Fondi Monetar Ndërkombëtar bëri të qartë në një raport të fundit se tensionet globale mund të prishin investimet jashtë shtetit dhe përfundimisht të çojnë në një humbje afatgjatë prej 2% të prodhimit të brendshëm bruto të botës. Kompanitë dhe politikëbërësit në të gjithë globin po eksplorojnë mënyra për t’i bërë zinxhirët e tyre të furnizimit më elastik duke “lëvizur prodhimin në shtëpi ose në vende të besuara”, paralajmëroi FMN në raportin e saj, duke shtuar se kjo do të çojë në fragmentimin e investimeve të huaja direkte.
FMN-ja vuri në dukje projektligjet e fundit të miratuara në sfondin e rritjes së tensioneve midis SHBA-së dhe Kinës, siç është Akti i Uashingtonit. Japonia kohët e fundit vendosi kufizimet e veta në 23 lloje të pajisjeve të prodhimit të gjysmëpërçuesve, duke iu bashkuar përpjekjeve të SHBA-së për të frenuar aftësinë e Kinës për të prodhuar çipa të avancuar.
Një studim i fundit i kryer nga Dhoma Amerikane e Tregtisë në Kinë tregoi në mënyrë të ngjashme një zhvendosje të investimeve të huaja direkte nga Kina. Më pak se gjysma e të anketuarve e renditën Kinën si ndër tre prioritetet kryesore të investimeve për herë të parë në 25 vjet.
Ekonomistët e FMN-së thanë se paratë tani po rrjedhin në ato që konsiderohen “vende gjeopolitikisht të afërta”. Por përforcimi i “mbrojtjes së miqve” mund të dëmtojë më shumë tregjet më pak të zhvilluara, sipas FMN – së.
Në raport thuhet më tej se tregjet në zhvillim dhe ekonomitë në zhvillim janë veçanërisht të prekura nga aksesi i reduktuar në investime nga ekonomitë e përparuara, për shkak të reduktimit të formimit të kapitalit dhe përfitimeve të produktivitetit nga transferimi i teknologjive dhe njohurive më të mira.
Kjo vjen me rritjen e tensioneve mes Kinës dhe Shteteve të Bashkuara të Amerikës. Pas një takimi të fundit midis kryetarit të Dhomës së Përfaqësuesve të SHBA Kevin McCarthy dhe presidentit tajvanez Tsai Ing-ëen në Kaliforni, Pekini bëri kërcënime të fshehta, duke u zotuar të ndërmarrë “veprime të vendosura” në përgjigje të “provokimit”.
Ekonomistët e FMN-së shtuan se ekonomitë në zhvillim janë më të ndjeshme ndaj këtij ndryshimi në investimet e huaja direkte pasi “ato mbështeten më shumë në flukset nga vende më të largëta gjeopolitikisht”.
Edhe nëse vendet më të fuqishme korrin përfitimet që kërkojnë përmes tensioneve të rritura, këto përfitime mund të kompensohen pjesërisht për shkak të përhapjes nga kërkesa e jashtme më e dobët, paralajmëroi FMN.
VAZHDO TË LEXOSH MË TEPËR PËR TEMËN
Si 2020-ta dëmtoi diplomacinë kineze?!
Çfarë e pengoi ekonominë amerikane gjatë 2019?
Ekonomia botërore e “përgjumur” përballë krizës së re financiare
