Rreziku ekonomik i koronavirusit është në mënyrë eksponenciale më i madh sesa rreziqet e tij shëndetësore. Nëse virusi ndikon drejtpërdrejt në jetën tuaj, ka shumë të ngjarë ta bëjë këtë duke ju izoluar, duke detyruar punëdhënësin tuaj t’iu pushojë nga puna, ose të falimentojë biznesin tuaj.
Triliona dollarë të fshirë nga tregjet financiare këtë javë do të jenë vetëm fillimi, nëse qeveritë tona nuk marrin masat e duhura. Coronavirus do të dëmtojë ekonomikisht miliona, veçanërisht pasi epidemia ka formuar një simfoni të përsosur me rrëzimin e tregut të aksioneve, një luftë nafte midis Rusisë dhe Arabisë Saudite dhe një tjetër krizë të mundshme emigrantësh nga Siria.
Po aq e rëndësishme sa luftimi i virusit, edhe më i rëndësishëm biles, është vaksinimi i ekonomive tona kundër pandemisë dhe panikut që ajo shkakton. Vuajtjet njerëzore mund të vijnë në formën e sëmundjes dhe vdekjes; por gjithashtu dhe në formën e pamundësisë suaj për të paguar faturat apo kreditë.Veçanërisht bizneset e vogla po vuajnë, ndërsa zinxhirët e furnizimit po shuhen, duke i lënë ato pa produkte ose materiale thelbësore.
Mbyllja e fabrikave në Kinë ka çuar në një rekord të ulët në Indeksin e Menaxherit të Blerjes së vendit i cili mat prodhimin. Kina është eksportuesi më i madh në botë dhe është përgjegjës për një të tretën e prodhimit global, kështu që problemi i Kinës është problemi i të gjithëve, madje edhe në mes të një lufte tregtare midis Shtëpisë së Bardhë dhe Pekinit.
E gjithë kjo e bën edhe më shqetësuese që qeveritë vazhdojnë ta shohin këtë si një krizë shëndetësore, jo si një krizë ekonomike. Është koha që ekonomistët t’ua marrin mjekëve nga dora këtë krizë, përpara se të përhapet pandemia e vërtetë.
Është e vështirë të imagjinohet që Italia të mos hyjë në recesion (ekonomia e nëntë më e madhe në botë tani është e bllokuar). Është gjithashtu e vështirë të imagjinohet se Evropa dhe partneri i saj më i madh tregtar, Shtetet e Bashkuara, të mos ndikohen. Dhe është e pamundur të shihet se si ndonjë prej këtyre faktorëve nuk do të ndikojë në rënien e ekonomisë globale, përveç nëse qeveritë ndërmarrin më shpejtë dhe më fortë masa, jo sikurse vepruan 12 vjet më parë gjatë krizës së fundit financiare.
Aksionet janë më të larta kësaj here, sepse duket se ka një përpjekje të koordinuar për të dëmtuar ekonomikisht shumë vende perëndimore. Megjithëse Kina mbante barrën e kostos ekonomike dhe njerëzore të virusit, shumë në Pekin do të lumturohen kur të marrin ar dhe para nga dobësimi i ekonomisë amerikane, dhe një shpërqendrim nga luftërat tregtare të Trump, të cilat dukeshin se po përshkallëzohen pa mbarim.
Kjo krizë ka të bëjë me shumë më tepër sesa koronavirusin, çmimet e naftës, apo edhe ekonominë globale. Kjo ka të bëjë me balancën e fuqisë midis Lindjes dhe Perëndimit. Epiqendra e kësaj ka qenë, për 10 vitet e fundit, Siria. Pas një dekade konflikti në tokë, lufta tani duket se është përqendruar në rrafshin ekonomik.
Për të mbijetuar nga këto ndërrime, SHBA, Mbretëria e Bashkuar dhe të tjerët do të duhet të mbrojnë të ardhmen e biznesit të tyre, të madh dhe të vogël, dhe të kërkojnë mundësi për të përfituar nga rendi i ri ekonomik botëror, jo ta mohojnë atë. Injorimi i këtyre ndryshimeve do të jetë edhe më i dëmshëm se çdo pandemi./ The Independent
VAZHDO TË LEXOSH MË TEPËR PËR TEMËN
CNBC/ Bursat europiane “humbasin kontrollin”
CNBC/ “Durojmë sot për të marrë fitimet nesër”
