MENU
klinika

Analiza

Falë BE-së, Putini ka një mundësi për të fituar

27.06.2022 - 08:48

Në ditët e para pas pushtimit të Vladimir Putinit, përgjigja e Evropës ishte një forcë dhe unitet mahnitës.

Pa nxitje apo ndonjë udhëheqje globale, turmat protestuan në të gjithë kontinentin dhe qeveritë ofruan të dërgonin armë dhe të pranonin refugjatët ukrainas. Dukej sikur Putini kishte bërë një llogaritje të gabuar katastrofike, duke bashkuar botën e lirë kundër tij dhe duke sjellë sanksionet më të forta ndonjëherë.

Por kjo tani po ndryshon – dhe shpejt.

Samiti i Bashkimit Evropian këtë javë duket se ofroi plot fjalë të ngrohta për Volodymyr Zelensky dhe statusin e “kandidatit për anëtarësim” për vendin e tij.

Por në prapaskenë, ka një mosmarrëveshje. Ukraina nuk do të bashkohej përpara se vendet e tjera të ishin gati për të asimiluar njerëzit e saj.

Procesi i anëtarësimit zgjat një dekadë ose më shumë. Siç theksoi kohët e fundit një zyrtar i Kremlinit, Ukraina mund të mos ekzistojë brenda dy viteve.

Ndarjet nuk ndalen me kaq. Për shembull: Putin është një partner, apo partneri më i rëndësishëm? Emmanuel Macron vazhdon t’i telefonojë atij dhe herë pas here paralajmëron pjesën tjetër të Evropës se Rusia nuk mund të “poshtërohet”.

Kryeministri i Estonisë është përgjigjur drejtpërdrejt. “Putini mund të shpëtojë fytyrën duke u kthyer në Rusi”, tha ajo në udhëtimin e saj të fundit në Londër. “Nuk bën sens të flasim vërtet me të nëse duam të japin mesazhin se ai është i izoluar.” Presidenti i Polonisë është edhe më i ashpër, pasi pyet nëse dikush shqetësohet për të shpëtuar imazhin e Hitlerit.

Pastaj vjen Gjermania. Olaf Scholz, kancelari i saj i ri, fillimisht u zotua të shpenzojë 100 miliardë euro më shumë për mbrojtjen, të blejë F-35 amerikanë dhe të heqë dorë nga gazsjellësi i sapondërtuar Nord Stream 2. Por armët e premtuara nga Gjermania kanë qenë të ngadalta. Shtatë aviatorë PzH 2000, të premtuara në fillim të majit, u dorëzuan këtë javë. Por ende nuk ka asnjë shenjë të artilerisë së premtuar të raketave dhe tankeve kundërajrore.

Ka dyshime në rritje në Berlin se Scholz po përpiqet të luajë me të dyja palët, duke kërkuar një zgjidhje më të përputhshme me Putinin për krizën.

Një nga këshilltarët e tij të lartë tha këtë javë se ne duhet të mendojmë sa më shumë për marrëdhëniet me Moskën pas konfliktit, sa për furnizimet me armë në Ukrainë.

Në një fjalim të madh politik këtë javë, Scholz tha se Putini duhet penguar – por nuk i uroi fitoren Ukrainës.

Ndoshta një pjesë e tij mendon se Zelensky është i dënuar, gjë që ngre pyetjen: pse të zgjasësh agoninë? Dhe pse ta vendosni Gjermaninë në një situatë mjerimi të shmangshëm?

Kjo ishte, nga ana tjetër, e meta në planin e sanksioneve.

Nëse Gjermania nuk ka alternativë ndaj naftës dhe gazit rus, atëherë ajo gjithmonë do të vazhdonte të blinte – duke financuar luftën e Putinit. Por me çmime shumë më të larta.

Këto çmime do të ishin më të ulëta (dhe Kremlini shumë më i varfër) nëse sauditët do të luanin top, duke pompuar më shumë naftë për të mbajtur çmimet botërore poshtë, siç bënë në vitet 1980. Por Mohammed bin Salman, Princi i Kurorës, nuk po zgjedh anë. Ai në mënyrë të dukshme nuk arriti të dënojë pushtimin e Ukrainës dhe ka një zakon të stilit të Macron-it për të folur vazhdimisht me Putinin. Kur ministri saudit i energjisë shkoi në samitin ekonomik të Shën Petersburgut javën e kaluar, ai deklaroi se marrëdhëniet e vendit të tij me Rusinë ishin “po aq të ngrohta sa moti në Riad”.

Folësi i lidhur me video në konferencën e Putinit, meqë ra fjala, ishte Xi Jinping – tani shumë më afër Moskës sesa dukej se ishte menjëherë pas pushtimit. Presidenti Xi mbushi 69 vjeç javën e kaluar dhe e festoi duke thirrur Putinin për ta siguruar atë se marrëdhëniet Kinë-Rusi kanë ruajtur “vrullin” përballë “turbulencës dhe transformimit global”.

Rusia tani ka zëvendësuar Arabinë Saudite si furnizuesi kryesor i naftës në Kinë. Sa i përket Indisë, ajo po blen 25 herë më shumë naftë ruse sesa dikur. Gjithsesi, Rusia duhet të fitojë 320 miliardë dollarë (260 miliardë £) duke shitur energji këtë vit, 35 për qind më shumë se vitin e kaluar.

German Chancellor Olaf Scholz, right, and French President Emmanuel Macron stand in front of the Brandenburg Gate after a meeting in Berlin, Monday, May 9 2022. To mark Europe Day, the Brandenburg Gate is illuminated in Ukraine’s national colors. (Michael Kappeler/dpa via AP)

Nëse Gjermania do të kishte ndaluar blerjen e gazit rus, sanksionet mund të kishin patur edhe më shumë efekt. Por nuk patën. Tani Putini ka gjetur klientë të rinj dhe mënyra të reja për të marrë shumë gjëra të tjera që i nevojiten. Sanksionet do të shkaktojnë pasoja: inflacioni rus është i lartë dhe ekonomia e saj do të ketë një rënie të krahasueshme me 2008.

Por me rezerva të mëdha parash dhe me shumicën e ushtrisë ruse në Ukrainë, nuk është e vështirë të shihet një situatë ku Putini përfundon duke fituar.

Ai tashmë po përgatitet, duke ftuar Evropën të imagjinojë një dimër ku ai ka kontrollin – dhe duke mbyllur rubinetat e gazit të Evropës. Ai ka bërë shkurtime të vogla në furnizimet e tij në Evropë në ditët e fundit, për të parë se kush vuan. Ai nuk ka mbetur i zhgënjyer. Robert Habeck, zëvendëskryeministri dhe ministër i Energjisë i Gjermanisë, tha dje se “është një sulm ekonomik”. Nuk duket si një vend i gatshëm të shkëputet nga gazi rus së shpejti.

Pra, kjo na kthen te ndarja e Evropës.

Vendet post-sovjetike, shumë prej të cilave iu bashkuan BE-së vetëm për t’u mbrojtur nga Rusia, e shohin këtë si një kërcënim ekzistencial. Nëse Putini ka sukses në Ukrainë, ai do të shkatërrojë rendin e vjetër botëror të bazuar në rregulla, i cili mbron vendet e vogla nga ato të mëdha. Kina do të ”gëlltiste” Tajvanin. Putini do të fillonte të mendonte për një korridor tokësor për në Kaliningrad, enklavën ruse në anën tjetër të Lituanisë.

Ndërkohë, Franca dhe Gjermania flasin për realpolitikë: nevojën për të qenë të vendosur me Rusinë, por për t’u marrë me të në një afat më të gjatë.

Për të ofruar anëtarësim në BE, jo shumë shpejt. Për t’i ofruar mbështetje Ukrainës, por jo aq larg sa për ta shpëtuar atë. E gjithë kjo do të përputhej me bastin fillestar të Putinit: se një Perëndim i rraskapitur nuk mund të mbrojë më demokracinë dhe nuk ka oreks për një luftë të zgjatur.

Mund të mos ketë mbetur shumë kohë për t’i provuar atij se e ka gabim.

Burimi: Telegraph UK

Përktheu dhe përshtati: Konica.al