Ka shpresë se një vaksinë koronavirus mund të jetë e gatshme deri në fund të vitit. Por që ajo të eliminojë COVID-19, duhet të vaksionhet shumica e njerëzve. Dhe nëse përfitimet mbrojtëse të një vaksine COVID-19 pakësohen shpejt (siç duket të ndodhë me antitrupa të fituara natyrshëm) ruajtja e imunitetit do të kërkojë vaksinime të shumta. Pra, përveç faktit që nëse njerëzit vazhdojnë të përsërisin shpimet e tyre, masa kritike do të bjerë shpejt./Konica.al
Si do ta sigurojnë politikanët shumicën vendimtare dhe përsëritjen? Për kryeministrin e Mbretërisë së Bashkuar Boris Johnson (i cili, i etiketon ata që kundërshtojnë vaksinimin si “budallenj”), për të tjerët vaksinimi është çështje funksionimi. Ekziston një rast logjik (ne njohim njerëz që kanë vdekur ose kanë vuajtur nga COVID-19) dhe një çështje morale (për të mbrojtur të tjerët, nëse jo veten).
Megjithatë, ndjenja e kundër-vaksinimit e përqendruar në të drejtat e qytetarëve për të mos vepruar është e qartë. Një sondazh bërë tek 2,000 perosna në të gjithë Mbretërinë e Bashkuar zbuloi se 14% do të refuzojnë të marrin një vaksinë.
Të drejtat e qytetarëve për të mos e bërë, do të thotë që vaksinimi i detyrueshëm nuk mund të përjashtohet (dhe nuk është përjashtuar). Historia e programeve të tjera të vaksinimit, veçanërisht fushata e parë me të vërtetë kombëtare kundër lisë, tregon se sa e vështirë do të jetë balancimi i të drejtave dhe detyrave.
Një veprim i zhdukur
Shpikja e vaksinimit e shekullit të 19-të krijoi një imperativ të ri kombëtar për Mbretërinë e Bashkuar, për të luftuar linë endemike. Rreziku i vdekjes nga lija për ata që i zinte, ishte kryesisht më i lartë se ai për COVID-19 sot. Të mbijetuarit fituan imunitet, por shpesh me kosto fizike dhe probleme shëndetësore afatgjata.
Vaksinimi dhe eleminimi i mëpasshëm duhet të kishin qenë një vendim i pamendë. Megjithatë, shpërthimet lokale dhe rajonale vazhduan gjatë shekullit të 19-të. Qeveritë e asaj periudhe pretendonin (nganjëherë gabimisht) se klasa e mesme do të kuptonte vlerën e vaksinimit. Të varfërit dhe mosha jomadhore ishin tjetër gjë. Për ta, përgatitej vaksinim i detyrueshëm masiv.
Rezultati ishte një atmosferë shpërthyese. Thashethemet për vdekjet pas vaksinimit dhe për grumbullimin e të varfërve si kafshë, krijuan një reagim të ashpër popullor, me disa organizime nën ombrellën e Lidhjes Kombëtare Kundër-Vaksinimit.
Megjithatë edhe pasi vaksinimi u bë i detyrueshëm në vitin 1853, kishte shumë mënyra në të cilat, rastësisht ose nga synimi, qytetarë të zakonshëm e shmangnin gjilpërën. Disa njerëz thjesht u zhdukën nga regjistrimet ose nuk paraqiteshin kur u kërkohej. Më të prirurit për ta bërë këtë (ato në shtëpi me njerëz ose emigrantë, për shembull) ishin gjithashtu grupet më të ndjeshme ndaj sëmundjeve.
Të dhënat e regjistrimit vazhdimisht falsifikonin popullsinë kombëtare. Numërimi në vitet 1800 mund të kishte firo rreth 10% të disa komuniteteve. Edhe për regjistrimin e vitit 2011, rreth 6.1% e popullsisë besohet të mos jetë përfshirë. Arritja e vaksinimit në pjesën dërrmuese është e vështirë atje ku nuk dihet numri i vërtetë i masës dhe më të prekshmit janë më pak të zbulueshëm.
Të varfrit gjithashtu “bllokuan” sistemin e vaksinimit. Ndonjëherë ata binin dakord ta bënin dhe më pas nuk paraqiteshin, një tipar i përbashkët për sistemet e detyrimit, ku nuk ka sanksion përfundimtar. Në raste të tjera, si për shembull në Keighley në 1882, njerëzit do ta plotësonin këtë aktivitet, me dërgimin e një letre anonime në shenjë urrejtje në përpjekje për të prishur punën e vaksinuesve vendas./Konica.al
Luftoni për të drejtat e tyre
Shfrytëzimi i tensioneve lokale ishte gjithashtu një teknikë e dobishme shmangie. “Trazirat e lisë” përballë përpjekjeve për detyrim të vrazhdë ishin të shpeshta dhe të qëndrueshme. Ndonjëherë i organizuar nga agjentët lokalë, nganjëherë nxitur nga raste të fëmijëve që vdisin pas vaksinimit, trazira të tilla ndryshonin në një spektër i vogël dhe i lokalizuar në mbarë bashkësinë dhe gjithëpërfshirëse. Trazirat në Ipswich, Henley, Leicester dhe Newcastle ishin veçanërisht të dukshme.
Nuk duhet të harrojmë gjithashtu, se kundërshtarët e vaksinimit përhapnin thashetheme, si dhe vaksinat e karikaturuara dhe vaksinuesit, duke dëmtuar besueshmërinë e sistemit në imagjinatën e publikut. Këto përfshinin një karikaturë nga vitet 1880, në të cilën fëmijët të pambrojtur hidheshin me lopatë në gojën e një lope të sëmurë, ndërsa, në skajin tjetër, një mjek i portretizuar si djall që mishëron fëmijët e vdekur, të jashtëqitur nga lopa në një karrocë të lidhur për varret masive.
Në korrik të vitit 2020 figurat publike u akuzuan për përdorimin e Twitter me të njëjtin efekt për vaksinimin COVID-19.
Me forcë, ndërsa politikanët përdorën ligjin për të detyruar vaksinimin, ligji gjithashtu mund të kthehet kundër tyre. Dënimet ndaj prindërve për mospranimin e vaksinimit të fëmijëve, të paraqitura në 1853 dhe forcuar në 1867, u injoruan në mënyrë rutinore nga gjykatat. Vaksinimi i detyrueshëm i fëmijëve u hoq në 1898 dhe u paraqit liria për të refuzuar.
Kundërshtimi i gjatë i vaksinimit nga disa shkencetarë, si dhe njerëz të thjeshtë u kristalizua në 1885 me nje demonstrim të madh në Leicester. Kjo protestë e vogël dhe e vazhdueshme në të gjithë vendin e detyroi qeverinë të prezantojë një Komision Mbretëror për të reflektuar në të gjithë çështjen e detyrimit. Aktgjykimi përfundimisht ra në anën e të drejtave të individit.
Nuk është e vështirë të imagjinohet çështja e të drejtave të njeriut të vitit 2021, në të cilën një gjykatë duhet të vendosë për bilancin e detyrës juridike dhe kolektive të qytetarëve për t’u vaksinuar kundër COVID-19 në të drejtën individuale për të zgjedhur.
Elitat politike dhe mjekësore besojnë se njerëzit do të pranojnë përgjegjësinë morale: “të vaksinohen”. Megjithatë, mendimi epohet në faktin se si funksionon një program i vaksinimit masiv.
Po shohim disa nga mësimet e skemave të vaksinimit të shekullit të 20-të të përsëritura, me fushata informimi publik dhe elementë të detyrimit përmes programeve të vaksinimit në shkolla dhe shtëpi të kujdesit. Sidoqoftë, mungesa e një besimi serioz të dhënë ndaj “budallenjve” kundër vaksinimit dhe rezistencës që një program vaksinimi mund të krijojë ndjehet njëlloj si në shekullin XIX./Konica.al
(The Conversation)
VAZHDO TË LEXOSH MË TEPËR PËR TEMËN
“Nuk ka vdekur askush nga COVID-19, janë mashtrime, vaksina do të na vrasë”
“Mora pjesë në 4 studime kundër HIV/AIDS”
“Koronavirusi ka nxitur shitjen e ilaçeve të rreme”
