Një ekip mjekësh zbuloi se shtatzënia e parë mund të çojë në ndryshime të qëndrueshme në mënyrën se si gjenet ndryshojnë në dhe jashtë gjëndrave në gjoks që prodhojnë qumësht.
Gjetja mund të ndihmojë në shpjegimin se përse njerëzit dhe gjitarët e tjerë prodhojnë më shumë qumësht gjatë shtatzënisë së dytë.
Shkencëtarët kanë qenë prej kohësh në mëdyshje nga rritja e prodhimit të qumështit në shtatzaninë e parë dhe në shtatzëninë e dytë.
Struktura e gjëndrës së gjirit nuk ndryshon pas shtatzënisë, kështu që duhet të ketë një arsye tjetër pse kjo ndodh.
Për të hetuar, studiuesit dhanë hormone të shtatzënisë tek mace femra. Siç pritej, gjëndrat e qumështit që ishin shtatzënë më parë u rritën më shpejt dhe prodhuan qumësht më shpejt se ato të maceve që nuk kishin qenë kurrë shtatzënë.
Ekipi pa se si shtatzënia ndikon në një lëndë kimike që mund t’i bashkëngjitet ADN-së në qeliza. Këto lëndë janë pjesë e të ashtuquajturit “epigenome”. Ata ndryshojnë se si lexohet ADN-ja (nëse gjenet janë të fikur ose të aktivizuar), por nuk e ndryshojnë vetë rendin e ADN-së. Këto ndryshime, pastaj, ndikojnë se si trupi bën proteina.
Në macet që kishin qenë shtatëzanë ose kishin hormone të shtatzanisë , shumë shtrirje të ADN-së në gjëndrat e qafës së mitrës kishin më pak nga këto etiketa epigjenetike. Këto ndryshime zgjatën disa muaj. Ata ndryshuan mënyrën e leximit të ADN-së, por vetëm kur maceve iu dhanë hormonet e shtatzënisë, duke sugjeruar që këto lëndë të kenë vetëm një efekt gjatë shtatëzanisë.
“Ky është një shembull i kujtesës epigjenetike”, thotë bashkëautorja e studimit Dr. Camila dos Santos nga Laboratori në New York. Me fjalë të tjera, ndryshimet në epigjenën e gjëndrës së qumështit e lejuan që të “kujtohej” se nëna ka qënë shtatzënë më përpara.
Hulumtuesit tani po shikojnë nëse ndryshimet epigjenike mund të shpjegojnë pse shtatzënia zvogëlon rrezikun e kancerit të gjirit më vonë në jetë.
VAZHDO TË LEXOSH MË TEPËR PËR TEMËN
“Kam dhunuar gruan kur ishte shtatzënë!”
A dëmton temperatura gjatë shtatëzanisë?
