Interesat politike afatshkurtra të të dyja palëve janë në një përplasje me interesat e tyre afatgjata politike dhe ekonomike.
Javën e kaluar, Komisioni i Bashkimit Evropian (E.U.C) hodhi poshtë buxhetin fiskal 2019 të propozuar nga qeveria e re italiane. Nënpresidenti i E.U.C., Valdis Dombrovskis, argumentoi se komisioni, organi administrativ i bllokut, nuk kishte alternativë tjetër përveçse të refuzonte buxhetin. Deficiti i propozuar i Italisë, i barabartë me 2.4 për qind të prodhimit të brendshëm bruto, është tepër i madh për të garantuar uljen e raportit të borxhit ndaj GDP.
Ky vendim nuk ka pasoja të menjëhershme ekonomike, por ka pasoja të mëdha politike. Ai ka sjellë një rritje të tensionit politik midis Italisë dhe pjesës tjetër të Evropës, tension që mund të shkaktojë edhe daljen nga Italia të eurozonës.
Ky përshkallëzim është në interesin politik afatshkurtër të të dyja palëve, por është kundër interesave afatgjata politike dhe ekonomike të tyre. Si është e mundur që marrëdhënia Italia-Evropa të ketë arritur në këtë pikë kaq të ulët?
Italia është në një rënie ekonomike afatgjatë. Rreth 200, 000 njerëz, kryesisht të rinj dhe të arsimuar, largohen nga vendi çdo vit, e ky është një kërcënim i rrezikshëm kur kombinohet me një popullsi të plakur.
Bankat italiane, të cilat nuk kanë një sistem të besueshëm të sigurimit të depozitave, përballen me rrezikun e një paniku. Pas krizës 2008-2009, Italia përjetoi një recesion të dytë të dhimbshëm në vitet 2011-2013.
Të zhgënjyer nga të ardhurat e pakta dhe pasiguria në rritje, italianët votuan marsin e kaluar për koalicionin e dy partive, Lëvizja Pesë Yje dhe Lidhja, që premtoi ndryshim, veçanërisht në marrëdhëniet midis Italisë dhe Bashkimit Evropian.
Partnerët europianë të Italisë, megjithatë, nuk kanë treguar interes për ta rregulluar këtë marrëdhënie. Nuk janë vetëm çështjet buxhetore ato që i pengojnë marrëdhëniet, por edhe emigracioni.
Presidenti Emmanuel Macron i Francës dhe kancelarja Angela Merkel të Gjermanisë po humbasin popullaritetin në shtëpi, e kështu për shumë çështje fajësojnë qeverinë e re italiane.
Macron tha se Matteo Salvini, kreu i partisë Lidhja, mund ta shihte atë si “kundërshtar kryesor”.
Në të njëjtën kohë, qeveria e re italiane, nga ana e vet fajëson Europën për problemet e Italisë.
Mënyra më e mirë për të parandaluar përhapjen e formës më të keqe të populizmit, gjë që është është në interes të komisionerëve të Bashkimit Evropian dhe të qytetarëve italianë, është të mos shpërfillë ankesat që një pjesë e madhe e popullsisë ka shprehur.
Një nga mësimet që mësuam nga 1930-ta Gjermania është ajo që ndodh kur një grup intransigent kombesh përpiqet të poshtërojë një vend më të vogël kombëtare. Do të ishte një tragjedi e pafalshme nëse Bashkimi Europian do të përsëriste të njëjtin gabim me Italinë sot.
Luigi Zingales është profesor në Universitetin Çikago të Booth School of Business.