Në vitet e kaluara, ishte shumë e zakonshme që fëmijët të hiqnin bajamet dhe adenoidin. Sot, mjekët dinë shumë më tepër për bajamet dhe adenoidin dhe janë më të kujdesshëm në rekomandimin e heqjes.
Bajamet janë një masë indi në formë ovale, rozë në të dy anët e fytit. Adenoidi është i ngjashëm me bajamet dhe ndodhet në pjesën e sipërme të fytit, sipër uvulës dhe pas hundës. Të dyja, bajamet dhe adenoidi, janë pjesë e mbrojtjes së trupit kundër infeksioneve.
Tonsiliti është një inflamacion i bajameve zakonisht për shkak të infeksionit. Ka disa shenja të bajameve, duke përfshirë:
- Bajamet e kuqe dhe të fryra
- Shtresë e bardhë ose e verdhë mbi bajame
- Një zë i ngjirur.
- Dhimbje e fytit
- Gëlltitje e pakëndshme ose e dhimbshme
- Nyjet limfatike (“gjëndra”) të fryra në qafë
- Ethe
Simptomat e adenoidit të zgjeruar
Nuk është gjithmonë e lehtë të dallosh kur adenoidi i fëmijës është zmadhuar. Disa fëmijë lindin me një adenoid më të madh. Të tjerë mund të kenë një zmadhim të përkohshëm të adenoidit për shkak të ftohjes ose infeksioneve të tjera. Kjo është veçanërisht e zakonshme tek fëmijët e vegjël. Ënjtja ose zmadhimi i vazhdueshëm mund të shkaktojë probleme të tjera shëndetësore si infeksione të veshit dhe sinusit.
Disa shenja të zmadhimit të adenoidit janë:
- Shumicën e kohës marrin frymë përmes gojës në vend të hundës
- Hunda tingëllon “e bllokuar” kur fëmija flet
- Frymëmarrje e zhurmshme gjatë ditës
- Gërhitja gjatë natës
Si bajamet ashtu edhe adenoidi mund të zmadhohen nëse fëmija ka simptomat e përmendura më sipër, së bashku me ndonjë nga sa vijon:
- Frymëmarrja ndalet për një periudhë të shkurtër kohore gjatë gërhitjes natën ose frymëmarrjes me zë të lartë (kjo quhet “apnea e gjumit”).
- Mbytje ose gulçim gjatë gjumit.
- Vështirësi në gëlltitje, veçanërisht ushqime të ngurta.
- Një “zë fyti i ngjirur” i vazhdueshëm, edhe kur nuk ka bajame.
Mjekimi
Nëse fëmija shfaq ndonjë nga këto shenja ose simptoma të zmadhimit të bajameve ose adenoidit dhe nuk duket se po përmirësohet gjatë një periudhe javore, bisedoni me pediatrin. Në shumë fëmijë, bajamet dhe adenoidet zmadhohen pa infeksion të dukshëm. Shpesh ato tkurren pa trajtim.
Sipas udhëzimeve të Akademisë së Pediatrisë, mjeku mund të rekomandojë kirurgji për kushtet e mëposhtme:
- Ënjtje e bajameve ose adenoideve që e vështirëson frymëmarrjen normale (kjo mund të përfshijë ose jo apnean e gjumit).
- Bajamet që janë aq të fryra sa që fëmija ka probleme me gëlltitjen.
- Një adenoid i zmadhuar që e bën frymëmarrjen të pakëndshme, ndryshon rëndë të folurit dhe mundësisht ndikon në rritjen normale të fytyrës. Në këtë rast, mund të rekomandohet kirurgji për të hequr vetëm adenoidin.
- Fëmija ka infeksione të përsëritura të veshit ose të sinusit pavarësisht trajtimit. Në këtë rast, mund të rekomandohet kirurgji për të hequr vetëm adenoidin.
- Fëmija ka shpesh herë dhimbje të forta të fytit çdo vit.
- Nyjet limfatike nën nofullën e poshtme janë të fryra ose të ndjeshme për të paktën gjashtë muaj, edhe me trajtim me antibiotikë.
- Megjithëse nuk është aq e zakonshme sa dikur, disa fëmijëve duhet t’u hiqen bajamet dhe/ose adenoidet. Nëse fëmija ka nevojë për operacion, sigurohuni që të dijë se çfarë do të ndodhë para, gjatë dhe pas operacionit.
VAZHDO TË LEXOSH MË TEPËR PËR TEMËN
Dhimbje fyti? Çfarë mund të bëni për ta qetësuar!
Çfarë rrezikon fëmija pas këtij operacioni?
A ka nevojë fëmija tuaj të heqi bajamet?
