Shpresat e BE se një marrëveshje e re Brexit do të arrihet deri në fund të javës po zbehen shpejt, ndërkohë që negociatorët paralajmërojnë rishikimin e propozimeve të Mbretërisë, për të shmangur një kufi “të vështirë” në Irlandë.
Të dyja palët kërkojnë të shmangin Brexit pa marrëveshje deri në datën e largimit të planifikuar në Mbretërinë e Bashkuar më 31 tetor..
Zyrtarët po bëjnë gjithçka është e mundur, që diplomacia të vazhdojë këtë javë në samitin e liderëve të BE të enjten dhe të premten, me mundësinë që një samit shtesë i Këshillit Evropian të thirret para fundit të muajit.
Sipas një projekti në Mbretërinë e Bashkuar të paraqitur gjatë fundjavës, Irlanda Veriore do të bëhej një zonë e dyfishtë doganore, duke zbatuar rregullat doganore të BE-së dhe Britanisë. Kjo do të nënkuptojë kontrollimin e mallrave që hyjnë në Irlandën Veriore dhe aplikimin e një trajtimi të diferencuar lidhur me tarifat, në varësi të vendit ku përfundojnë ato mallra, ose në Irlandën Veriore ose në tregun e vetëm të BE-së.
BE nuk është e bindur nga propozimet britanike, për të cilat shqetësohet se do të ishin mjaft komplekse.
Cili është problemi me propozimet doganore në Mbretërinë e Bashkuar?
Michel Barnier, shefi negociator i BE për Brexit, të Dielën tregoi shembullin e sheqerit për të shpjeguar vështirësitë. Ai dha shembullin që Britania e Madhe pas Brexitit mund të bënte një marrëveshje tregtare me një vend të madh prodhues të sheqerit (siç është India apo Brazili).
Ai vuri në dukje se sheqeri mund të importohet në Irlandën Veriore, të shmangë tarifat e BE-së, më pas të shndërrohet në pije joalkoolike dhe të shitet në bllokun e 27 vendeve.
Zyrtarët e BE thonë se Britania ende nuk ka dhënë përgjigje bindëse se si t’i shmangë këto lloj problemesh.
A është e mundur një marrëveshje ditën e enjte?
BE ka këmbëngulur që për të arritur një marrëveshje në Këshillin Evropian, do të duhet të ekzistojë një tekst ligjor i dakorduar përpara bisedimeve të së enjtes. Ideja e Johnson se detajet e një marrëveshjeje mund të zgjidhen midis drejtuesve në tryezën e samitit është hedhur poshtë nga zyrtarët e BE-së.
A nënkupton kjo një Brexit pa marrëveshje më 31 tetor?
Jo domosdoshmërisht. BE nuk e ka përjashtuar idenë që negociatat ë vazhdojnë pas samitit të kësaj jave.
Brukseli gjithashtu ka mundësinë e thirrjes së një samiti tjetër të liderëve të BE më vonë këtë muaj, me shumë gjasë në 29-30 tetor, për të aprovuar një marrëveshje ose një vonesë të mëtejshme për Brexit.
Ç’është më e rëndësishmja, Johnson është i detyruar nga Benn Act, legjislacioni i miratuar në parlamentin e Mbretërisë së Bashkuar më 9 shtator, të kërkojë nga liderët e BE një zgjatje të Brexit nëse ai nuk arrin marrëveshje me Brukselin deri më 19 tetor.
Qëllimi i BE-së në negociatat gjatë ditëve të ardhshme është që të largojë propozimet doganore në Mbretërinë e Bashkuar larg sistemit të dyfishtë, që Britania po propozon për Irlandën Veriore.
Brukseli dëshiron që Irlanda Veriore të jetë, de fakto, në bashkimin doganor të BE-së edhe nëse ligjërisht mbetet brenda në Mbretërinë e Bashkuar, që do të thotë, një kufi i besueshëm doganor i BE-së për produktet që kalojnë Detin Irlandez nga Britania e Madhe.
A është një marrëveshje e mundshme, qoftë edhe në një datë të mëvonshme?
Diplomatët e BE-së nuk e kanë humbur shpresën se mund të gjendet një zgjidhje.
“Le të mos vrasim zogun që është akoma gjallë. Mund të fluturojë, “tha një diplomat.