MENU
klinika

Editoriali i The Guardian

Një leksion për liderët nga Sri Lanka: Reputacioni nuk mjafton!

14.07.2022 - 12:40

Për shumë vjet, shumë përpara zgjedhjes së tij në presidencën e Sri Lankës, Gotabaya Rajapaksa nxiti frikë.

Familja e tij e quajti atë “terminator”, por reputacioni i tij për pamëshirshmëri shtrihej përtej politikës.

Si sekretar i mbrojtjes gjatë presidencës së vëllait të tij Mahinda, nga viti 2005 deri në 2015, ai mbikëqyri humbjen e Tigrave Tamil; rreth 40,000 tamilë vdiqën dhe kishte raste të shumta të dokumentuara të vrasjeve të paligjshme dhe zhdukjev.

Human Rights Watch pretendon se ai është i përfshirë në krime lufte. 

Tani skenat e protestuesve që zhyten në pishinën e tij dhe që sulmuan pallatin presidencial fundjavën e kaluar, kanë treguar se zemërimi e ka larguar frikën.

A Look At Sri Lanka's Powerful Rajapaksa Family

Familja Rajapaksa sundoi për një kohë të gjatë, dhe kryesisht, në sytë e shumë qytetarëve, për veten e tyre.

Presidenti ka premtuar të japë dorëheqjen të mërkurën. Edhe një përpjekje për t’u larguar fillimisht nga vendi – që do të thotë se ai është jashtë kufijve të tij kur humbet imunitetin presidencial – u dështoi kur oficerët e imigracionit e bllokuan atë në aeroport. Ushtria ka treguar pak interes për ta mbrojtur atë.

Protestat mbi krizën shkatërruese ekonomike të Sri Lankës, më e keqja që nga fitimi i pavarësisë së saj në 1948, filluan në mars dhe u “ringjallën” nga aktivistët muajin e kaluar.

Një e katërta e popullsisë nuk e di se nga do ta sigurojnë vaktin e radhës, thonë zyrtarët e Programit Botëror të Ushqimit. Në qershor, inflacioni i ushqimeve rezultoi mbi 80% nga viti në vit.

Kryeministri, Ranil Wickremesinghe (i cili gjithashtu është zotuar të japë dorëheqjen), i tha parlamentit se ekonomia ishte “plotësisht në kolaps”. Ai ka paralajmëruar se vendit mund t’i mbarojë orizi deri në shtator.

Gjërat vetëm do të përkeqësohen, pasi shumë fermerë nuk mbollën të mbjella sepse nuk mund të përballonin farërat ose plehrat.

Covid shkatërroi ekonominë, duke goditurjë tregti turistike tashmë të dëmtuar rëndë nga bombardimet e Pashkëve të vitit 2019, të cilat vranë 269 njerëz pas dështimeve katastrofike të policisë dhe inteligjencës.

As Sri Lanka's ruling Rajapaksas flee, Pandora Papers reveal ties to UAE  properties - ICIJ

Kriza u përkeqësua nga pushtimi i Ukrainës nga Rusia; përveç efektit në koston e karburantit, të dy vendet ishin burimet kryesore të turistëve.

Por në themel të gjithë kësaj ishte keqmenaxhimi katastrofik i Rajapaksas gjatë viteve, duke filluar nga projektet e infrastrukturës deri te vendimi i papritur i vitit të kaluar për të ndaluar plehrat, duke shkaktuar rënien e të korrave.

Sri Lanka tani i ka varur shpresat tek një paketë shpëtimi nga FMN. Lloji i temave që mund të bashkojnë publikun – drejtësia më e madhe, luftimi i korrupsionit – bien ndesh me interesat e elitës politike.

Kthesa dramatike kundër Rajapaksas është një paralajmërim për qeveritë kudo për rreziqet me të cilat përballen ndërsa çmimet e ushqimit dhe karburantit rriten; protestat po shpërthejnë në mbarë botën.

Edhe kur Sri Lankezët sulmuan pallatin në Colombo të shtunën e kaluar, mijëra ishin në rrugët e Tiranës, Shqipëri.

Refuzimi i familjes nga publiku duhet të jetë veçanërisht i dobishëm për udhëheqësit që janë mbështetur në patronazh dhe autoritarizëm në vend që të përpiqen t’u përgjigjen nevojave reale. Një reputacion për pamëshirshmëri nuk mjafton.

Burimi: The Guardian

Përktheu dhe përshtati: Konica.al