Varshava kurrë nuk ka qenë terren i lehtë për ministrin e jashtëm të Gjermanisë.
Të jesh përgjegjës për politikën e jashtme gjermane është një detyrë e vështirë, jo vetëm në Varshavë, por në shumë vende të botës. Gjatë disa viteve të fundit, Berlini ka shikuar me dëshpërim miqtë që kthehen në armiq dhe sigurinë që tretet.
Për arsye si ekonomike ashtu edhe politike, marrëdhëniet e Gjermanisë me fuqitë si Kina, Rusia dhe Turqia janë tensionuar.
Në të njëjtën kohë, rrjeti i dendur i aleancave që ka karakterizuar politikën e jashtme gjermane për dekada me radhë është nën tendosje si kurrë më parë.
Heiko Maas pranon se sfidat për politikën e jashtme gjermane janë të shumta dhe komplekse. Asnjë, megjithatë, nuk duket më i madh se përçarja me SHBA-në, garantues i sigurisë gjermane që nga viti 1945.
“Gjërat do të ndryshojnë pas Trump”, thotë Maas.
Kritikët tregojnë një paradoks në zemër të diplomacisë gjermane. Që nga ditët e hershme të republikës federale, Berlini ka kërkuar të ndjekë interesat ekonomike dhe politike të vendit pothuajse ekskluzivisht brenda organizatave multilaterale dhe mbikombëtare.
“Gjermania është e angazhuar për një rend të veçantë politik, të ndërtuar rreth BE-së, NATO-s dhe organizatave shumëpalëshe si OKB-ja, por ajo nuk është e gatshme të paguajë për mirëmbajtjen e këtij sistemi”, thotë Jan Techau, anëtar i lartë i Fondit Gjerman Marshall Shtetet e Bashkuara. “Hendeku midis aspiratave shumëpalëshe të Gjermanisë dhe asaj që bëjmë në realitet është i madh”.
Mbështetja e Berlinit për gazsjellësin e diskutueshëm Nord Stream 2 midis Rusisë dhe Gjermanisë, është një çështje e rëndësishme. Ngurrimi gjerman për të marrë masa të guximshme për të mbështetur eurozonën, pavarësisht kërkesave intensive nga Parisi dhe Brukseli, është një tjetër.
Ndoshta shembulli më i qartë i hendekut midis retorikës dhe realitetit, megjithatë, gjendet në debatin gjithnjë e më të zymtë midis Berlinit dhe SHBA-së lidhur me shpenzimet e mbrojtjes.
Në vitin 2014, të gjithë anëtarët e NATO-s u zotuan të shpenzonin së paku 2 për qind të prodhimit të brendshëm bruto të tyre në ushtri. Në Gjermani kjo shifër është aktualisht 1.24 për qind. As nuk ka të ngjarë të rritet diku afër 2 përqind në vitet e ardhshme.
Historia dhe eksperiencat e të kaluarës është një arsye pse është kaq e vështirë për vendin që të përshtatet me epokën aktuale. Një tjetër është se gjermanët ndihen të kërcënuar nga të gjitha llojet e gjërave, ndryshimet klimatike, tensionet sociale, jostabiliteti ekonomik, por shumë më pak nga fuqitë të tilla si Rusia dhe Kina. Një sondazh i kohëve të fundit gjeti se gjermanët në fakt e shohin SHBA-në si një kërcënim më të madh për paqen botërore sesa secili prej këtyre vendeve.
Por kritikët akuzojnë edhe Angela Merkel, kancelaren veterane të Gjermanisë, tani në fazën e muzgut të karrierës së saj politike. Merkel sipas tyre ka qenë e paaftë ose jo e gatshme për të mbajtur një qëndrim më aktiv gjerman në çështjet botërore.
Zyrtarët gjermanë këmbëngulin se shumë nga kritikat janë të padrejta. Buxheti i mbrojtjes mund të jetë i ulët sipas standardeve ndërkombëtare, thonë ata, por është rritur ndjeshëm gjatë viteve të fundit.
Udhëheqja ndërkombëtare, thonë zyrtarët gjermanë, nuk reflektohet vetëm në madhësinë e buxhetit të mbrojtjes, por edhe në iniciativat diplomatike, përpjekjet për paqen dhe stabilizimin, mbështetjen financiare për organizatat multilaterale dhe gatishmërinë për të marrë refugjatë nga vendet e krizës si Siria dhe Afganistani.
Ekziston një veçori e fundit gjermane për t’u marrë parasysh: një kulturë politike që favorizon kujdesin dhe konsensusin, dhe një sistem qeverisës i cili është në gjendje të ndryshojë drejtimin vetëm ngadalë.
Kjo mund të jetë me të vërtetë dëshira e votuesve gjermanë dhe mjaft politikanë. Ata u rritën në një botë ku fuqia amerikane dhe NATO-ja e mbanin Gjermaninë të sigurt dhe interesat kombëtare të vendit u shprehën, pothuajse në mënyrë të padukshme, përmes BE-së dhe organizatave ndërkombëtare.
Megjithatë, bota po ndryshon shumë shpejt. Asnjë vend nuk ka përfituar më shumë nga strukturat e vjetra. Por gjithçka është nën presion tani. Nuk ka kthim pas në kohët e vjetra.
VAZHDO TË LEXOSH MË TEPËR PËR TEMËN
Si Gjermania po e dobëson NATO-n
Makron është udhëheqësi i paracaktuar i Evropës…
