajti në rritjen e Kinës.
Kina nuk u ngrit vetë. Ndërkohë që lufta tregtare midis SHBA-së dhe Kinës vazhdon, është më e rëndësishme se kurrë të pranojmë se prosperiteti ekonomik nuk ndodh në izolim. Nëse udhëheqja në vend zgjedh të vazhdojë të largojë aleatët dhe të ndjekë politika agresive, Kina me siguri do të përballet me kohëra të vështira.
Chi Wang, ish-kreu i seksionit kinez të Bibliotekës së Kongresit të SHBA dhe ish-bibliotekës universitare në Universitetin Kinez të Hong Kongut, është president i Fondacionit të Politikave SHBA-Kinë./ konica.al
VAZHDO TË LEXOSH MË TEPËR PËR TEMËN
Si SHBA e bëri Kinën të suksesshme…
“Lufta” me Kinën/ Çfarë synon SHBA?
A e përballon Kina një luftë të ftohtë?
