MENU
klinika

Takimi i liderëve

Një marrëveshje e dytë Rusi-Turqi?

28.08.2019 - 15:21

Nuk kishte pasur asnjë udhëtim të planifikuar në Rusi para bisedës telefonike që u zhvillua të premten e kaluar midis Presidentit turk Rexhep Tajip Erdogan dhe homologut të tij rus Vladimir Putin.

Është e qartë se Putini e ftoi me këmbëngulje Erdoganin në vend, dhe kështu presidenti vendosi të bënte një udhëtim njëditor në Moskë. Mendohej se kriza e Idlib do të ishte tema e nxehtë e vizitës, por rezultoi të mos ishte e tillë.

Ndërsa avioni rus që transportonte dorëzimin e dytë të baterive S-400 po fillonte të zbarkonte në Bazën Ajrore Murted afër Ankarasë, Erdogan dhe Putin bëri një paraqitje në Sallonin Ndërkombëtar të Aviacionit dhe Hapësirës MAKS-2019. Detaji më i mrekullueshëm i ekspozitës ishin fotot e Erdoganit ndërsa vëzhgonte aeroplanët luftarakë të gjeneratës së pestë Su-57. Fotografitë tregonin Putinin po përshkruante detajet e avionëve luftarakë dhe Erdoganin që e dëgjonte nga afër.

Kështu që…

A mund ta konsiderojmë këtë pamje si fillimin e një partneriteti të ri për S-57, ashtu si ai që u zhvillua në Soçi për S-400?

Më 3 maj 2017, kur po ndiqja një program një ditor si gazetar ndërsa Presidenti Erdogan po vizitonte Soçinë, kisha perceptuar që kishte më shumë sesa shfaqej në media. Ndërsa shtypi ishte duke u informuar për 15 minuta mbi vështirësitë me të cilat përballet importi i domateve, marrëveshja për S-400 tashmë kishte përfunduar.

Një marrëveshje e dytë biznesi midis Turqisë dhe Rusisë, pas transaksionit S-400, i cili ende po diskutohet globalisht, pa dyshim që e tejkalon një marrëveshje tregtare.

Kur po diskutoja çështjen S-400 me një zyrtar të sigurisë në fund të qershorit, bëra një vërejtje se “amerikanët nuk donin që Turqia të kishte njëkohësisht ose një sistem mbrojtjeje ajror ose një sistem sulmi. Prandaj, ata nuk duan që Turqia të ketë si aeroplanët luftarakë S-400 dhe F-35. Kjo është arsyeja kryesore që ata po na heqin nga programi F-35 ”.

Në muajin korrik u tregua qartë se Erdogan nuk u përkul para kërcënimeve dhe pjesët e sistemit S-400 kishin filluar të dorëzoheshin në Bazën Ajrore të Murted.

Fotografia në Moskë dje tregon se Presidenti Erdogan do t’i përgjigjet presionit amerikan në lidhje me sistemin e mbrojtjes ruse me “kundër-sulme”. Me atë foto në Moskë, ai shfaqi se cilat do të jenë pasojat e largimit të Turqisë nga programi F-35. Në këto rrethana, është e qartë se çfarë do të ndodhë nëse gjërat vazhdojnë në këtë rrugë.

SHBA, e cila nuk dëshiron që Turqia të ketë një sistem të mbrojtjes ajrore dhe avionë lufte të gjeneratës së re, mund ta gjejë veten ballë për ballë me një aleat të NATO-s, ushtria e të cilit është e zbukuruar me armë ruse.