Bota aktualisht po përballet me mungesë karburanti. Sipas një analize të Bloomberg, rafineritë nuk munden të sigurojnë rezerva të mjaftueshme dhe përveç kësaj, shumë fabrika filluan të punojnë më ngadalë për shkak të verës së nxehtë në hemisferën veriore, kështu që furnizimet u ndalën. Njëkohësisht, sqarohet se situata e deficitit mund të përkeqësohet.
Sipas analizës, rafineritë e naftës në botë po tregohen të pafuqishme për të prodhuar mjaftueshëm naftë, duke hapur një front të ri inflacioni dhe duke privuar ekonomitë nga një karburant që fuqizon industrinë dhe transportin.
Çmimet në SHBA u rritën mbi 140 dollarë në nivelin më të lartë ndonjëherë për këtë periudhë të vitit. Ekuivalenti i Europës u rrit me 60% që nga vera. Por, situata mund të përkeqësohet. Arabia Saudite dhe Rusia kanë mbyllur rubinetat për prodhimin e naftës së papërpunuar. Më 5 shtator, dy vendet liderë në aleancën OPEC+ njoftuan se do të zgjasin kufizimet deri në fund të vitit, një periudhë në të cilën kërkesa për karburant zakonisht rritet.
Situata është sfiduese për një flotë globale të rafinimit, e cila është ndikuar nga prodhimi i dobët për muaj të tërë. Ka pasur gjithashtu presion ndaj tyre për të prodhuar produkte të tjera në vend të kësaj, si karburant avioni dhe benzinë, ku kërkesa është rimëkëmbur fort.
E gjithë kjo vjen në një situatë të sistemit të rafinimit global që mbylli impiantet më pak efikase kur Covid-19 shkatërroi kërkesën. Tani konsumi po rritet, por shumë rafineri janë mbyllur.
Ka ende shpresë se kriza e naftës mund të lehtësohet. Me afrimin e muajve më të freskët të dimrit, kufizimet e motit në rafineritë ulen në përgjithësi – edhe nëse disa prej tyre do t’i nënshtrohen mirëmbajtjes rutinë sezonale. Megjithatë, ka shqetësime për furnizimin nga disa vende kryesore eksportuese të naftës.
Rusia, ende një furnizues i madh për botën pavarësisht sanksioneve perëndimore, ka treguar se po kërkon të kufizojë vëllimin e karburantit që dërgon në tregjet globale. Kina, një tjetër valvul e mundshme për lehtësimin e furnizimit, lëshoi së fundmi një kuotë të re të eksportit të karburantit, por tregtarët dhe analistët në Azi thanë se vëllimi i planifikuar aktualisht nuk do të jetë i mjaftueshëm për të parandaluar një treg të kufizuar deri në fund të vitit. Dërgesat e vendit kanë mbetur pranë niveleve më të ulëta sezonale pesëvjeçare për pjesën më të madhe të vitit 2023.
Furnizimi i kufizuar ka pasoja ekonomike. Rritja e çmimeve në SHBA është nxitur pjesërisht nga kamionistët që blejnë karburantin. Rritja e çmimeve të naftës mund t’i shtyjë gjithashtu rafineritë që t’u japin përparësi naftës në kurriz të prodhimit të benzinës.
Raporti mujor i Agjencisë Ndërkombëtare të energjisë javën e kaluar parashikonte një rritje të konsumit me rreth 100 mijë fuçi në ditë këtë vit. Kjo krahasohet me pothuajse 500 mijë fuçi në ditë për benzinë dhe më shumë se 1 milion fuçi në ditë për karburantin e avionëve dhe vajgurin.
VAZHDO TË LEXOSH MË TEPËR PËR TEMËN
“Po prodhohet aq shumë naftë sa nuk ka ku të depozitohet”
“Duhet të shqetësohemi për ushqimin më shumë sesa naftën”
“AlJazeera”: Pesë fakte mbi inflacionin
