Që nga viti 2017, Strategjia Kombëtare e Sigurisë e Amerikës është përqendruar në një konkurrencë të madhe të fuqisë, dhe sot Uashingtoni është i zënë duke portretizuar marrëdhëniet tona me Kinën si një luftë e re e ftohtë.
Natyrisht, konkurrenca për pushtet mbetet një aspekt thelbësor i politikës së jashtme, por ne nuk duhet ta lejojmë atë të lërë në hije kërcënimet në rritje transnacionale të sigurisë që teknologjia po vendos në axhendë.
Tranzicionet e pushtetit midis shteteve janë të njohura në politikën botërore, por zhvendosja e drejtuar nga teknologjia sjell një kompleksitet të ri dhe të panjohur.
Ndryshimi teknologjik po vendos një numër çështjesh, përfshirë stabilitetin financiar, ndryshimin e klimës, terrorizmin, krimin në internet dhe pandemitë, në axhendën globale.
Fusha e marrëdhënieve transnacionale jashtë kontrollit të qeverisë përfshin, mes të tjerash, bankierë dhe kriminelë që transferojnë në mënyrë elektronike fondet, terroristë që transferojnë armë dhe plane, hakerat që përdorin mediat sociale për të shkatërruar proceset demokratike dhe kërcënimet ekologjike si pandemitë dhe ndryshimet klimatike.
COVID-19, për shembull, tashmë ka vrarë më shumë amerikanë sesa vdiqën në luftërat Koreane, Vietnam dhe Irak, megjithatë kemi shpenzuar pak për t’u përgatitur për të. COVID-19 nuk do të jetë pandemia e fundit ose më e keqja.
Individët dhe organizatat private, duke filluar nga WikiLeaks, Facebook, dhe fondacionet deri tek terroristët, janë të gjithë të autorizuar të luajnë role të drejtpërdrejta në politikën botërore.
Përhapja e informacionit do të thotë që pushteti shpërndahet më gjerësisht, dhe rrjetet informale mund të nënvlerësojnë monopolin e burokracisë tradicionale. Dhe shpejtësia e transmetimit në internet të informacionit do të thotë që qeveritë kanë më pak kontroll mbi axhendat e tyre.
Izolimi nuk është zgjidhje. Por kërcënimi nuk është fizik. Rrjetet elektrike të Amerikës, sistemet e kontrollit të trafikut ajror dhe bankat janë të ndjeshme ndaj elektroneve që mund të burojnë kudo brenda apo jashtë kufijve të SHBA. Oqeanet nuk ndihmojnë. Një sulm në internet mund të vijë nga dhjetëra milje larg.
Liritë demokratike, përveç infrastrukturës, janë të ndjeshme ndaj sulmit kibernetik.
Shumë vëzhgues supozojnë se për shkak se kompani të mëdha teknologjike si Facebook, Google dhe Twitter kanë origjinën në SHBA, ato janë instrumente të fuqisë amerikane. P
or në zgjedhjet presidenciale të SHBA për vitin 2016, Rusia ishte në gjendje t’i përdorte këto kompani si armë për të ndikuar në rezultat. Të tjerët mund të ndjekin modelin e saj.
Revolucioni i informacionit dhe globalizimi po ndryshojnë politikën botërore në një mënyrë që do të thotë që edhe nëse SHBA dominon, ajo nuk mund të arrijë shumë nga qëllimet e saj duke vepruar vetëm.
Por Strategjia Kombëtare e Sigurisë Kombëtare e SHBA për 2017 merret shumë pak me këto kërcënime, dhe veprime si tërheqja nga marrëveshja e klimës në Paris dhe Organizata Botërore e Shëndetit janë hapa në drejtimin e gabuar.
Në disa çështje, ushtarake dhe ekonomike, udhëheqja e njëanshme e SHBA mund të funksionojë. Për shembull, Marina e SHBA është shumë e rëndësishme për të mbrojtur lirinë e lundrimit në Detin e Kinës së Jugut, dhe në recesionin aktual global, Rezerva Federale e SHBA-së ka rolin kryesor.
Por për çështje të tjera, suksesi do të kërkojë bashkëpunimin e të tjerëve.
Për shumë çështje transnacionale, fuqizimi i të tjerëve mund të ndihmojë SHBA të arrijnë qëllimet e veta.
Në këtë botë të re, rrjetet dhe lidhja bëhen një burim i rëndësishëm fuqie dhe sigurie.
Në një botë me kompleksitet në rritje, shtetet më të lidhura janë më të fuqishmet.
Në të kaluarën, hapja e Amerikës rriti aftësinë e saj për të ndërtuar rrjete, mirëmbajtur institucione dhe aleanca.
Tani shtrohet pyetja nëse ajo hapje dhe gatishmëri për t’u angazhuar me botën do të rezultojë e qëndrueshme në politikën e brendshme të SHBA.
Joseph S. Nye, Jr. është profesor në Universitetin e Harvardit.
Përkthyer dhe përshtatur nga Project Syndicate/ Konica.al
VAZHDO TË LEXOSH MË TEPËR PËR TEMËN
Ditë të vështira e presin Kinën dhe Xi Jinping…
A mund të parandalohet Lufta e Ftohtë SHBA-Kinë?
“Kina, tigër që ha ‘kokat’ e aleatëve të NATO-s”
