Lulekopra është një barishte shumë popullore me një histori mjaft interesante. E hollë, e gjatë, lule verdhë. Sot e gjejmë kudo, por në të shkuarën lulekopra ka qenë aq e çmuar sa mbahej e mbrojtur dhe ruhej me fanatizëm si bizhuteri e një rëndësie të madhe.
Lulekopra ka emrin botanik Anethum graveolens.
Vlera financiare e lulekoprës mund të ketë rënë ndjeshëm ndër shekuj, por hijeshia e saj aspak nuk njeh rënie. Bima e lulekoprës ka vendlindjen në rajonin e Mesdheut, madje fushat e shpatet e Shqipërisë mbulohen me një tapet natyral lulesh fantastike me ngjyrë të verdhë.
Për mijëra vite me rradhë, lulekoprës i janë thurur lavde për vlerat mjekësore por edhe ato të kulinarisë. Edhe Hipokrati, Babai i Mjekësisë e përdorte lulekoprën në përgatitjen e një recete për pastrimin e gojës. Ushtarët në lashtësi përdornin farat e lulekoprës për të përshpejtuar shërimin e plagëve. Fama e lulekoprës është shpërndarë në të gjithë historinë e njerëzimit.
Historia shumëngjyrëshe e lulekoprës
Ajo ka një shije unike që e bën shumë interesante. Për më tepër ajo vë vulën në çdo gatim në kuzhinë. Gjethet, farat dhe lulet e kësaj bime janë fantastike.
Rritja e lulekoprës në kopësht
Bima e koprës rritet krenare dhe arrin një gjatësi domethënëse. Asaj i pëlqen dielli dhe të jetë e mbrojtur. Preferon një terren të kulluar mirë dhe të mirëmbajtur. Në kopsht ajo duhet mbajtur larg bimëve dhe luleve që pjalmojnë njëra-tjetrën. Bima e koprës është e brishtë. Mjafton një erë dhe e rrëzon përtokë. Ndaj ajo duhet mbajtur në një vend të mbrojtur në gjendje të lidhur, ku nuk ka rrezik.
Në verë, bima e koprës çel lulet e bukura plot erë dhe ngjyrë të verdhë. Ka njerëz që përveç luleve janë të interesuar të shfrytëzojnë vlerat e plota të gjetheve të bimës. Një bimë e vetme arrin të prodhojë plot fara që janë të përdorshme për vite të tëra.
Farat mund t’i mbillni direkt në kopësht por duhet të siguroheni që ato do të ujiten me bollëk. Fidanët e hollë të koprës duhen të mbahen të paktën 30 centimetra larg nga njëri tjetri. Rritja e koprës në ambiente të brendshme mund të bëhet në ato stinë kur dielli nuk mungon. Bima do të jetë shtatvogël në krahasim me atë që rritet në ambientet e jashtme por shija do të jetë e njëjtë. Fijet e holla të saj do të jenë të dendura por ju mund t’i jepni një formë të kënaqëshme për syrin.
Përdorimi i lulekoprës
Gjithçka përveç kërcellit mund të përdoret nga kjo bimë. E megjithatë ndryshimi qëndron tek intensiteti i shijes që do të merrni nga bima e mirë. Gjethet kanë aromë më të butë dhe mund të përdoren në gatimet me vezë, peshk, djathë dhe perime.
Lulet që çelin në majë të bimës kanë më shumë aromë dhe mund të përdoren në turshi. Farat e bimës kanë shijen dhe aromën më të fortë. Ato janë fantastike nëse i përdorni në gatime si: supat, peshku dhe perimet. Mund t’i përdorni në gatimin e bukës, përzieni me uthull ose t’i shtoni në sasi të vogla në ëmbëlsira, veçanërisht ato që përmbajnë mollë.
Përdorimi mjekësor i lukekoprës
Çaji i përgatitur me një lugë gjelle me fara kopre trajton problemet me tretjen dhe lemzën. Për më tepër ajo trajton edhe dhimbjet e barkut dhe stimulon prodhimin e qumështit tek gratë lehonë. Nëse dëshironi thonj të bukur e të fortë zhysni duart në lëngun e farave të koprës, një bimë nga e cila ne marrim shumë përfitime.
VAZHDO TË LEXOSH MË TEPËR PËR TEMËN
7 vendet më të pazakonta turistike në botë
Eksporti i vajit të ullirit dyfishohet
